باتری خودرو یکی از اجزای ضروری و مهم اتومبیل میباشد که وظیفه برقرسانی به قسمتهای مختلف خودرو را بر عهده دارد که از جمله آنها میتوان به استارت زدن، روشنایی خودرو و برقرسانی به سایر قطعات الکتریکی خودرو اشاره کرد.
باتری خودرو یک قطعه قابل شارژ است که وظیفه اصلی آن، تامین جریان الکتریکی مورد نیاز اجزای الکتریکی خودرو میباشد. این قطعه پس از روشن شدن خودرو نیز وظیفه برقرسانی به قسمتهای مختلف خودرو را دارد و در صورت کم شدن انرژی محرکه آن، توسط دینام شارژ میشود. به طور کلی دو نوع باتری خودرو موجود میباشد که عبارتند از: باتریتر و باتری خشک.
امروزه به دلیل خطرات ناشی از اسید باتری تر، تولید و استفاده از باتری خشک در حال گسترش میباشد. باتریها با توجه به خودروهای مختلف نیز متغییر میباشند به طوریکه باتریهای اتومبیلهای سنگین و دیزلی از نوع ۲۴ ولتی و اتومبیلهای سواری و وانت بارها معمولاً از نوع ۱۲ ولتی میباشند.
انواع باتری خودرو
باتریهای اسیدی
این نوع باتریها بدلیل هزینه کمتر در تولید همچنان تقاضای زیادی در بازار دارند ولی بدلیل حساسیت بالا و مشکلات احتمالی امروزه در حال تعویض شدن هستند. در این نوع باتریها متشکل از سرب و دو آلیاژ کلسیم-آنتیموان هستند و الکترولیت آنها اسید میباشد که به این نوع باتریها LM نیز گفته میشود.
باتریهای اتمی
این نوع از باتری خودرو امروزه در حال گسترش هستند و از حساسیت کمتری نسبت به باتریهای اسیدی برخودارند و به همین جهت نیاز به مراقبت ندارند. به این نوع باتریها FM نیز گفته میشود.
به طور کلی هر باتری خودرو شامل اجزاء و قطعات زیر میباشد:
جعبهی باتری
جعبهی باتری وظیفهی حفاظت و نگه داری از اجزای باتری خودرو را دارد و از نوعی پلیپروپیلن و یا نوعی از پلاستیک مقاوم به حرارت، ضربه و فعل و انفعالات شیمیایی داخل باتری ماشین ساخته میشود.
صفحات حاوی ماده فعال
به طور کلی سه نوع صفحه در باتری خودرو داریم: صفحات منفی و صفحات مثبت و صفحات عایق بین این دو. جنس صفحات منفی در حالت شارژ کامل از سرب میباشد و به طور کلی شامل دو جزء است: یکی ماده فعال آن صفحه و دیگری اسکلت اصلی و همچنین صفحات مثبت از جنس پراکسید سرب میباشند و این صفحات وظیفه ذخیره و تولید انرژی الکتریکی در باتری اتومبیل را برعهده دارند و مجموعه صفحات داخل هر باتری خودرو را تشکیل میدهند. صفحات عایق نیز برای جلوگیری از اتصال صفحات منفی و مثبت تعبیه شده اند.
بستهای اتصال
این بستها خروجی و ورودی باتری هستند و انرژی الکتریکی را از باتری خودرو به قطعات الکتریکی خودرو انتقال میدهند. اطلاع از نحوهی اتصال کابلهای باتری یکی از دانشهای ضروری برای هر رانندهای باشد.
الکترولیتهای باتری خودرو
مایع درون باتری میباشد که از جنس اسید سولفوریک رقیق شده با آب مقطر است و رابط بین قطبهای مثبت و منفی در باتری خودرو میباشد. در هنگام مخلوط کردن اسیو و آب مقطر باید نسبتها به شدت دقیق و با حساسیت رعایت شوند.
نشانگر وضعیت الکترولیت (هیدرومتر)
این قطعه وظیفه نمایش دادن وضعیتهای مختلف باتری خودرو در حالتهای شارژ کامل، نیمه شارژ و دشارژ میباشد و از گوی لاستیکی، لوله شیشهای و لولهی لاستیکی تشکیل شده است.
عملکرد باتری خودرو
انرژی الکتریسیته تولید شده در باتری ماشین، نهایتا حاصل الکترونهای آزاد شده از واکنش شیمیایی تولید آب، حاصل از ترکیب اکسیژن و هدروژن آزاد شده از واکنش الکتروشیمیایی تبدیل ماده فعال روی صفحات به سولفات سرب میباشد. این واکنش توسط الکترولیت باتری خودرو، به عنوان رابط بین قطبهای منفی و مثبت، بلافاصله پس از استارت زدن انجام میشود.