پوست چیست؟
پوست وسیع‌ترین عضو بدن است و خط مقدم دفاع در برابر عفونت‌ها، آلودگی‌ها و عوامل بیگانه است. پوست در تنظیم دما، تولید ویتامین و حس لامسه، همچنین در ارتباط اجتماعی-جنسی افراد نقش دارد. شخص از طریق پوست صورت می‌تواند پیامهای عاطفی را به دیگران منتقل کند.
پوست عضوی از بدن است که بیماری‌ها و شرایط فیزیولوژیک بر ظاهر آن اثرگذار است.
فاکتورهای بسیاری بر وضعیت پوست اثرگذارند؛ برای مثال تماس با نور خورشید و اشعه UV، آلودگی هوا و سموم موجب آسیب به پوست می‌گردد.
تغذیه عامل دیگری است که بر سلامت پوست تاثیرگذار است. داشتن رژیم غذایی نامناسب و کمبود ویتامین‌ها و مواد معدنی، منجر به ایجاد آسیب‌های پوستی میشود.
ساختار پوست
پوست از چند لایه روی هم تشکیل شده است.
• اپیدرم
• درم
• هیپودرم
اپیدرم سطحی‌ترین لایه پوست است.
زیر اپیدرم غشای پایه قرار دارد که موجب اتصال اپیدرم به درم می‌گردد. زیر غشای پایه، لایه درم قرار گرفته است و در زیر لایه درم، هیپودرم قرار دارد که تا حد زیادی از چربی ساخته شده است.
اپیدرم
لایه اپیدرم فاقد عروق خونی است، از این رو جهت دریافت مواد مغذی و دفع مواد زائد به درم وابسته است.
نقش اصلی اپیدرم به عنوان یک مانع فیزیکی و بیولوژیکی در برابر عوامل خارجی است. مواد محرک و حساسیت‌زا از نفوذ عوامل خارجی به پوست جلوگیری می‌کند. اپیدرم همزمان از هدر رفتن آب جلوگیری کرده و موجب حفظ رطوبت می‌گردد.
درم
درم لایه داخلی پوست را تشکیل می‌دهد که نسبت به اپیدرم بسیار ضخیم‌تر است (1-5 میلی متر).
نقش اولیه درم، حفاظت و پشتیبانی از لایه اپیدرم است.
فیبروبلاست‌ها، سلول‌های تخصصی لایه درم هستند و نقش اصلی آنها ساخت کلاژن، الاستین و ژل ویسکوز است.
هیپودرم
هیپودرم لایه زیرین پوست است که زیر درم قرار دارد، که به طور عمده از چربی تشکیل شده است.
هیپودرم مسئول حفظ ساختار پوست و همچنین عایق آن در برابر سرما و شوک (ضربه) است.
این لایه با عروق و اعصاب آمیخته شده است.
نقش پوست در حفاظت از بدن در برابر عوامل خارجی
پوست به عنوان یک مانع محافظتی در برابر عوامل زیر عمل می‌کند:
• جراحات مکانیکی، دمایی و فیزیکی
• عوامل مضر
• از دست دادن بیش از حد رطوبت
• اثرات مضر اشعه UV
یکی از نقش‌های مهم آن، این است که از بدن در برابر سرما یا گرما محافظت کند و دمای مرکزی ثابتی را حفظ کند.
این امر با تغییر در جریان خون از بستر عروقی حاصل میشود.
در دوره‌های گرما، رگ‌ها گشاد می‌شوند و پوست قرمز و دانه‌های عرق روی سطح پوست ایجاد میشود.
(گشاد شدن عروق = جریان خون بیشتر = اتلاف حرارت مستقیم بیشتر)
در دوره‌های سرما، رگ‌های خونی منقبض می‌شوند و مانع فرار گرمایی می‌گردند.
(انقباض عروقی = جریان خون کمتر = کاهش اتلاف گرما)
ترشح و تبخیر عرق از سطح پوست به خنک کردن بدن کمک می‌کند.
پوست در چندین فرآیند شیمیایی درگیر است. برای مثال در حضور نور خورشید، ویتامین D در آن ساخته میشود.
انواع پوست
به طور کلی پوست به 5 نوع مختلف طبقه بندی می‌گردد و هر نوع از آن نیازمند روش مراقبتی و روتین مناسب خود می‌باشد.
• پوست نرمال
دارای پوست شاداب، یکدست و درخشان هستند.
• پوست خشک
این افراد مستعد ابتلا به چین و چروک پوستی نیز هستند.
• پوست چرب
این افراد مستعد جوش‌های سر سفید و سیاه و آکنه ای هستند.
• پوست حساس
با کوچکترین محرکی دچار التهاب می شوند.
• پوست مختلط
ترکیبی از پوست خشک و چرب در نواحی مختلف است.
۱3 ماده‌ی غذایی ضروری برای داشتن پوست خوب
تغذیه مناسب ، یکی از مهمترین فاکتورها برای داشتن پوست عالی و سالم می‌باشد. هرچه غذاهای سالم‌تری مصرف کنید ظاهر پوست شما بهتر میشود.
اگر از یک رژیم غذایی سالم پیروی نکنید در دراز مدت ممکن است دچار جوش، آکنه، خشکی پوست و یا لک‌های پوستی شوید. بسیاری از مشکلات مزمن پوستی مستقیماً با رژیم غذایی مرتبط است.
توجه به تغذیه متعادل، بهترین راه برای اطمینان از داشتن پوست سالم است.
آب
به طور کلی مایعات اهمیت زیادی در حفظ طراوت و زیبایی پوست و پیشگیری از پیری آن دارند. آب در حفظ رطوبت پوست، خارج کردن سموم از بدن، رساندن مواد مغذی بیشتر و جذب بهتر مواد غذایی در سلول‌ها نقش اساسی دارد.
پوستی که رطوبت کافی داشته باشد، کمتر چروک میشود. پس با مصرف مقدار کافی آب در طی روز، آب مورد نیاز بافت آن تامین شده و از خشکی پوست پیشگیری میشود. متخصصان توصیه می‌کنند که در طول یک روز حداقل ۶ تا ۸ لیوان آب بنوشید. نوشیدنی‌هایی همچون چای کمرنگ، چای سبز، آب میوه طبیعی، شیر نیز برای تامین مایعات بدن مناسب هستند. قهوه و نوشابه منابع خوبی برای تامین مایعات نیستند، زیرا حاوی کافئین می باشند که یک ماده دیورتیک (ادرار آور) است و موجب دفع آب میشود.
ماهی های چرب
ماهی‌های چرب، مانند ماهی آزاد، ماهی سالمون و شاه ماهی، منابع غنی از اسیدهای چرب امگا 3 هستند و غذاهای عالی برای سلامت پوست می‌باشند.
اسیدهای چرب امگا 3 برای لطیف و مرطوب نگه داشتن پوست لازم هستند. در حقیقت، کمبود اسید چرب امگا 3 می‌تواند باعث خشکی پوست شود.
چربی‌های امگا 3 موجود در ماهی باعث کاهش التهاب میشود که می‌تواند از قرمزی و آکنه جلوگیری کند، حتی می‌توانند منجر به کاهش حساسیت پوست نسبت به اشعه مضر ماورا بنفش آفتاب شود.
برخی مطالعات نشان می‌دهد که مکمل‌های روغن ماهی می‌توانند به مبارزه با التهاب و شرایط خود ایمنی که بر روی پوست شما تأثیر می‌گذارد، مانند پسوریازیس و لوپوس موثر باشد.
ماهی‌های چرب همچنین منبع ویتامین E، یکی از مهمترین آنتی اکسیدان‌های پوست شما هستند.
آووکادو
آووکادو سرشار از چربی‌های سالم است. این چربی‌ها در بسیاری از عملکردهای بدن، از جمله سلامت پوست نقش دارند.
آووکادو سرشار از چربی مفید است و حاوی ویتامین E و C است که برای سلامت پوست مهم است. همچنین دارای ترکیباتی است که از پوست شما در برابر آفتاب محافظت کند.
یک مطالعه بر روی 700 زن نشان داد، که مصرف زیاد آووکادو، با داشتن پوست نرم و براق(پوست بهاری) مرتبط است.
گردو
گردو منبع خوبی از چربی‌های ضروری، زینک، ویتامین E، سلنیوم و پروتئین است، که مواد مغذی مورد نیاز پوست شما است.
گردو منبع خوبی از اسیدهای چرب ضروری است که چربی‌هایی هستند که بدن شما نمی‌تواند خودش آنها را بسازد؛ در حقیقت، گردو نسبت به سایر آجیل‌ها از نظر اسیدهای چرب امگا 3 و امگا 6 غنی‌ترند.
تخمه آفتاب گردان
دانه‌های آفتابگردان منبع عالی مواد مغذی از جمله ویتامین E است که یک آنتی اکسیدان مهم برای پوست است.
سیب زمینی
سیب زمینی شیرین منبع عالی بتا کاروتن است که به عنوان ضد آفتاب طبیعی عمل می‌کند و ممکن است از پوست شما در برابر آسیب‌های خورشید محافظت کند.
فلفل دلمه ای
فلفل دلمه‌ای حاوی مقدار زیادی بتا کاروتن و ویتامین C است، هر دو آنتی اکسیدان‌های مهمی برای پوست شما هستند. ویتامین C به ساخت کلاژن و حفظ استحکام و یکپارچگی پوست کمک می‌کند.
بروکلی
کلم بروکلی منبع خوبی از ویتامین‌ها، مواد معدنی و کاروتنوئیدها است که برای سلامت پوست مهم هستند. همچنین حاوی ترکیبی است که می‌تواند به جلوگیری از سرطان پوست کمک کرده و از پوست شما در برابر آفتاب سوختگی محافظت کند.
گوجه فرنگی
گوجه فرنگی منبع خوبی از ویتامین C و کلیه کاروتنوئیدهای اصلی، به ویژه لیکوپن است. این کاروتنوئیدها از پوست شما در برابر آسیب های خورشید محافظت می‌کنند و ممکن است از چروک شدن آن جلوگیری کند.
سویا
حاوی ایزوفلاون است که خاصیت شبه استروژنی دارد، از این رو منجر به بهبود کلاژن وخاصیت ارتجاعی پوست شده و چین و چروک آن را کاهش می‌دهد و همچنین از پوست در برابر آسیب اشعه UV محافظت می‌کند.
شکلات تلخ
تأثیرات کاکائو بر روی پوست شما بسیار خارق العاده است!
کاکائو از پوسته پوسته شدن و خشکی پوست جلوگیری کرده و منجر به بهبود جریان خون شده و مواد مغذی بیشتری را به پوست وارد می‌کند.
کاکائو حاوی آنتی اکسیدان‌هایی است که از پوست شما در برابر آفتاب سوختگی محافظت می‌کند. این آنتی اکسیدان‌ها همچنین چین و چروک، آبرسانی و جریان خون را بهبود می‌بخشند.
چای سبز
کاتچین‌های موجود در چای سبز آنتی اکسیدان‌های قدرتمندی هستند که می‌توانند از پوست شما در برابر آفتاب محافظت کرده و قرمزی آن را کاهش دهند و همچنین رطوبت، ضخامت و خاصیت ارتجاعی آن را بهبود بخشند.
هسته انگور
رزوراترول آنتی اکسیدان معروف موجود در انگور است، که با خنثی کردن رادیکال‌های آزاد از آسیب‌های ناشی از عوامل مضر بر پوست جلوگیری کرده و روند پیری آن را کند می‌کند.
عصاره هسته انگور یک آنتی اکسیدان بسیار قوی است، هسته انگور سرشار از پروآنتوسیانیدین هایی است، که دارای فعالیت مهار رادیکال‌های آزاد هستند. دانه‌های انگور حاوی 40٪ فیبر، 16٪ روغن، 11٪ پروتئین و 7٪ ترکیبات پلی فنولی مانند تانن است. پلی فنول‌ها با تحریک گردش خون در پوست به شادابی و جوانسازی پوست کمک می‌کنند. عصاره هسته انگور به افزایش استحکام، آب رسانی و رطوبت پوست کمک می‌کند.
یه عبارت جالب در مورد نقش تغذیه بر سلامت پوست میگه"آنچه بر روی بشقاب می‌گذارید حتی مهمتر از آن چیزی است که روی پوست خود قرار می‌دهید!" این مطلب به این نکته اشاره دارد که گاهی با صرف هزینه و زمان اندک و تنها با توجه بیشتر به تغذیه خود می‌توانیم سلامت پوست خود را تضمین کنیم.