مواد شیمیایی
همانطور که می دانیم امروزه مواد شیمیایی در صنعت نقش مهمی را ایفا می کنند، بیشتر کارخانه ها و صنایع غذایی و مواد شوینده برای تولید به مواد شیمیایی مواد شیمیایی وابسته هستند.
به طور کلی مواد شیمیایی به دو منظور تولید می شوند دسته اول که مواد شیمیایی صنعتی هستند برای کاربرد در صنایع و مواد خوراکی استفاده می شوند و دسته دوم که همان مواد شیمیایی آزمایشگاهی هستند در آزمایشگاهها استفاده می شوند.
تفاوت اصلی در بین موا شیمیایی، درصد خلوص آنها می باشد. هر چه درصد خلوص مواد بالاتر باشد بیشتر در صنعت مورد استفاده قرار می گیرد
مواد شیمیایی از لحاظ میزان خلوص به مواد شیمیایی آزمایشگاهی به خاطر خلوص بالایی که دارند قیمت بسیار بالاتری نسبت به مواد صنعتی دارند و حتی قیمت آن ها ممکن است تا چند صد برابر سایر مواد شیمیایی باشد.
پرمصرف ترین مواد شیمیایی
حال در ذیل به ذکر چند مورد از پرکاربردترین مواد شیمیایی می پردازیم
1. استیک اسید:
یا اتانوییک اسید در واقع همان جوهرسرکه است که بارها آن را به کار بردهایم. این ماده شیمیایی جزو اسیدهای آلی است. اسیداستیک از خانواده کربوکسیلیک اسیدهاست و فرمول شیمیایی آن CH3COOH است. استیک اسید یک واکنشگر شیمیایی اولیه است که برای شروع بسیاری از فعل و انفعالات شیمیایی کاربرد دارد. همچنین به عنوان حلال در ازمایشها به کار میرود. گاهی نیز به عنوان یک اسیدضعیف در آزمایشگاه به کار میرود.
2. استون:
سادهترین کتون با فرمول CH32CO است. استون پرکاربردترین حلال موجود در آزمایشگاه است. این ماده فرار، بیرنگ و به شدت آتشگیر است، بنابراین هنگام استفاده از آن دقت کنید. از استون یا همان پروپانون به عنوان لکهبر قوی نیز استفاده میشود.
3. آمونیوم هیدروکسید:
شاید ترکیب گاز آمونیاک در آب را شنیده باشید. این ترکیب در واقع همان آمونیوم هیدروکسید است. مادهای که به شدت فرار، بیرنگ و شفاف و دارای بوی تندی است. فرمولی شیمیایی آمونیوم هیدروکسیدNH4OH است. آمونیاک آبی در آزمایشگاه های تحقیقاتی برای تجزیه و آنالیز معدنی کیفی به عنوان یک باز معدنی مورد استفاده قرار می گیرد.
4. کربنات کلسیم:
این ترکیب از دسته موادمعدنی است که در ساختار پوسته زمین نیز به وفور یافت میشود. فرمول شیمیایی آن CaCO3 است. میتوان گفت کربنات کلسیم یکی از پرکاربردترین ترکیبات دنیاست. از کربنات کلسیم به عنوان یک آنتیاسید و برای خنثی کردن واکنشهای شیمیایی استفاده میشود.
5. کلریدکلسیم(فرم گرانول):
همانطور که میدانید این ترکیب از دو عنصر کلر و کلسیم ساخته شده است. کلرید کلسیم با فرمول شیمیایی Cacl2 به عنوان تسریعکننده یا کاتالیزور واکنشهای شیمیایی استفاده میشود. فرم گرانول آن به صورت جامد سفیدرنگ و فرم پودری آن یک پودر سفید است.
6. سولفات مس:
مسII سولفات همان کات کبود است که بیشتر ما نامش را در کتابهای درسی خود خواندهایم. از کات کبود به عنوان شناساگر و واسطه شیمیایی استفاده میشود.
7. پودر نشاسته ذرت:
از این پودر برای کشت دانههای ژلهای و مخمرها استفاده میشود. بنابراین در آزمایشگاههای بیوشیمیایی بیشترین کاربرد را دارد. اگر شما هم آزمایشهای زیستی انجام میدهید و نیاز به محیط کشت دارید پودرنشاسته ذرت را در فهرست مواد خود قرار دهید.
8. دکستروز یا مونوهیدرات:
همان گلوکز یا قند ساده است که در واکنش میلارد کاربرد زیادی دارد. واکنش میلارد یک واکنش غیرآنزیمی به صورت تغییررنگ است. این واکنش مابین پروتئینها و مونوساکاریدها رخ میدهد که نتیجه آن قهوهای شدن رنگ موادغذایی است. دکستروز با داشتن گروههای آلدهیدی فعال سرعت واکنش میلارد را بالا میبرد.
9. هیدروکلریک اسید:
محلول هیدروکلریک اسید حاصل ترکیب هیدروژنکلرید در آب است. این اسید قوی به طور طبیعی در ترشحات اسیدی معده یافت میشود. PH هیدروکلریک اسید مابین ۰ تا ۲ است. بنابراین در بسیاری از آزمایشهای شیمیایی به عنوان اسید معدنی خورنده و بسیار قوی کاربرد دارد. برخلاف اسیدی بودن آن، یکی از کم خطرترین اسیدها برای استفاده است چراکه شامل یون کلرید واکنش ناپذیر و غیر سمی است. محلولهای نسبتاً قوی هیدروکلریک اسید ضمن نگهداری شان کاملاً پایدار هستند و معمولا غلظت آنها در زمان ثابت میماند. این ویژگیها باعث شده که هیدروکلریک را به عنوان یک واکنشگر ایدهآل و کمخطر مورد استفاده قرار گیرد.
10. اتانول:
ماده اتانول با فرمول شیمیایی C2H5OH به عنوان یک حلال خوب در آزمایشهای شیمیایی به کار میرود. اتانول با تغییردادن پروتئینها و مولکولهای دیگر بر خواص میکروارگانیسمها تاثیر دارد و گاهی برای مهار رشد آنها نیز مورد استفاده قرار میگیرد.
11. محلول ید و پتاسیم یدیدKI:
از محلول پتاسیم یدید به عنوان اکسیدکننده، پایدارکننده حرارتی و ترکیبی برای تیتراسیون ید استفاده میشود. این محلول در دما و فشار معمولی پایدار است و باید از تماس پوستی با آن پرهیز کرد.
12. متانول:
کاربینول یا الکل چوب به عنوان یکی از سادهترین الکلها با فرمول CH3OH شناخته میشود. بیشترین کاربرد اتانول در آزمایشگاه علاوه بر حلال بودن در تولید متانول و اسیداستیک است.
13. ایزوپروپیل الکل یا بوتانول:
ایزوپروپیل الکل نام ثانویه بوتیل الکل است. بوتانول یک الکل چهارکربنی دارای هیدورکسیل است. فرمول شیمیایی این الکل به صورت C4H9OH شناخته میشود. بوتانول نیز به عنوان یک حلال شیمیایی در سنتزهای شیمیایی و یا به عنوان سوخت واکنشها مورد استفاده قرار میگیرد.
14. منیزیم Mg( به صورت روبان):
از روبان منیزیم در نیمواکنشها استفاده میشود. نیم واکنشها همان فرایندهای اکسایش و کاهش در برقشیمی هستند. در این واکنشها یک ماده گیرنده یا دهنده الکترود است که باعث ایجاد فرآیندهای کاهش و اکسایش میشود.