ناباروری در انسان
در پزشکی هرگاه زن و شوهری در سن باروری ۱۲ ماه پس از ازدواج علی‌رغم انجام فعالیت جنسی طبیعی و بدون استفاده از روشهای پیشگیری، بچه‌دار نشوند یکی از زوجین دچار ناباروری است. ناباروری در انسان می‌تواند منشأ پدری مانند واریکوسل و آزواسپرمی داشته باشد یا منشأ مادری مانند سندرم ترنر، آژنزی تخمدان، سندرم آشرمن. البته باید توجه داشت که ناباروری به معنی عدم تولید گامت نیست بلکه عدم توان تولد نوزاد زنده را گویند مثلاً در مردان بیماری کم‌نطفگی می‌تواند علت باشد، یا پس از انجام وازکتومی فرد بالقوه اسپرم تولید می‌کند ولی در عمل نمی‌تواند بچه دار شود. مشابه این حالت در زنان نداشتن مادرزادی رحم و نیز پس از انجام عمل قطع لوله‌های فالوپ است.
بسیاری از زوج‌های مراجعه‌کننده به مراکز ناباروری در مشهد وقتی خود را نابارور می‌خوانند از تعریف دقیق ناباروری مطلع نیستند. پروسه باروری فرایندی است که به احتمالات زیادی متکی است و شما با عدم موفقیت برای باروری در چند ماه اول روابط جنسی نمی‌توانید خود را ناتوان در باروری بدانید. علاوه بر این عوامل مختلفی بر باروری مؤثر اند که ممکن است شما با رعایت نکردن آنها تصور ناباروری داشته باشید.
احتمال باروری در شرایطی تعریف می‌شود که فرد کاملاً سالم باشد و تعادل هورمونی در بدن او کاملاً نرمال باشد. همچنین مرد بایستی از سلامت کامل برخوردار بوده و مشکلات حرکتی یا ساختاری در اسپرم مرد وجود نداشته باشد. همچنین بایستی رابطه جنسی در زمان تخمک‌گذاری انجام شده باشد و فاصله زیاد رابطه با زمان تخمک‌گذاری احتمال باروری را به شدت کاهش می‌دهد.[۳]
شیوع ناباروری
میزان شیوع ناباروری در پژوهشهای مختلف بسیار بالا گزارش شده‌است. شیوع طول عمر ناباروری بین ۶/۶ درصد تا ۲۶/۴ درصد و میانگین شیوع یک ساله آن حدود ۹ درصد تخمین زده شده‌است و تنها در سال ۲۰۰۷، ۷۲/۴ میلیون نفر در جهان نابارور بودند. مطالعات در سال ۲۰۲۱ نشان می دهند که حدود۱۰ تا ۱۵ درصد از زوج هادر کشور های پیشرفته, پس از یک سال تلاش برای باردار شدن نمی توانند باردار شوند.اگرچه پژوهشهای مختلف نشان دادهاند که تقریباً یک سوم از موارد ناباروری به عواملی که بر زنان تأثیر می‌گذارند نسبت داده می‌شود، یک سوم به خاطر ناباروری مردان است و یک سوم به وسیله ترکیبی از مشکلات در هر دو فرد روی می‌دهد اما با وجود این، حداقل به دو دلیل زنان نابارور بیشتر تحت فشار قرار دارند. اولاً به نظر می‌رسد که در بیشتر جوامع و بهخصوص در جوامع در حال توسعه ناباروری بیشتر مشکلی زنانه انگاشته می‌شود. نکته دوم این است که بیشتر درمانهای پزشکی ناباروری، حتی وقتی بیماری مربوط به مرد است بر روی زنان انجام می‌گیرد و آنها در معرض انواع روشهای تهاجمی درمانی قرار میگیرند.
ناباروری به معنی عقیم بودن نیست. زوجین چنانچه بعد از یکسال رابطه جنسی باردار نشده باشند به عنوان زوج نابارور شناخته می شوند
از مهم ترین تصمیم هایی که زوجین در زندگی میگیرند اقدام به بچه دار شدن و تجربه حس پدر و مادر شدن است.اما در مسیر بچه دار شدن ممکن است با مشکلاتی رو به رو شوند و در زمان مناسب و هر زمان که تمایل داشته باشند بچه دار نشوند که می تواند در این خانواده ها احساس ترس و نگرانی ایجاد کند و ایجاد نگرانی به حدی است که افراد پس از چندین بار تلاش ناموفق در جهت بارداری امید و اعتماد به نفس خود را از دست می دهند و خودشان را نابارور محسوب می کنند ( نابارور بودن به معنای این نیست که شما قادر به لقاح نخواهید شد؛ به عبارت دیگر ناباروری همان عقیم بودن نیست)
در حالت کلی طبق آمار به دست آمده بیش از 70 درصد زوجین پس از سپری شدن شش ماه و بیش از 85 درصد زوجین پس از سپری شدن یک سال نزدیکی بارداری در آنها رخ می دهد و دلیل این امر این است که احتمال بارداری در هر چرخه قاعدگی را می توان 20 درصد در نظر گرفت
ناباروری طبق تعریفی که جامعه پزشکان آمریکا ارائه دادن یک بیماری باید در نظر گرفت و بر طبق آمار، در تمام دنیا تنها 10 تا 15 درصد از زوج هایی که در سنین باروری هستند از مشکل ناباروری رنج می‌برند.
در گذشته نه چندان دور تنها زنان را مسئول ناباروری می دانستد ولی هم اکنون می دانیم که ناباروری می تواند نتیجه اختلال در مرد هم می تواند باشد
این مشکل ممکن است هم افرادی را که هیچ سابقه ای از بارداری ندارند و هم افرادی که سابقه‌ی بارداری و حتی فرزند آوری دارند را درگیر نماید.