تغییرات روحی :
مشکلات روحی و روانی
معمولا بیشتر مادران بعد از قطع شیردهی، دچار مشکلات روحی و روانی می شوند. معمولا همه مادران، عوارضی چون احساس ناراحتی، نوسان های عاطفی، پریشانی را تجربه می کننند. اما علت این تغییرات چیست؟ بعد از شیردهی هورمون پرولاکتین و اکسی توسین ( هورمون شادی) مادر کاهش پیدا می کند. این موضوع باعث ناآرامی و عدم آرامش او می شود.
اگر فرایند شیردهی کودک به تدریج انجام شود، نوسانات خلقی او کاهش می یابد. دراین مدت بدن فرصت می کند که با تغییرات سازگار شود. البته باز هم مادر این غم را تجربه می کند. در این زمان همسران بزرگترین کمک را به شما خواهند کرد.
بالا بودن استرس مادر
از دیگر عوارض از شیر گرفتن کودک برای مادر، استرس بالای اوست. در این زمان کودک نیز استرس و اضطراب بالایی دارد و عصبی است. مادر هم نمی تواند او را آرام کند. به همین دلیل به شدت عصبی می شود و استرس این را دارد که آیا می تواند از پس این شرایط بر بیاید یا نه، فشار و مشکلات زندگی هم به این موضوع اضافه کنید. هر کس باشد کم می آورد.
احساس خستگی و بیماری
بعد از اینکه مادر، کودکش را از شیر گرفت معمولا به لحاظ روانی احساس خستگی می کند و فکر می کند بیمار است. این موضوع ناشی از تغییرات هورمونی است که رفته رفته و با گذشت زمان بهتر می شود.
تغییرات جسمی
درد شدید پستان
اگر پروسه از شیر گرفتن کودک، تدریجی نباشد ممکن است شیر در پستان مادر بماند و تورم و آبسه کند. این موضوع باعث درد شدیدی در سینه های مادر می شود. دردی غیر قابل تحمل و وحشتناک.. علاوه بر این سینه عفونت می کند که به اصطلاح به آن ماستیت می گویند.
ماستیت باعث تب و قرمزی پستان نیز می شود. اگر احساس می کنید شیر دارید حتما از یک شیر دوش استفاده کنید و سینه خود را خالی کنید. اگر حس کردید که سینه درد دارید حتما باید به پزشک مراجعه کنید. او آنتی بیوتیک تجویز خواهد کرد. در این مدت کمپرس آب گرم کمک زیادی می کند.
اختلال در قاعدگی
قاعدگی بعضی از مادران در دوران شیردهی، با اختلال مواجه می شود. یعنی در این زمان شانس بارداری کمتر خواهد شد. اما بعد از شیردهی، سیکل قاعدگی دوباره به حالت اول برمیگردد.
آکنه
شاید باورتان نشود اما خشکی پوست، آکنه و مشکلات پوستی دیگر در بعضی مادران پس از شیردهی اتفاق می افتد. این موضوع هم ناشی از همان تغییرات هورمونی است. نگران نباشید. بعد از مدتی جوش ها از بین خواهند رفت.
سردرد های شدید
مادرانی که کودکشان را تازه از شیر میگیرند معمولا مدتی دچار سردرد یا سوزش سر می شوند. اگر بعد از مدتی سردردها کاهش پیدا نکرد حتما به یک متخصص مراجعه کنید.
بعد از قطع شیردهی، چه غذایی به کودک بدهیم و چه نکاتی را رعایت کنیم؟
تغذیه کودک بعد از شیر گرفتن او باید درست و اصولی باشد. مثلا بعضی از مادران فکر می کنند که با دادن غذاهای گوشتی و سنگین می توانند کمبود ویتامین های کودک را جبران کنند. در حالی که این کار اصلا درست نیست.
به دلیل اینکه دستگاه گوارش کودک، به غذاهای شل و آبکی مانند شیر و آبمیوه عادت کرده، پس باید به تدریج با غذاهای آبکی و شل شروع کرد و با مرور غذاهایی مثل گوشت را جایگزین نمود.
فرنی و سوپ مرغ
اولین غذایی که بعد از شیردهی برای کودک بسیار مناسب است، فرنی و سوپ مرغ یا آبگوشت مرغ است. فرنی صبح ها و آبگوشت مرغ طی چند بار ( نهایت 3 بار) در روز باید به کودک داده شود.
میوه ها
میوه یکی از ضروریات است. کودکی که میوه نخورد قطعا همیشه بیمار است. ویتامین ها و قند طبیعی درون میوه جایگزین بسیار مناسبی برای کودکان هستند. در سیب و موز یکی از مهم ترین میوه هاست که حتما باید در وعده غذایی کودک استفاده شود. می توانید سیب را له کنید و با قاشق دو بار در روز به کودک بدهید. روزانه یک سیب و یک موز برای کودک کافی است. میوه های دیگر مانند انبه ، آناناس، گلابی نیز خواص زیادی دارند. آن ها را هم می توانید تا دو هفته بعد در برنامه غذایی کودک بگنجانید.
سیب زمینی و هویج آبپز
روزانه یک سیب زمینی کوچک یا یک هویج آبپز را به صورت پوره کنید و در وعده ناهار به کودک بدهید. سیب زمینی کمی سنگین است. به اندازه 4 قاشق چایخوری کفایت می کند.
حبوبات و برنج
حبوبات سرشار از پروتئین و کلیسم است و برای رشد کودک عالیست. هفته ای 2 یا 3 بار لوبیا، عدس، لوبیا سفید را کاملا بپزید و آن را به صورت پوره در بیاورید. برنج را می توانید به عنوان سوپ برنج و هم به شکل برنج له شده هر روز به کودک بدهید. برنج، کمبود ویتامین B کودک را جبران می کند.
ماست
لبیناتی مثل ماست و شیر یک غذای بسیار کامل برای کودک است. خیلی از کودکان عاشق کته ماست هستند. این غذای کامل را نیز حتما در وعده غذایی کودک بگنجانید.
برنامه تغذیه کودک بعد از شیرگرفتن، بسیار مهم است. از این رو توصیه می شود حتما قبل از هر چیز با پزشک متخصص اطفال یا مشاوره غذایی صحبت کنید و طبق برنامه آن ها پیش بروید.
غذاهایی که نباید بعد از شیر گرفتن به کودک داد چیست؟
ماهی ( محرک است و ممکن است خیلی از کودکان به آن آلرژی داشته باشند. )
سفیده تخم مرغ ( برای کودکان زیر 1 سال ممنوع است. زیرا دیر هضم شده و کودک به اصطلاح سنگین می شود)
عسل ( برای کودکی که تازه از شیر گرفته شده سنگین است و دادن آن تا سن 3 سال توصیه نمی شود. )
غذاهای کنسرو شده( همانگونه که از اسمش پیداست برای سیستم گوارش حساس کودک به شدت خطرناک است و عامل باکتری و عفونت می باشد. )
سبزیجات خام ( خوردن سبزیجات خام برای کودکان زیر 2 سال ممنوع است.)
کره حیوانی ( بر خلاف بعضی نظرات که کره حیوانی برای کودک مناسب است، پزشکان اعتقاد دارند که این کره ها باعث بالارفتن فشار خون کودک می شود. کره حیوانی بهتر است بعد از 5 یا 6 سالگی به کودک داده شود. )
سوالات متداول
علت تب شیر مادر چیست؟
در بیشتر مادران ، تب شیردهی معمولا در روزهای اول بعد از زایمان اتفاق می افتد. زمانی که سینه مادر پر از شیر است و نمی تواند به کودک شیر دهد اتفاق می افتد. در این زمان بهتر است که با شیردوش، شیر سینه را تخلیه کنید. ولی اگر تب و لرز بیشتر شد باید حتما به پزشک مراجعه کنید.
درمان ماستیت یا آماس پستان چیست؟
آماس یا ماستیت همان تورم غده های داخل بافت پستان است که ممکن است بعد از شیردهی قرمز و حساس و دردناک شود. درمان ماستیت با تجویز پزشک و برحسب شدت بیماری مادر، آنتی بیوتیک است. اما شما می توانید در کنار آن از درمان های خانگی نیز استفاده کنید. کمپرس آب گرم، آویشن، رزماری و استفاده از شیردوش درمان های دیگر است. این عارضه به زودی خوب می شود و جای نگرانی نیست. تنها تب خطرناک است که با مصرف آنتی بیوتیک و کدوئین به تدریج برطرف می شود.
هدف مرکز مشاوره و روانشناسی آویژه از ارائه اطلاعات لازم در زمینه مشکلات روانی، افزایش آگاهی شماست تا با توسعه دانش خود، جهت ارتقا و بهبود کیفیت زندگی خود، گامی مهم بردارید. لطفا برای کسب اطلاعات بیشتر سایر مقالات متخصصان مرکز مشاوره آویژه را مطالعه نمایید .
در این راستا مرکز مشاوره خانواده و روانشناسی آویژه خدمات متنوعی را در زمینه مشاوره خانواده به شما هم میهنان عزیز ارائه میدهد.