همه ی انسان ها در طول زندگی خود با مقوله ی اضطراب مواجه شده اند. اضطراب ممکن است دلایل مختلفی داشته باشد. امروزه با توجه به هجمه های اطلاعاتی که به سرعت در بین افراد جامعه رد و بدل می شود، اضطراب و استرس میان مردم شایع تر شده است. شاید برای عده ی زیادی از افراد، اضطراب امر معمولی به نظر بیاید اما اگر خانم های باردار با آن روبرو شوند، نمی توان از آن به سادگی عبور کرد. تاثیر اضطراب بر جنین ممکن است گاها غیرقابل جبران باشد.
حتی بسیار دیده شده است که مادران باردار از ترس درد زایمان کل وجودشان استرس و اضطراب می شود و همین عامل موجب می شود تا آسیب های جدی به جنین در شکمشان وارد شود.
آیا اضطراب مادر در بارداری بر جنین تاثیر دارد
نکته بسیار جالب توجه در مورد تاثیرات مادر بر جنین، بحث نوسانات روانی است که به شدت بر جنین تاثیر می گذارد. به گفته بسیاری از متخصصان این حوزه جنین در شکم با مادر خود در ارتباط است و این پیوستگی موجب می شود تا جنین حالات مادر خود را درک کند.
تاثیر اضطراب مادر بر جنین این گونه است که در زمان اضطراب، هورمون های ویژه ای در بدن ترشح می شود که این هورمون ها نه تنها مناسب بدن مادر نیست، بلکه جنین را هم با مشکلاتی روبرو می کند.
در مواقع بروز اضطراب هورمون های ضد اضطرابی سبب می شوند تا ایمنی بدن به میزان محسوسی کاهش یابد، در همین راستا تاثیر اضطراب بر کودک قطعی می شود. زیرا هنگامی که سیستم ایمنی بدن تضعیف شود قطعا لایه های حفاظتی از جنین هم با مشکل مواجه خواهند شد.
اخیرا ثابت شده است که ترشح هورمون کورتیزول در بدن مادران باردار سبب می شود تا زایمان زودرس انجام گیرد و حتی گاهی هم چنین سقط شود.
از طرفی دیگر در هنگام اضطراب مشکلات دیگری هم به وجود می آید که تعدد این مشکلات موجب می شود که سیستم تغذیه جنین از مادر با مشکل مواجه شود. افزایش ضربان قلب، نوسان شدید فشار خون، عملکرد ضعیف دستگاه گوارش، بر هم خوردن نظم ترشح هورمون ها در بدن و... سبب می شود تا تاثیر اضطراب بر کودک نمایان شود.
حتما بخوانید: راه های کاهش استرس
تاثیر اضطراب مادر بر جنین چیست
همانطور که ذکر شد اضطراب و استرس در دوره بارداری عواقبی برای جنین به همراه داشته و گاهی منجر به سقط جنین می شود، که در اینجا مشاهده می کنید.
تاثیر بر رشد مغز جنین
همان گونه که پیشتر گفتیم، جنین در طی دوران حضور در شکم مادر کاملا بر حالت روحی مادر خود ادراک دارد و نسبت به آن تاثیر پذیر است. از مهم ترین تاثیر اضطراب بر کودک می توان بر تاثیرات مغزی کودک اشاره داشت. اگر بخواهیم با بیانی عمومی ماجرا را شرح دهیم؛ بایستی بگوییم جنین به صورتی که در رحم قرار گرفته است، ممکن است اضطراب باعث شود که اتصالات عصبی رحم دستخوش تغییراتی شده و در نهایت مغز جنین دچار رشد نامطلوب شود.
آسیب به اندام جنین
همچنین علائم اضطراب و استرس مادر ممکن است حرکات وضعی در رحم به وجود آورد که این حرکات جنین را تحت فشار قرار دهد. بسیار پیش آمده است که جنین ها در چنین مواقعی دچار آسیب دیدگی های شدیدی شده اند که گاها ممکن است موجب معلولیت شود.
تاثیر اضطراب بر جنین ممکن است به صورت انقباضات عضلانی از جانب اندام های مجاور باشد. ترس، اضطراب و استرس از جمله عواملی هستند که آمادگی بدن را به شدت کاهش می دهند. به همین منظور بروز هر کدام از این موارد ممکن است عوارض متعددی در سرتاسر بدن داشته باشند.
کاهش سیستم دفاعی جنین
همان گونه که اضطراب بر سیستم ایمنی مادر تاثیر می گذارد، بر سیستم ایمنی جنین هم تاثیر می گذارد. جنین از طریق بند ناف با مادر ارتباط خونی دارد و این موضوع سبب می شود تا از نظر نوسانات خونی و گلبولی، جنین تحت تاثیر باشد.
حتما بخوانید: درمان اضطراب
راه های جلوگیری از تاثیر اضطراب مادر بر جنین
اضطراب و نشخوارهای فکری از جمله ویژگی های بارز در دوره بارداری می باشد؛ این که خانم بارداری گمان کند که این موضوع فقط برای او به وجود آمده است، اشتباه است. اغلب خانم های باردار با استرس و اضطراب مواجه هستند. علت این امر هم می تواند علاقه و مهر مادری به فرزند در شکمشان باشد.
برای کاهش تاثیر اضطراب مادر بر جنین ابتدا بایستی بر روان خانم های باردار مسلط شد. اغلب خانم های باردار با اضطراب هایی نظیر درد زایمان و اتفاقاتی که موجب شود جنین شان دچار آسیب شود، دست و پنجه نرم می کنند. به همین منظور بایستی افکار آن ها از هرگونه نشخوار فکری پاک شود.
مدیتیشن و شکرگزاری از جمله مواردی هستند که به خوبی می تواند از تاثیر اضطراب بر کودک جلوگیری کند. استفاده از این روش ها موجب می شود که افکار منفی زدوده شده و باورهای مثبت جایگزین آن ها شوند. همچنین به کارگیری روش آرام سازی ذهن سبب می شود تا روحیه ی شخص افزایش یافته و کمتر به تبعات منفی دوران بارداری خود بیاندیشد.
یکی دیگر از مشکلات خانم های باردار که موجب تاثیر اضطراب بر جنین می شود این است که به شدت تحرکاتشان پایین است. این دسته از خانم ها گمان می کنند که برای حفاظت از جنین و زایمان مطلوب بایستی استراحت مطلق داشته باشند. در صورتی که این باور اشتباه است. خانم های باردار بایستی به اندازه ی روتین خود تحرک داشته باشند و گاهی اوقات پیاده روی های کوتاه داشته باشند. هنگامی که شخص کاملا به صورت راکد در تخت خواب در بیاید، قطعا فشار استرس و اضطراب بیشتری را احساس خواهد کرد.
دوش گرفتن به موقع و استفاده از لوسیون های مرطوب کننده در روان شدن افکار خانم های باردار تاثیر دارند. خشکی پوست از جمله معضلاتی است که خانم ها در دوران بارداری با آن مواجه هستند. پوست خشک موجب آشفتگی ذهنی و عدم انعطاف عضلانی می شود. برای جلوگیری از این مشکل می توان از لوسیون های مرطوب کننده استفاده کرد.
همواره برای جلوگیری از تاثیر اضطراب بر جنین بایستی با افراد شاد و مثبت در تماس بود تا مبادا ذهن مادر باردار به سمت مشکلات و معضلات موجود در این زمینه برود و همواره توجه به سمت روزهای خوش مادری منعطف شود.
در ادامه بخوانید: پریود در بارداری
کلام آخر
موضوع استرس و اضطراب از جمله دغدغه های خانم های باردار به حساب می آید که اگر کنترلی بر این موضوع صورت نگیرد، ممکن است فرزندشان آسیب ببیند. تاثیر اضطراب بر جنین از جمله مواردی است که به صورت علمی تثبیت شده و ممکن است آسیب های جبران ناپذیری را به جنین برساند.
سوالات متداول
1- ✔️ آیا اضطراب مادر در بارداری بر جنین تاثیر دارد؟
✔️ بله تاثیر اضطراب بر جنین ممکن است گاها غیرقابل جبران باشد که در متن مقاله شرح کامل آن ارائه شده است.
2- ✔️ تاثیر اضطراب مادر بر جنین چیست؟
✔️ اضطراب و استرس در دوره بارداری عواقبی برای جنین به همراه داشته و گاهی منجر به سقط جنین می شود که در متن مقاله مطرح شده است.
3- ✔️ راه های جلوگیری از تاثیر اضطراب مادر بر جنین چیست؟
✔️ برای کاهش تاثیر اضطراب مادر بر جنین ابتدا بایستی بر روان خانم های باردار مسلط شد که در متن مقاله مطرح شده است.
منبع : تاثیر اضطراب مادر بر جنین