جان پناه در لغت به معنای پوشش و محافظت است.پناهگاه ها را می توان به سادگی با ادامه دیوارها ایجاد کرد یا می توان آنها را به صورت عمودی به شکل سازه هایی مانند دیوار ایجاد کرد.به عبارت ساده تر، جان پناه یا دست انداز را می توان به عنوان دیوار کوتاهی که در اطراف سقف یک ساختمان یا لبه یک ایوان ساخته شده است تعریف کرد.
هندریل و دست انداز از دیگر نام‌های مترادف جان پناه به حساب می‌آیند.یکی از مهمترین قسمت های طراحی منازل مسکونی و سایر سازه ها طراحی سوله می باشد.«جان پناه مناسب» علاوه بر ایجاد امنیت بیشتر در ساختمان باعث زیباتر شدن نمای ساختمان های شهری نیز می شود.جان پناه های مختلف را می توان در طرح ها، شکل ها، ابعاد و رنگ های مختلف طراحی و اجرا کرد. جان پناه یکی از ملزومات ساختمانی است.
در ابتدا جان پناه ها برای محافظت در برابر حملات نظامی ایجاد می شدند، اما امروزه به طور گسترده ای از آنها به عنوان سد و مانع برای جلوگیری از حوادث استفاده می شود. جان پناه به اشتباه به دیوارچینی گفته می شود که بر روی لبه سقف ساختمان ساخته شده است. البته این دیوار نوعی جان پناه است، اما جان پناه برای سقف نیست، نه تنها از آجر ساخته شده است، بلکه می توان از مواد مختلفی برای ساخت آن استفاده کرد. با اسمارت کو همراه باشید.
مصالح مورد استفاده در جان پناه چیست؟
در ساخت آن از مصالح پر مقاومت و مستحکم آجر، بتن، شیشه، فلز، کابل، ملات سیمان و شن و ماسه مرغوب استفاده شده است، زیرا دیوار جان پناه باید در برابر بادهای جانبی مقاومت کند.امروزه ظرافت طراحی بر سایر اولویت ها ارجحیت دارد. به ویژه در پروژه های بزرگ، ظرافت و طراحی زیبا بسیار مهم است، در این مورد یکی از الزاماتی که می توان انتخاب کرد نرده شیشه ای است.
ویژگی های جان پناه
- در تمامی ساختمان ها، جان پناه پشت بام، پله ها و وسایل ساختمان بخشی از ارتفاع سایه انداز است.جان پناه ارتفاع تراس ها، بالکن ها و هرگونه برآمدگی در طبقات ساختمان بالاتر از کف نهایی باید حداقل 1/20 متر باشد.
- ارتفاع جان پناه سقف ساختمان جزء ارتفاع مجاز ساختمان می باشد.
- مبنای تعیین ارتفاع مجاز هر ساختمان، فاصله تردد (کد صفر صفر) تا سقف ساختمان جان پناه می باشد. مصالح جان پناه یک مصالح ساختمانی یا نرده است.
- اگر ارتفاع جان پناه بیشتر از 70 سانتی متر باشد، کلاف های عمودی باید تا بالای جان پناه ادامه داشته باشند و یک کلاف افقی به ارتفاع 10 سانتی متر با دو میله افقی روی جان پناه نصب شود.
مراحل ایجاد و پیاده سازی جان پناه:
اجرای جان پناه در ادامه ی کار دیوارچینی و قبل از اجرای نما اجرا می شود. پس از ساخت سقف، بر روی پشت بام (دور پشت بام) دیوار جان پناه به ضخامت 10 تا 20 سانتی متر بر اساس اصول صحیح دیوار چینی ساخته می شود. بعد از دیوار چینی می توان پایه (کاور) را روی آن قرار داد. پایه می تواند از آجر، بتن و غیره ساخته شود.
- برای این کار ابتدا لباس کار بپوشید و وسایل و ابزار ایمنی لازم را بردارید و با رعایت کلیه اصول ایمنی مراحل زیر را انجام دهید.- کاربرد:
پس از ساخت ملات آن را به محل کار برده و ملات مورد نیاز را در محل تعیین شده در کارگاه ریخته و با کمچه پهن می کنیم. آجر اول دیوار را در محل مناسبی قرار داده و سطح آن را با صفحه عرضی تراز کرده و سنگ تراشی را در امتداد آجر نصب شده قرار دهید.آجر نصب شده را با استفاده از متر به یک طرف میز کارگاه یا کف کارگاه بچسبانید تا با یکی از اضلاع کارگاه موازی و فاصله تا دیوار یکسان باشد. همچنین طبق نقشه کار انتهای آجر را در موقعیت قرار داده و با رعایت فاصله 114 سانتی متری تراز می کنیم.
سپس سر و ته برداری آجر دوم را با دقت بیشتری انجام می دهیم. با استفاده از شمشه و تراز، آجر های شروع و پایان را با هم تراز می کنیم.طبق نقشه کار، بلوک های لبه اول را در جای خود قرار می دهیم و بین آجر اول و آخر نخ می کنیم و لبه اول را در کارگاه خود با کاردک ملات پهن می کنیم. ملات ردیف دوم را با شمشه روی کار پخش کنید. برای تنظیم ضخامت ملات تا یک سانتی متر می توان از آلیاژهای ملات استفاده کرد.
پس از چیدن ابتدا و انتهای کار آنها را با تراز یا شاقول به صورت عمودی تراز می کنیم و سپس ملات رج سوم را به صورت مقدماتی با کمچه پهن می کنیم. آجرکاری را با رعایت اصول تا 10 رج ادامه می دهیم. بدان که پیوند رج‌های فرد مثل رج اول و رج‌های زوج مثل رج دوم، است با دقت و احتیاط زیاد شمشه شروع و پایان را از دیوار جدا می کنیم.