افراد بسیاری نمی دانند که کودکان نیز گاهی دچار مشکلات روانی مانند افسردگی و اضطراب می شوند و پیش خود فکر کرده که چون کودک درگیر مشغله های کاری و روزمرگی نیست، بنابراین این احساس را تجربه نمی کند. اما باید بدانید که کودکان نیز در بسیاری مواقع دچار استرس و اضطراب می شوند.
استرس در کودکان دلایل مختلفی داشته و گاهی به واسطه نوع تربیت وی در او شکل می گیرد، اما در صورتی که دیر از آن آگاه شده و یا برای رفع آن راه حلی نیندیشید به مرور حاد تر شده و تبدیل به اختلالاتی مثل اضطراب فراگیر می شود. در این مقاله در مورد استرس کودکان مطالبی ارائه شده است.
علائم استرس در کودکان
استرس در کودکان به صورت تغییراتی در رفتار معمولشان دیده می شود، در هر رده سنی امکان تغییر در این علائم وجود دارد. بهترین راه این بوده که هر چه سریع تر این نشانه ها را شناسایی کرده و برای آن راه حلی اندیشید. رایج ترین علائم استرس در کودکان شامل موارد زیر است.
مودی بودن و تحریک پذیری
کناره گیری از فعالیت هایی که زمانی از آن لذت می بردند
به طور مرتب ابراز نگرانی می کند
شکایت از مدرسه
گریه کردن
نشان دادن واکنش های ترسناک
بیش از اندازه به والدین چسبیدن
تغییر الگو در غذا خوردن و خوابیدن
حتما بخوانید: بی خوابی کودکان
استرس کودکان در سنین مختلف
همانطور که ذکر شد استرس در کودکان در سنین مختلف به دلیل شرایط متفاوت، فرق داشته و لازم به آگاهی والدین نسبت به این نشانه ها برای تشخیص به موقع هست. در این جا به بررسی استرس کودکان در سنین مختلف پرداخته شده است.
1استرس کودکان در سنین 4 تا 7 سالگی
استرس در کودکان این سنین ممکن است به صورت پسرفت و بازگشتی باشد، به عنوان مثال کودکی که یاد گرفته ادرار خود را کنترل کند، دوباره دچار شب ادراری می شود و یا کودک دوباره شروع به مکیدن انگشت شست خود می کند. این کودکان معمولا کمبود توجه پیدا کرده و دچار خشم، پرخاشگری و حتی اضطراب جدایی می شوند.
ممکن است دوباره جنگیدن با کودک در مورد غذا خوردن و ساعت خواب شروع شده و گاهی کودک شکایت های جسمی دارد که به دلیل مواد شیمیایی تولید شده در بدن ناشی از استرس کودک است. علاوه بر این استرس آستانه درد را کاهش می دهد. یک سیستم عصبی فوق حساس سیگنال هایی را به ستون فقرات می فرستد و هنگامی که کودک تحت فشار است سیگنال های درد را به مغز منتقل می کند.
2استرس کودکان در سنین 7 تا 10 سالگی
کودکان در این سن آگاهی بیشتری را نسبت به حالت معمول تجربه می کنند و نگران سلامتی خود هستند و از بیمار شدن می ترسند، آن ها همچنین نسبت به خانواده و اطرافیان خود نگران بوده زیرا اکنون توانایی در نظر گرفتن دیدگاه دیگران را به دست آورده اند. گاهی آن ها ترس های خود را به صورت خشم و تحریک پذیری بروز می دهند. گاهی اضطراب و استرس در دانش آموزان و کودکان این سن ناشی از فشار های مدرسه نیز می باشد.
استرس اغلب برای کودکان این سن اصطلاحی آشنا نبوده و ممکن است آن ها با کلماتی مانند نگرانی، گیج بودن، ناراحتی یا عصبانی دغدغه خود را بیان کنند. گاهی هم در گفتارشان استرس کودک مشخص می شود، به عنوان مثال از جمله من خنگم یا هیچ کاری لذت ندارد استفاده می کنند.
حتما بخوانید: اضطراب جدایی در کودکان
علت استرس در کودکان
گاهی استرس در کودکان منجر به افسردگی در کودک شده بنابراین بهترین راه این بوده که علل آن را یافته و به حل مساله پرداخت، شایع ترین علل های استرس کودکان شامل موارد زیر است.
مدرسه
بسیاری از کودکان تحت فشار بوده تا در مدرسه خوب عمل کنند. و برای برخی همه درس هایی که باید در طول روز بیاموزند و به علاوه تکالیفی که باید عصر انجام دهند بسیار زیاد به نظر می رسد. علاوه بر این اگر کودکی از کار خود عقب بماند، استرس در او تشدید می شود. اغلب می تواند به این معنی باشد که آن ها وقت آزاد کافی برای بازی یا انجام سایر فعالیت های سرگرم کننده ندارند.
امتحانات
امتحانات می تواند کودکان و نوجوانان را تحت فشار قرار دهد، بسیاری کودکان برای عدم نگرانی والدین و ترس از شکست از والدین خود درخواست حمایت و کمک نمی کنند. در نتیجه استرس امتحان آن ها منجر به افسردگی، اضطراب، حملات وحشت زدگی و پایین آمدن اعتماد به نفس در کودک می شود.
فشار همسالان
گاهی دوستیابی در کودکان ممکن است مشکل باشد و بسیاری از کودکان تحت فشار قرار می گیرند تا بتوانند با آنها سازگار شوند. گاهی اوقات این بدان معناست که آن ها کارهایی را انجام می دهند که ممکن است با انجام آن ها راحت نباشند یا از آن ها مطمئن نیستند.
مورد قلدری قرار گرفتن
بر اساس تحقیقات مورد قلدری قرار گرفتن در سنین پایین بسیار گزارش می شود، به عنوان والد کودک موارد خاصی وجود دارد که می توانید به آنها توجه کنید و این امر را تشخیص دهید. این موارد شامل گوشه گیری و عصبی شدن کودک، عملکرد بد در مدرسه، تظاهر به بیماری هستند تا مجبور نباشند به مدرسه بروند، غذا نخوردن کودک یا خوب نخوابیدن، صدمات غیر قابل توضیح مانند کبودی و از دست دادن وسایل خود است.
استرس در کودکان
مشکلات در خانواده
گاهی کودک آزاری توسط والدین رخ داده که منجر به افسردگی، پرخاشگری، اضطراب و استرس در کودک می شود، کودکانی که از سمت خانواده مورد حمایت قرار نمی گیرند و یا مدام تنبیه می شوند، با استرس زیادی دست و پنجه نرم کرده و به مرور عموما دچار اختلالات روانی می شوند. گاهی دعواهای خانوادگی و یا اختلافات زناشویی و خشونت والدین نسبت به یکدیگر این استرس را در کودک ایجاد می کند.
حتما بخوانید: غذا خوردن کودکان
درمان استرس کودکان
در صورتی که کودک شما دچار استرس زیادی باشد، باید حتما با یک مشاور صحبت کنید و برای درمان و کاهش استرس او اقدام کنید، زیرا به مرور تشدید شده و منجر به مشکلات دیگری می شود. در این جا برخی راه های کاهش و کنترل استرس کودک مطرح شده است.
خواب کافی: خواب 12 ساعته برای سلامتی جسمی و روانی کودکان بسیار ضروری است و منجر به کاهش استرس در کودکان می شود.
ورزش برای کودک: محققان حداقل 60 دقیقه ورزش برای کودکان را در روز پیشنهاد می کنند.
صحبت در مورد موقعیت های استرس زا: صحبت کردن در مورد شرایط استرس زا با بزرگسالان مورد اعتماد می تواند به بچه ها و نوجوانان کمک کند تا همه چیز را در چشم انداز درست قرار داده و راه حل پیدا کنند.
وقت مناسب برای تفریح و سرگرمی کودک: کودکان مانند بزرگسالان نیاز داشته تا زمانی در هفته را صرف سرگرمی و تفریح کنند.
بیرون بردن کودک: گذراندن وقت در طبیعت یک راه موثر برای از بین بردن استرس می باشد.
نوشتن در مورد موقعیت های استرس زا: مطالعات نشان می دهد که بیان خود به صورت نوشتاری می تواند به کاهش استرس در کودک کمک کند.
در ادامه بخوانید: اضطراب در کودکان
سوالات متداول
1- ✔️ علائم استرس در کودکان چیست؟
✔️ استرس در کودکان به صورت تغییراتی در رفتار معمولشان دیده می شود، در هر رده سنی علائمی وجود دارد که در متن مقاله شرح داده شده است.
2- ✔️ علت استرس در کودکان چیست؟
✔️ بر اساس تحقیقات شایع ترین علت های استرس کودکان عواملی است که در متن مقاله به طور کامل توضیح داده شده است.
3- ✔️ درمان استرس کودک چیست؟
✔️ در صورتی که کودک شما دچار استرس زیادی باشد، باید حتما با یک مشاور صحبت کنید و راه های درمان که در متن مقاله هست را پیش بگیرید.
منبع : استرس کودکان