آیا تا به حال دچار فیستول مقعد شده‌اید؟ در نزدیکانتان کسی سابقه ابتلا به آن را داشته است؟ احساس کردید که خودتان هم در معرض این بیماری هستید؟ تا به حال اسم درمان فیستول مقعدی با لیزر به گوشتان خورده است؟ اصلا می دانید که فیستول مقعد چیست؟!
اگر جواب شما به هر یک از سوال های بالا مثبت است، پس پیشنهاد میکنیم که حتما در این مقاله با ما همراه باشید!
فیستول مقعدی چیست؟
این عارضه که در علم پزشکی از آن با نام فیستول آنال یاد می‌شود، یک کانال کوچک است که بین انتهای روده (دریچه مقعد) و پوست نزدیک آن ایجاد می‌شود.
آنها معمولاً نتیجه توده‌های عفونی نزدیک مقعد می‌باشند که باعث ایجاد مجموعه چرک (آبسه) در بافت اطراف می‌شود. بیشتر فیستول‌های مقعد بعد از آبسه مقعد ایجاد می‌شوند. اگر آبسه پس از تخلیه چرک به درستی بهبود نیافته باشد منجر به این بیماری می‌شود.
آشنایی با روش‌های درمان فیستول
توده هایی که به مرور زمان بهبود نیابند نیازمند عمل فیستول با لیزر یا جراحی به روش‌های دیگر می‌باشند. البته به جرات می‌توان گفت که عمل جراحی برای درمان فیستول مقعدی ضروری است. زیرا در 90% مواقع این بیماری به خودی خود بهبود نمی‌یابد.
پاسخ به این سوال که بهترین گزینه برای درمانچه می‌باشد، کاملا به وضعیت فرد و میزان پیشرفت بیماری بستگی دارد. با مراجعه به پزشک متخصص می‌توانید از مناسب ترین روش درمان آگاه شوید. جراح در مورد گزینه های موجود با شما صحبت خواهد کرد و تصمیم می‌گیرد کدام یک برای وضعیت شما مناسب تر است.
ما در اینجا به بررسی روش‌های مختلف درمان فیستول مقعدی می پردازیم.
فیستولوتومی
روشی است که شامل بریدن بافت کلی بیماری می باشد تا در یک نقطه زخم بهبود یابد و به عنوان شایع ترین نوع جراحی فیستول شناخته می‌شود.
این روش فقط برای فیستول هایی مناسب است که از قسمت ماهیچه های اسفنکتر داخلی عبور نمی کنند. زیرا در این موارد خطر بی اختیاری در دفع مدفوع را به دنبال دارد.
اگر جراح در طی عمل بخش کوچکی از ماهیچه های اسفنکتر مقعد را قطع کند، ممکن است بتواند خطر بی اختیاری را کاهش دهد. در حال حاضر لیزر درمانی به عنوان روش جایگزین فیستولوتومی استفاده می‌شود.
روش استن
به این صورت که یک قطعه نخ جراحی به نام استن در فیستول قرار می گیرد و برای چند هفته در آنجا باقی می ماند تا به بهبودی کامل آن کمک کند. در این روش نیازی به قطع عضلات اسفنکتر داخلی نیست. قبل از انتخاب این روش بهتر است تمام مزایا و معایب این روش را نیز در نظر بگیرید.
درست است که نخ های استن به تسریع بهبودی کمک می کنند ولی به طور قطعی آن را درمان نمی کنند و احتمال بازگشت وجود دارد. به همین دلیل ممکن است پزشک این روش درمان را طی چند جلسه انجام دهد تا عارضه به طور کامل از بین برود.
فلپ پیشرفت
همانطور که پیشتر ذکر شد اگر فیستول مقعد از بین عضلات اسفنکتر عبور کند، درمان آن با روش‌های بالا بی اختیاری مدفوع را به دنبال دارد. پس ممکن است پزشک از روش فلپ پیشرفته برای درمان بیماری شما استفاده کند.
این روش شامل بریدن یا خراشیدن فیستول و پوشاندن سوراخ هایی است که با یک فلپ از بافت داخل روده گرفته شده است.
تاثیر فلپ پیشرفته از فیستولوتومی کمتر می باشد و تنها مزیتی که نسبت به آن دارد این است که از قطع عضلات اسفنکتر جلوگیری می کند.
عمل فیستول با لیزر
در روش درمان فیستول مقعدی با لیزر و تکنیک ریشه کن کردن آن توسط اشعه لیزر، عملا بیمار هیچ گونه دردی را حس نمی‌کند و از بین بردن توده به صورت کاملا ملایم از طریق رادیاتور با استفاده از فیبرهای نرم و شامل پرتو صورت می گیرد.
در عمل لیزر جراح اصولا توسط میله نازک و مخصوصی که پروب (probe) نام دارد و متشکل از فیبرهای انعطاف پذیر است، مسیر حرکت لیزر را کامل مشخص می کند و سپس توسط لیزر CO2، قسمت توده کاملا برداشته می شود. به دلیل آسیب کمتر لیزر به بدن فرد نسبت به عمل جراحی فیستول با چاقو (روش سنتی)، بیمار به راحتی می‌تواند پس از گذشت چند روز کوتاه دفع مدفوع داشته باشد و به کارهای خود بپردازد.
به این دلیل که اشعه لیزر به ریشه فیستول برخورد می کند و آن را کاملا از بین می برد، احتمال بازگشت مجدد بیماری در این روش بسیار پایین است.
عدم درد، خونریزی و استراحت طولانی مدت فرد برای بهبودی کامل باعث شده است تا درمان فیستول مقعدی با لیزر جایگزین هرگونه روش دیگری شود.
روش لیفت (LIFT)
به عمل بستن کانال فیستول در اسفنکتر داخلی لیفت گفته می شود. طی درمان با این روش، برشی در پوست بالای فیستول ایجاد شده و ماهیچه‌های اسفنکتر از هم جدا می‌شوند. سپس ابتدا و انتهای فیستول به طور کلی بریده می شود تا راه ورودی و خروجی نداشته باشد.
در روش لیفت تا به حال کسی احساس نارضایتی نداشته است ولی فقط چند سال است که این درمان انجام می‌شود. بنابراین تحقیقات بیشتری برای استفاده از این روش و تعیین میزان عملکرد آن در کوتاه مدت و بلند مدت نیاز است.
آندوسکوپی
در این روش ، یک آندوسکوپ ( لوله ای با یک دوربین در انتهای آن) در فیستول قرار می گیرد. سپس یک الکترود از طریق آندوسکوپ عبور داده شده و برای آب بندی فیستول استفاده می شود. آندوسکوپی روشی جدید می باشد که عملکرد خوبی دارد و نگرانی در خصوص آن وجود ندارد.
چسب فیبرین
در روش درمانی چسب فیبرین درحالیکه جراح شما را بیهوش می کند، چسب را به محل بیماری تزریق می کند. این چسب فیستول را کاملا مهر و موم می کند و بهبودی آن را تسریع می بخشد.
پلاگین بیولوژیکی
یکی از چندین روش درمان، گذاشتن پلاگین بیولوژیکی است. این پلاگین شکلی مخروطی دارد که از بافت حیوانات ساخته شده است و از آن برای مسدود کردن مجرای فیستول استفاده می شود.
عمل جراحی سنتی
عمل جراحی فیستول یکی دیگر از روش‌های درمان قطعی می باشد که با عوارض زیادی همراه است. در روش جراحی برشی در محل بیماری ایجاد شده و توده کاملا برداشته می شود.
درست است که جراحی نیز یک روش قطعی می باشد ولی به دلیل اینکه نیازمند استراحت طولانی مدت بیمار می باشد و در صورت رعایت نکردن کوچکترین موارد ممکن است خونریزی کند، بیماران روش لیزر را ترجیح می دهند.