روف گاردن (roof garden) یک باغ یا باغچه است که شما می توانید در پشت بام خود داشته باشید. این باغ که منظره خوبی هم دارد میتواند محلی برای آرامش باشد. شب نشینی در فصل تابستان در روف گاردن حال و هوای دورهمی های سال های دور در ایوان خانه پدری را زنده می کند. دعوت از همسایه ها برای آشنایی در این فضا و همزیستی مسالمت آمیز با آنان، برگزاری جشن ها و مهمانی ها هم می توانند به داشتن روابط بیشتر در این شلوغی شهر نشینی کمک کند.
دکوراسیون بیرونیتوسط حمیرا باجلان
ایده هایی برای روف گاردن
روف گاردن (roof garden) یک باغ یا باغچه است که شما می توانید در پشت بام خود داشته باشید. این باغ که منظره خوبی هم دارد میتواند محلی برای آرامش باشد. شب نشینی در فصل تابستان در روف گاردن حال و هوای دورهمی های سال های دور در ایوان خانه پدری را زنده می کند. دعوت از همسایه ها برای آشنایی در این فضا و همزیستی مسالمت آمیز با آنان، برگزاری جشن ها و مهمانی ها هم می توانند به داشتن روابط بیشتر در این شلوغی شهر نشینی کمک کند.
طرحی برای ایجاد روف گاردن
اگر در شهر زندگی می کنید به احتمال زیاد تو آپارتمان هستید؛ معمولا آپارتمان ها تو شهر های بزرگ حیاط یا فضای سبز ندارند، به خصوص اگر این شهر تهران باشد که قیمت زمین بسیار بالاست و همه سعی می کنند از کمترین فضا بیشترین متراژ زیربنا را به دست بیاورند. در گذشته حیاط و ایوان و سرسبزی خانه ها جزء مهمی از دکوراسیون خانه ایرانی ها بود، ولی امروزه به دلیل زندگی شهر نشینی و گذارن وقت بیشتر بیرون از خانه، اهمیت کمتری به فضای سبز و ایجاد آن داده می شود و فضای سبز در آپارتمان ها به گیاهان آپارتمانی محدود می شود.
اگر شما هم از کمبود فضای سبز و طبیعت در محل زندگی خود رنج می برید و در شهر بزرگ و در آپارتمانی زندگی می کنید که فضایی برای درختان و باغچه در آن در نظر گرفته نشده است، این مطلب می تواند برای شما و اینکه چطور می توانید سرسبزی بیشتری به خانه خود دهید، مفید باشد. همراه ما باشد تا روف گاردن یا باغ بام را برای شما شرح دهیم.
اگر در فکر داشتن یک روف گاردن یا باغ بام هستید بهتر است از یک متخصص کمک بگیرید. اگر خودتان دست به کار شوید ممکن است به سازه صدماتی وارد شود که مخارجی را برای اهالی ساختمان ایجاد کند. کمک گرفتن از یک متخصص شما را از درگیر با ساخت و ساز و دردسر های آن نجات می دهد و تعمیر و بازسازی آن را راحتتر می کند.
انواع روف گاردن
به طور کلی دو نوع روف گاردن وجود دارد؛ روف گاردن مسطح و غیر مسطح، در ادامه به ارائه توضیحاتی درباره این دو خواهیم پرداخت.
روف گاردن مسطح
این باغ بام شبیه یک زمین فوتبال است. یعنی پشت بام با چمن پوشیده شده است. هدف از این نوع باغ بام، گذران وقت و استفاده از فضای ایجاد شده نیست؛ این نوع از روف گاردن صرفا برای بیشتر کردن فضای سبز یا در برخی موارد تولید محصول ایجاد می شود. برای ایجاد روف گاردن مسطح احتیاج به بازسازی پشت بام با آپارتمان نیست و تنها عایق کاری مناسب برای ایجاد این باغ بام کافی است. ولی از آنجایی که شهر تهران و به طور کلی کشور ایران در منطقه خشکی از کره زمین واقع شده است و روف گاردن مسطح با این نوع آب و هوا سازگار نیست؛ چون معمولا در ساخت روف گاردن مسطح؛ سطح را با چمن کاری سبز می کنند و چمن گیاهی است که آب زیادی را می طلبد و میتواند منابع آبی را با کمبود مواجه کند و از طرفی هزینه نگهداری روف گاردن را بالا ببرد و به صرفه نیست.
نوع دیگر روف گاردن، غیر مسطح است که در واقع یک حیاط روی پشت بام به حساب می آید. بیشتر برای مناطقی با آب و هوای ایران مناسب است. این نوع روف گاردن دقیقا مانند حیاط است با این تفاوت که درختان آن در گلدان های بزرگ کاشته می شوند. ساخت این نوع باغ بام هزینه بیشتری دارد و بار بیشتری را بر ستون های سازه وارد می کند که با گذشت زمان و رشد گیاهان بیشتر هم می شود. بهتر است این نوع از روف گاردن در سازه های قدیمی با ستون و پی ضعیف ساخته نشود و پیش از آن به استحکام پی و ستون ها پرداخته شود. در این نوع باغ بام، میتوان از مبلمان فضای باز، آلاچیق، آبنما، باربیکیو به سلیقه متقاضی استفاده کرد.
البته نوع دیگر از روف گاردن هم وجود دارد که مخلوطی از روف گاردن مسطح و غیر مسطح (حیاط بام) است و زیبایی و کاربرد خاص خود را دارد. در این مدل روف گاردن ها قسمتی از بام را چمن کاری می کنند و قسمتی را با کفپوش هایی مانند سنگ، چوب یا شن می پوشانند و از فضای ایجاد شده را برای چیدن مبلمان استفاده می کنند.
چه گیاهانی برای روف گاردن مناسب هستند؟
گیاهانی که در روف گاردن مورد استفاده قرار می گیرند باید یک ویژگی شاخص داشته باشند به خصوص اگر این روف گاردن در پشت بام یک برج بلند باشد. این ویژگی مقاومت در برابر باد است. در پشت بام باد بسیار پر قدرت تر است به ویژه در فصل های پاییز و زمستان و در مناطقی که باد همیشه می وزد. علاوه بر اینکه این گیاهان باید در برابر باد مقاوم باشند، آنها باید مناسب فضای باز باشند و سرما و گرمای فصول مختلف را تحمل کنند. گیاهان آپارتمانی برای باغ بام ها مناسب نیستند.
در ایران در روف گاردن بیشتر، درختانی مانند کاج، سروناز، نارون، اقاقیا، چنار، سپیدار، افرا، صنوبر، زبان گنجشک، لیلکی، نوئل نقره ای، نراد و بلوط کاشته می شوند. این درختان معمولا در گلدان کاشته می شوند و در حالت نیمه بونسای نگهداری می شوند. با هرس زیاد از رشد زیاد این درختان و بیشتر شدن وزن آنها جلوگیری می شود.
علاوه بر درختان از گیاهان دیگر هم در تزیین روف گاردن غیر مسطح استفاده می شود. از جمله این گیاهان می توان به پیچ امین الدوله (یاس)، موچسب، آبشار طلایی، هدرا، ناز فرانسوی، یاس هلندی، لیزوماکیا، رز رونده، شیرخشت، پاپیتال، شمشاد، شب بو اشاره کرد. از آنجایی که این گیاهان معمولا چند ساله هستند پس نیاز به تعویض دارند. اگر هزینه ایجاد یک فضای سبز در پشت بام باری شما مهم است، از گیاهانی که خرید و نگهداری آنها هزینه کمتری دارند، استفاده کنید. پیچ امین الدوله و رز رونده از این دست گیاهان هستند که زیبایی و عمر به نسبت طولانی تری دارند.
دسته دیگری از گیاهان که برای کاشت در روف گاردن مناسب هستند، گیاهانی مانند گوجه، خیار، بادمجان، فلفل، توت فرنگی، سبزی و تمامی گیاهان یک ساله که میوه می دهند، هستند. این گیاهان زیبایی و ثمره را باهم دارند. کسانی که به فکر افزایش درآمد یا کاهش هزینه ها هستند میتوانند از فضای پشت بام خود برای این کار استفاده کنند.
پرورش گیاه در روف گاردن
در ساخت روف گاردن چه نکاتی باید رعایت شود؟
وزن
مهمترین نکته محاسبه وزن اضافی بر روی ستون ها، سقف و پی ساختمان است که باید یک متخصص سازه این کار را انجام دهد.
عایق کاری
عایق کاری دومین نکته در ساخت روف گاردن است که باید با دقت زیادی انجام شود به دلیل حجم زیاد آبی که در اثر آبیاری و جذب ریشه گیاه و خاک در پشت بام ایجاد میشود، عایق کاری باید با وسواس زیادی انجام شود تا از نشت آب به سقف جلوگیری شود.
زهکشی
زهکشی هم از نکات مهم در ساخت روف گاردن است. اگر زهکشی مناسبی وجود نداشته باشد آب حاصل از آبیاری گیاهان و باران و برف از پشت بام تخلیه نمی شود. این امر علاوه بر بار اضافه ای که بر پی و ستون ساختمان وارد می کند می تواند باعث بروز نم و نشت در سقف طبقات زیرین شود.
روف گاردن چه مزایایی دارد؟
روف گاردن علاوه بر زیبایی نمای ساختمان و ایجاد سرسبزی در خنک شدن فضا به دلیل جذب پرتو های فرابنفش و گرما توسط گیاهان و همینطور به دلیل وجود رطوبت نسبی همیشگی تاثیر زیادی دارد. باغ بام ها جلوه ساختمان و محله را بهتر می کنند. به فضای سبز شهرها می افزایند و در عین حال فضای تازه ای را طلب نمی کنند.