گونه‌ای کاج است که در منطقه شمال غربی هیمالیا شامل شرق افغانستان و شمال پاکستان و شمال غربی هند می‌روید. نام این کاج فارسی است و از ترکیب چهل و غوزه ساخته شده‌است. چلغوزه یا همان چلغوز یکی از تنقلاتی است که در خانواده تخمه ها و آجیل ها قرار می گیرد. این تخمه، بسیار کم یاب و اغلب نا شناخته است که در افغانستان، پاکستان و هند کشت می شود. چلغوز دانه ای چرب و سرشار از آمینو اسید های ضروری و مفید برای بدن است.
این دانه 51 درصد چربی دارد و روغن موجود در آن باعث جلوگیری از کلسترول مضر خون می شود، از سرخ رگ ها محافظت می کند و خطر حمله قلبی را کاهش می دهد.
چلغوزه با دارا بودن ویتامین های A, K تقویت بینایی را به دنبال داشته و برای کودکان در سنین رشد بسیار مفید می باشد.
مصرف روغن چلغوزه باعث جلوگیری از افزایش کلسترول بد خون می شود و از خواص دیگر آن می توان به محافظت از سرخرگها اشاره کرد و همچنین از ابتلا به حملات قلبی پیشگیری می کند. خصوصیات درمانی و تغذیه دانه چلغوزه مانند دیگر دانه های آجیلی است و ویژگی مهم آن خاصیت آنتی اکسیدانی این گیاه است که سبب خنثی کردن رادیکال های مضر ناشی از از واکنش های مخرب بدن می شود.
خاصیت آنتی اکسیدانی چلغوز سیستم ایمنی بدن را تقویت کرده و سرشار از ویتامین ها و مواد معدنی ضروری برای بدن است.
چلغوز با توجه به وجود ویتامین های B, E برای شادابی و سلامت پوست مفید است. آهن موجود در این محصول باعث اکسیژن رسانی به بافت های بدن می شود. این مغز که زیرمجوعه تخمه ها نیز قرار میگیرد، از آن دسته محصولات لاکچری و منحصر به فرد و نایاب است که خوردن آن بسیار لذت بخش بوده و میتواند تنقلات خوبی برای اوقات فراغت باشد.
چلغوز در وزن های 1کیلو گرم، 500 گرم و 250 گرم ارائه می شود و با توجه به طبیعت آن ممکن است 10 درصد پوچی و تلخی داشته باشد.
توصیه می شود افرادی که دارای فشار خون بالا هستند، از چلغوزه شور استفاده نکنند و چلغوزه خام را جایگزین آن قرار دهند.
چلغوزه یک دانه مفید و مغذی می باشد، این دانه مانند انواع دیگر دانه های آجیل بسیار شناخته شده نیست. چلغوز منبع عالی از انواع مواد معدنی را در خود دارد که خوردن آن برای حفظ سلامتی بدن توصیه می شود.
چلغوزه به دلیل غنی بودن از ویتامین ها A, E و K برای سلامت و شادابی پوست و همچنین تقویت سلامت چشم مفید است. ویتامین B3 یا همان نیاسین موجود در چلغوز برای شادابی روح و روان و همچنین تقویت حافظه موثر است. چلغوزه به دلیل داشتن آهن به اکسیژن رسانی سلول ها و بافت های بدن کمک می کند. این دانه بسیار مفید برای کبد است زیرا موجب کاهش تری گلیسیرید خون می شود. همچنین به دلیل غنی بودن از چربی و فیبر موجب کاهش و از بین رفتن اشتها می شود.
عوارض جانبی مصرف چلغوزه
این دانه دارای طبعی گرم است و به همین علت استفاده آن به افرادی با طبع خشک مثل صفراوی ها و سوداوی ها مناسب نمی باشد. تنها کسانی که مزاج های مرطوب دارند مثل مزاج های دموی و بلغمی از این دانه مغذی استفاده نمایند
- بروز حساسیت: آدم‌هایی که به مصرف آجیل حساسیت دارند، ممکن است به مصرف چلغوز نیز حساسیت داشته باشند.
- بروز مشکل در دوران بارداری و شیردهی: در خصوص عوارض جانبی مصرف چلغوز در بارداری و دوران شیردهی اطلاعات وجود ندارد. ولی توصیه می‌شود قبل از مصرف چلغوزه در دوران بارداری و شیردهی با پزشک مشورت کنید.
برخی مکمل‌های حاوی روغن چلغوزه ممکن است وضعیت بیماران مبتلا به تشنج را وخیم‌تر کنند.