در چند سال اخیر، ترکیه با ارتقای سطح علمی موسسههای آموزشی خود به استانداردهای بینالمللی، جذابیت زیادی برای دانشجویان ایرانی پیدا کرده است. اما این تنها عامل جذب دانشجو برای تحصیل در ترکیه نیست.
کسانی که قصد مهاجرت به ترکیه را دارند؛ میتوانند از با استفاده از روش های اخذ شهروندی ترکیه بهتره مند شوند و فرصتهای بسیاری مانند اخذ بورسیه، کار کردن در حین تحصیل و حضور در محیط بینالمللی دانشگاهها بهرهمند شوند.
تحصیل عمومی در ترکیه از سال ۲۰۱۲ برای همه دختران و پسران به مدت دوازده سال الزامی است. شورای عالی آموزش ملی نظارت بر برنامههای آموزشی موسسات عالیترین رتبه را انجام میدهد. همچنین در هر استان، مدیریت آموزش ملی وظایف مربوط به آموزش را اجرا میکند. این مدیریت تحت هدایت وزیر آموزش و پرورش قرار دارد و دولت مرکزی هزینههای آموزش عمومی را پرداخت میکند و ۱۰٪ از بودجه کل به آموزش ملی اختصاص دارد. موسسات آموزش عالی در ترکیه شامل گروههای زیر هستند:
فاکولتهها
آکادمیها
آموزشگاههای عالی
کنسرواتور
پژوهشگاههای علمی و فناورانه
آموزشگاههای عالیرتبه
آکادمیهای نظامی و پلیس
مرکز تحقیقات.
مقاطع تحصیلی
ترکیه یکی از مقاصد محبوب دانشجویان ایرانی برای تحصیل در خارج از کشور است. علت این محبوبیت را میتوان در چند عامل جستجو کرد. اول اینکه تقویم سالانه آموزش و تحصیل در ترکیه تا حدود بسیار زیادی شبیه به کشور ایران است. دانشآموزان و دانشجویان میتوانند در اواخر ماه سپتامبر (شهریور) به مدارس و دانشگاههای ترکیه بپیوندند و در دو ترم دوره تحصیلی خود را به پایان برسانند. دوم اینکه ورود به دانشگاه ترکیه بدون کنکور و با مدارک تحصیلی قبلی امکانپذیر است. سوم اینکه هزینههای تحصیل در ترکیه نسبت به کشورهای اروپایی بسیار پایینتر است و حتی بعضی از دانشگاهها امکان تحصیل رایگان را نیز فراهم میکنند. چهارم اینکه جمعیت جوان و فعال ترکیه باعث شده است که فضای آموزش و پژوهش در این کشور پر شور و نشاط باشد. پنجم اینکه بسیاری از دانشگاههای ترکیه برنامههای آموزش به زبان انگلیسی را نیز عرضه میکنند که برای دانشجویان علاقمند به گسترش دانش زبان خود مفید است. ششم و آخر اینکه دانشجویان خارجی با درخواست و دریافت اقامت تحصیلی ترکیه میتوانند به راحتی در این کشور زندگی کنند و به منافع شهروندان ترک استفاده کنند.
کاردانی و کارشناسی
در ترکیه، دانشآموزان پس از اتمام دوره دبیرستان، باید در آزمونهای YGS و LYS شرکت کنند. این آزمونها توسط مرکز ÖSYM برگزار میشوند و نتایج آنها مشخص کننده سطح تحصیلی و رشته دانشگاهی دانشآموزان هستند. بر اساس نمرات آزمون و اولویتهای انتخابی، دانشآموزان به یکی از دانشگاههای مورد نظر قبول میشوند. کسانی که نمرات بالایی در آزمون کسب کنند، میتوانند در دوره BA یا همان کارشناسی تحصیل کنند. کسانی که نمرات پایینتری داشته باشند، به دوره AA یا همان کاردانی ارجاع میشوند.
کارشناسی ارشد
برای تحصیل در دوره کارشناسی ارشد، باید حداقل ۲ سال بعد از فارغالتحصیل شدن از دوره BA به تحصیل ادامه داد. این دوره دو نوع خروجی دارد: با پایاننامه و بدون پایاننامه:
دکتری
برای تحصیل در دوره دکتری، باید پس از گذراندن دوره کارشناسی ارشد، ۴ سال دیگر به تحصیل در ترکیه پرداخت. فارغالتحصیلان رشتههای پزشکی، دندانپزشکی و دامپزشکی نیز میتوانند بدون نیاز به گذراندن دوره کارشناسی ارشد، به دورههای دکتری و PHD وارد شوند.
هزینه تحصیل
هزینه تحصیل و آموزش در ترکیه نسبت به زبان تدریس، متفاوت است. تحصیل به زبان تُرکی به طور حدودی بین 500 تا 1000 دلار هزینه دارد و هزینه تحصیل به زبان انگلیسی بین 1500 تا 3500 دلار در نظر گرفته میشود. ضمن اینکه در زمان ثبتنام مبلغی حدود 200 دلار برای بررسی مدارک از متقاضیان گرفته میشود.
برای دانشجویانی که قصد پرداخت هزینه دانشگاه خود را هنگام تحصیل دارند؛ در صورت پارهوقت بودن دوره تحصیلی، دانشجو به مدت ۲۰ ساعت در هفته اجازه کار دارد. همچنین با داشتن رزومه قوی، میتواند برای کمک هزینه تحصیلی و بورسیه نیز اقدام کند.