تکنیک بازی درمانی برای کودکان یکی از بهترین روش های درمانی برای حل بسیاری از مشکلات کودکان است. در این تکنیک که توسط درمانگر و یک فرد متخصص انجام می شود، احساسات، مشکلات، نقاط ضعف، نقاط قوت و... کودک همگی به طور علمی و دقیق پردازش می شوند.
سپس درمان آغاز می شود. آیا می دانید مزایای بازی درمانی برای کودکان چست و یا اصلا هدف از بازی درمانی کودک چه می باشد؟ از آنجایی که بازی درمانی یک روش بسیار موثر است در این بخش تصمیم داریم به طور اختصاصی این موضوع را مورد بررسی قرار دهیم. با ما همراه باشید.
بازی درمانی چیست
تکنیک بازی درمانی برای کودکان در واقع نوعی روان درمانی است که از طریق بازی و سرگرمی انجام می شود. این تکنیک در واقع از روش های مختلفی روان کودکان و در مواقعی حتی بزرگسالان را به چالش می کشد تا یک ارزیابی کلی در خصوص شخصیت فرد تحت درمان به دست بیاید.
به طور مثال هیچگاه نمی توان از یک کودک خردسال انتظار داشت که در مورد حس غم و اندوه صحبت کند. زیرا او هیچ درک درستی از این موضوع ندارد. اما از طریق بازی و سرگرمی می توان شخصیت این کودک و احساسش در مورد غم را پردازش کرد و به نتایج دقیق و مشخصی رسید.
تکنیک بازی درمانی برای کودکان یک تکنیک بسیار موثر است. زیرا دنیای درونی کودکان و احساساتشان در هنگام بازی و سرگرمی به نمایش گذاشته می شود. مثلا کودکی که همیشه شاهد دعوا های خانوادگی بوده است، در بازی هایش آن صحنه های خشونت آمیز را تداعی می کند و گاهی ممکن است خودش شخصیت پرخاشگری را در بازی اجرا کند. بنابراین برای جلوگیری از آسیب روانی، از بازی درمانی و تکنیک های خاص آن استفاده می شود تا شخصیت روانی کودک به خوبی پردازش شود و از آسیب روحی و روانی جلوگیری شود. یا اگر آسیب روحی و روانی نیز وجود داشت، درمان شود.
حتما بخوانید: بازی مناسب برای دختر یا پسر
انواع بازی درمانی برای کودکان
تکنیک و شرایط بازی درمانی برای کودکان انواع مختلفی دارد. انواع بازی درمانی کودکان به صورت فعال و غیر فعال است. در ادامه به بررسی این موضوع می پردازیم که انواع بازی درمانی چیست و چگونه انجام می شود؟
۱فرزند درمانی
یکی از انواع بازی درمانی برای کودکان، فرزند درمانی است. در این نوع بازی که توسط والدین انجام می شود، آموزش های لازم به والدین داده می شود و آنها از طریق این آموزش ها با کودک خود وارد تعامل می شوند. هدف اصلی از این نوع بازی درمانی، حذف شکاف ارتباطی است که بین والدین و کودکان به وجود آمده است.
۲کتاب درمانی
کتاب خوانی برای کودک و فرد درمانگر یکی دیگر از روش های بازی درمانی است که در آن مهارت ها و مفاهیم مهم کشف می شوند.
۳بازی تخیلی
قوه خیال قوی ترین قوه هر انسانی است. فعال کردن قوه تخیل کودک، نوع دیگری از بازی درمانی به حساب می آید که در آن از روش های مستقیم و غیر مستقیم شخصیت و روان کودک مورد پردازش قرار می گیرد.
۴بازی درمانی رفتاری – شناختی
در این روش درمانگر از قوه تفکر کودک استفاده می کند و او را به چالش می کشد. سپس متناسب با نوع فکر و شناخت کودک، نحوه برخورد و رفتار درست را به او آموزش می دهد.
۵گروه درمانی
گروه درمانی نوع دیگری از بازی درمانی است که در آن از گروه های مختلفی استفاده می شود. منظور از گروه در این روش درمانی، تعدادی از کودکانی است که مشکل مشترک دارند. مثلا کودکانی که پدر یا مادر خود را از دست داده اند با یکدیگر بازی می کنند. طی این بازی درمانگر با استفاده از مهارت های اجتماعی خاص، نحوه کنار آمدن و به اشتراک گذاشتن این احساسات منفی را به کودکان آموزش می دهد.
حتما بخوانید: لزوم بازی برای کودکان
هدف بازی درمانی چیست
تکنیک بازی درمانی برای کودکان اثرات مثبت بسیار زیادی به همراه دارد. در این روش درمانی از بروز بسیاری از آسیب های روحی جدی در کودکان جلوگیری می شود. این موضوع می تواند به داشتن شخصیت سالم در بزرگسالی کمک زیادی کند. به همین علت باید گفت بازی درمانی، یک روش درمانی هدف دار و دقیق است.
یکی از مهمترین مزایای استفاده از تکنیک بازی درمانی برای کودکان این است که کودکان توانایی پردازش احساساتشان را یاد می گیرند. کودکی که سن پایینی دارد و نمی داند حس غم چطور حسی است، با این حس آشنا می شود و می آموزد که چطور آن را تجزیه و تحلیل کند. در این روش درمانی دیگر احساسات طبیعی و ناشناخته کودک، او را آزار نمی دهند و به او آسیب نمی زنند.
زیرا کودک می داند با آنها چکار کند و چگونه بر احساسات منفی اش غلبه کند. گاهی ممکن است به دنبال یادگیری و شناختن احساسات منفی، کودک آنها را با روش های نامطلوبی بروز دهد. مثلا پرخاشگری کند، گوشه گیر شود، یا مخالفت کند. به همین علت در گام بعدی بازی درمانی، کنترل و تنظیم رفتار به کودک آموزش داده می شود.
در واقع یکی از اصلی ترین اهداف تکنیک بازی درمانی برای کودکان این است که کودکان هم احساساتشان را بشناسند و هم بتوانند آنها را کنترل کنند. به همین علت کودک می تواند ضمن شناخت احساسات و توانایی هایش، آنها را مدیریت کند و نحوه رفتار صحیح با این احساسات را یاد بگیرد. در بازی درمانی، کودک می آموزد که اگر در تصمیم و رفتارش اشتباه کند، ضرر می کند. پس باید تصمیمات متفکرانه و عاقلانه بگیرد.
همچنین از دیگر اهداف کلی این روش درمانی، پرورش تفکر خلاقانه و توسعه استقلال کودک است. در تکنیک بازی درمانی برای کودکان، آنها می آموزند که خودشان مستقلانه و آزادانه فکر کنند و تفکراتشان را به شکل خلاقانه ای بروز دهند. بنابراین این روش درمانی اهداف بسیار ارزشمندی را برای کودکان به دنبال دارد.
حتما بخوانید: انتخاب اسباب بازی مناسب برای کودکان
تکنیک های بازی درمانی چیست
آیا می دانید تکنیک بازی درمانی برای کودکان چگونه باعث درمان و یا شناخت احساسات درونی کودک می شوند؟ در ادامه به بررسی یک سری تکنیک های خاص بازی درمانی می پردازیم تا نحوه استفاده از بازی برای درمان را بهتر درک کنید.
آب بازی و شن بازی
قطعا یکی از بازی هایی که کودکان به انجام آن علاقه زیادی نشان می دهند، آب بازی و شن بازی است. در این تکنیک بسیاری از نقاط ضعف و قوت شخصیت کودک شناخته می شود و توسط درمانگر مورد بررسی قرار می گیرد.
نقش آفرینی
نقش آفرینی از دیگر تکنیک بازی درمانی برای کودکان است. در این تکنیک درمانگر از کودک می خواهد تا نقش یکی از شخصیت های اصلی زندگی اش را بازی کند. حتی خودِ درمانگر هم در نقش خود فرو می رود تا واکنش کودک را از جهات مختلف بسنجد. در این روش بسیاری از خلاء های روحی و عاطفی کودک شناسایی می شود و چیزهای زیادی به او آموزش داده می شود.
عروسک بازی
یکی دیگر از تکنیک های بازی درمانی برای کودکان، عروسک بازی است. در این تکنیک که به روش های مختلفی انجام می شود، درمانگر از کودک می خواهد تا در به جای یکی از عروسک ها حرف بزند. سپس خودِ درمانگر نیز با استفاده از سایر اسباب بازی ها و عروسک های دیگر، نقش بازی می کند. ماسک ها، عروسک های پولیشی، عروسک های خیمه شب بازی و... همگی جزو عروسک هایی هستند که در این روش از آنها استفاده می شود.
قصه گویی
قصه گویی نیز جزوی از تکنیک بازی درمانی برای کودکان به حساب می اید. در این روش با قصه گویی برای کودک و قصه خوانی، خلاقیت و قوه تخیل کودک تقویت می شود و این موضوع با اثرات مثبتی همراه است.
حتما بخوانید: اثرات بازی رابانه ای
چه زمانی از بازی درمانی استفاده می شود
آیا میدانید چه زمانی از تکنیک بازی درمانی برای کودکان استفاده می شود؟ گاهی اوقات ممکن است از این تکنیک ها برای پیشگیری از ابتلا به بیماری های روانی و گاهی اوقات نیز ممکن است برای درمان اختلالات روانی از این تکنیک ها استفاده شود. در ادامه کاربرد بازی درمانی در موارد مختلف را برایتان عنوان می کنیم.
کنترل و درمان بیماری های مزمن
مواجه شدن با پروسه درمانی پزشکی
تاخیر یا اختلال در یادگیری
تاخیر یا اختلال در رشد
کنترل پرخاشگری و عصبانیت
برطرف کردن مشکلات خانوادگی مانند طلاق پدر و مادر، مرگ یکی از اعضای خانواده و...
حوادث طبیعی مانند زلزله
اختلال در تغذیه
اختلال در توالت رفتن
خشونت های خانوادگی
هر نوع سوء استفاده
اختلال بیش فعالی
اختلال طیف اوتیسم
اضطراب و استرس
گوشه گیری
مشکلات رفتاری و اخلاقی در مکان های مختلف مانند مدرسه
مقابله با بیماری های تسکینی
پرورش خلاقیت
از بین بردن غم و اندوه
از بین بردن تاثیرات سوء ناشی از بی توجهی
اختلال نقص توجه
حتما بخوانید: درمان کودکان اوتیسم
سوالات متداول
1- ✔️ بازی درمانی چیست؟
✔️ تکنیک بازی درمانی برای کودکان در واقع نوعی روان درمانی است که در متن مقاله به طور کامل توضیح داده شده است.
2- ✔️ انواع بازی درمانی برای کودکان چیست؟
✔️ انواع بازی درمانی کودکان به صورت فعال و غیر فعال است و انواع مختلفی دارد که در متن مقاله شرح داده شده است.
3- ✔️ هدف بازی درمانی چیست؟
✔️ تکنیک بازی درمانی برای کودکان اثرات مثبت بسیار زیادی به همراه دارد و اهداف زیادی را دنبال می کند که در متن مقاله مطرح شده است.
منبع : بازی درمانی