حسن و زیبایی

چه فتنه بود که حسن تو در جهان انداخت که یکدم از تو نظر برنمی­توان انداخت

سعدی

به حسن خلق توان کرد صید اهل نظر به دام و دانه نگیرند مرغ دانا را

حافظ

حسن و زیبایی معشوق از اول مورد توجه شاعران بوده­ است. چون نمی­ توانستند زیبایی او را به تصویر کشند از تمثیل استفاده کرده­ اند. یار را به انسان زیبارویی تشبیه کرده ­اند که قامتی بلند مانند «سرو» دارد و این سرو، خرامان، روان، سیمتن، سیم ساق ... است. صورتی «روشن‌ و درخشان‌» دارد؛ مانند ماه‌. لبش مانند «لعل» است، شیرین دهن و شکر دهن؛ زلف بلندی دارد که مانند «کمند» عاشق را به دام می­ اندازد و موی پریشان و رهایش، آتش به جان عاشق می ­زند. مویی شکن بر شکن و تا حدی مجعد؛ چشم مستش شوخ، فتنه انگیز و خون­ریز است. ابروی کمانی مانند هلال ماه دارد و ...

خداوند زیباست ولی نه آن چنان که شاعران می گویند. زیباترین چیز، ذات خداوند متعال است، به همین جهت بهترین و زیباترین نعمت در بهشت که بهشتیان از آن شادمان می­ گردند، نگاه به وجه الله است و این بالاترین نعمت بهشتی است.

ذات خدا زیباست چنانکه حضرت علی(ع) فرمودند: «إِنَّ اللَّهَ جَمِیلٌ یُحِبُّ الْجَمَالَ وَ یُحِبُّ أَنْ یَرَی أَثَرَ النِّعْمَةِ عَلَی عَبْدِهِ؛ خداوند جمیل است و جمال را دوست دارد و دوست دارد آثار نعمت خود را بر بنده‌اش ببیند.»( اصول کافی، ج6، ص438) و همه اسم ­های او نیکوست: «وَ لِلَّهِ الأَسْمَاءُ الْحُسْنَی فَادْعُوهُ بِهَا وَ ذَرُوا الَّذِینَ یُلْحِدُونَ فِی أَسْمَائِهِ سَیُجْزَوْنَ مَا کَانُوا یَعْمَلُونَ؛ و نام­ های نیکو به خدا اختصاص دارد پس او را با آنها بخوانید و کسانی را که در مورد نام­ های او به کژی می گرایند رها کنید بزودی به [سزای] آنچه انجام می دادند کیفر خواهند یافت.»(اعراف، آیه۱۸۰)

به حسن خلق و وفا کس به یار ما نرسد تو را در این سخن انکار کار ما نرسد

اگر چه حسن فروشان به جلوه آمده‌اند کسی به حسن و ملاحت به یار ما نرسد

حافظ