تنگی مقعد چیست؟
تنگی مقعد، عارضه ای دردناک است که با تنگ شدن قسمت انتهایی راست روده یا تنگ شدن عروق آن، همراه است. این بیماری شایع نبوده و تنها در برخی افراد مشاهده می شود. البته تنگی مقعد می تواند به صورت مادرزادی نیز وجود داشته باشد. این بیماری با علائمی چون خونریزی مقعد، یبوست و درد شدید همراه بوده و در بزرگسالان و نوزادان مشاهده می شود.
این بیماری به سه دسته خفیف، متوسط و شدید دسته بندی شده و پزشک برای هر کدام شیوه درمانی خاصی به کار می گیرد.
علت تنگ شدن مقعد چیست؟
تنگ شدن مقعد وابسته به علت های متعدد است که برخی از آنها عبارت اند از:
داشتن سابقه جراحی شقاق، فیستول و هموروئید که موجب تنگی دهانه مقعد می شود.
داشتن عفونت و بیماری های التهابی روده
یبوست های مکرر
وجود بیماری بواسیر یا شقاق
مادرزادی بودن بیماری
بیماری HIV
اسهال مزمن
مصرف بیش از حد داروهای ارگوتامین
زور زدن هنگام اجابت مزاج
بیماری کرون
از دست دادن حجم زیاد خون
علائم تنگی مقعد چیست؟
علائم بیماری تنگی مقعد بسیار متعدد بوده که در صورت بی توجهی و عدم درمان ممکن است بیشتر و وخیم تر شود.
برخی از این علائم عبارت اند از:
درد بسیار شدید هنگام اجابت مزاج
یبوست
اسپاسم و گرفتگی مقعد
خروج خون هنگام اجابت مزاج
عفونت مقعد یا راست روده
بروز شقاق های عمیق
تنگی مقعد نوزاد
همانطور که گفته شد این بیماری ممکن است به صورت مادرزادی در برخی افراد دیده شود. عامل این بیماری در نوزادان می تواند وراثتی، ژنتیکی و بر اساس ضعف سیستم عصبی در قسمت روده باشد که هنگام تولد آنها را با تنگی مقعد رو به رو می کند.
همچنین در مواقعی حاد ممکن است برخی از نوزادان تازه متولد شده، بدون دریچه مقعد متولد شده و نیازمند معاینه متخصص آنورکتال باشند. پی بردن به بیماری های نوزادان بسیار دشوار تر بوده و گاه ممکن است مادران تا 2 الی 3 ماه آن را متوجه نشوند .از علائم تنگی مقعد در نوزادان می توان به یبوست و تکه تکه شدن مدفوع آنها اشاره نمود که آنها را دچار بی تابی می کند.
درمان تنگی مقعدی
درمان تنگی مقعد به وسیله مصرف کافی فیبر و ملین ها یکی از راه های درمان است چرا که مصرف این مواد خوراکی باعث باز شدن رگ ها و عروق روده شده و عبور مدفوع را راحت تر می سازد. البه شیوه درمانی مناسب بر اساس شدت بیماری و تشخیص پزشک و انجام آزمایشات صورت می گیرد.
مصرف فیبر تنها می تواند به شل کردن مدفوع و رفع یبوست کمک کند و مناسب تنگی مقعد های خفیف است. انجام و به کارگیری شیوه های جراحی و لیزر می تواند از نتیجه و بازخورد مناسبی در درمان تنگی مقعد بر جای بگذارد.
برخی از شیوه های درمان تنگی مقعد عبارت اند از:
جراحی مقعد
آنو پلاستی
اسفنکتروتومی
باز کردن مقعد با انگشت
بهتر است بدانید هنگامی که تنگی مقعد به دلیل عدم درمان شقاق به وجود آمده باشد جراحی اسفنکتروتومی توصیه شده و همچنین تنگی مقعد ناشی از بواسیر یا هموروئید را با لیزر و به کارگیری روش هموروئیدکتومی درمان می شود.
برای درمان تنگی مقعدی به کدام دکتر مراجعه کنیم؟
متخصص آنورکتال و پزشک عمومی از پزشکانی هستند که می توانید هنگام مبتلا شدن به این بیماری به آنها مراجعه نموده و نسبت به درمان اقدام نمایید. پزشک با معاینه فیزیکی و انجام برخی آزمایشات می تواند بیماری را تشخیص دهد. همچنین در برخی مواقع پزشک به منظور تشخیص دقیق انجام برخی آزمایشات را ضروری دانسته و برای شما تجویز می کند.
تشخیص تنگی مقعد چگونه است؟
هنگامی که به پزشک مراجعه می کنید و علائم خود را بازگو می کنید، پزشک معالج علاوه بر معاینه فیزیکی انجام معاینات و آزمایش های آندوسکوپی، کولونوسکوپی، سیگموئیدوسکوپی و ام آر آی را جهت تشخیص دقیق و به کارگیری شیوه درمان ضروری می داند. در این هنگام میزان حاد بودن بیماری مشخص و شیوه درمانی مناسب به کار گرفته می شود.
درمان تنگی مقعدی طب سنتی
درمان تنگی مقعد با روش طب سنتی تنها موجب از بین رفتن علائم یبوست می شود و نمی تواند تنگی مقعد را به طور کامل درمان کند. همچنین به کار گیری روش طب سنتی ممکن است تنها شما را از مبتلا شدن به دیگر بیماری های ناحیه مقعد از جمله هموروئید یا بواسیر و شقاق محفوظ بدارد. بنابراین به یاد داشته باشید به کارگیری روش طب سنتی پاسخ کامل و درمان 100 درصد به همراه ندارد.
جراحی تنگی مقعد
جراحی تنگی مقعد به منظور بازگردانی عروق مقعدی یکی از روش های درمانی است که پزشکان به کار می گیرند. این روش شامل ایجاد برش بر روی دهانه مقعد و باز کردن آن می شود. این جراحی نیازمند مراقبت های ویژه است که باید به خوبی انجام شود چرا که مقعد از نواحی بسیار حساس بوده و در معرض انواع بیماری ها و عفونت ها است.
به کارگیری جراحی برای درمان بیماری ها شیوه ای بسیار مفید و کارآمد است. البته انجام لیزر برای ناحیه مقعد نیازمند تجربه و تخصص بسیار بالایی است که پزشک معالج باید از آن بهره مند باشد. مقعد به دلیل داشتن اعصاب فراوان و حساس ناحیه ای بسیار آسیب پذیر بوده و کوچک ترین آسیب به آن می تواند منجر به بی اختیاری مدفوع و دیگر بیماری ها در فرد شود.
مراقبت های بعد از درمان تنگی مقعد
مراقبت های بعد از درمان تنگی مقعد یکی از مهمترین بخشهای درمان به حساب می آید. برخی از شیوه های مراقبتی عبارت اند از:
پاکیزه نگه داشتن ناحیه مقعد
عدم جا به جایی اجسام سنگین
نوشیدن آب به مقدار کافی در طول روز
مصرف فیبر و سبزیجات همراه با غذا
استفاده از بالشت های طبی هنگام نشستن
استفاده به موقع از دارو های تجویز شده پزشک
شما می توانید با مراجعه یا تماس تلفنی با کلینیک نشیمنگاه در تهران از مشاوره با پزشکان مجموعه بهره مند شوید. این مجموعه درمان بیماری های نشیمنگاهی، دارای کادری بسیار مجرب و با تجربه بوده و بهترین شیوه درمان را برای بیماران عزیز به کار می گیرد.