کتاب صوتی تفکر سریع و کند نوشتهٔ دنیل کانمن است. بیشتر بحثهای این اثر صوتی دربارهٔ سوگیریهای شهودی است. بااینحال تمرکز روی خطاها بهمعنی زیرسؤالبردن یا لکهدارکردن هوش آدمی نیست؛ همانطور که توجه به بیماریها در متون پزشکی بهمعنای انکار سلامتی نیست.
دنیل کانمن در کتاب تفکر سریع و کند زندگی ذهنی را با بهرهگیری از دو شخصیت ساختگی سیستم ۱ و سیستم ۲ توصیف میکند که به ترتیب مسئول تفکر سریع و تفکر کند هستند. سیستم ۱ که سیستمی شهودی است تأثیر بیشتری بر افراد دارد تا تجربههایشان. سیستم شهودی همان عاملی است که مخفیانه بسیاری از انتخابها و قضاوتهای افراد را میسازد. در این کتاب بیشتر راجعبه عملکرد سیستم ۱ و تأثیر متقابل آن بر سیستم ۲ (که سیستمی با عملکرد کنترلشدهتر است) بحث میشود.
کانمن در کتاب صوتی تفکر سریع و کند در تلاش است تا توانایی شناخت و درک اشتباهات دیگران و نهایتاً اشتباهات خودمان در قضاوتها و انتخابها را با ارائهٔ زبانی غنیتر و دقیقتر در بحث راجعبه آنها بهبود دهد. دستکم در بعضی موارد، تشخیص دقیق میتواند منجر به مداخلهای شود که خسارات احتمالی ناشی از قضاوتها و انتخابهای بد را به حداقل برساند.
بخشی از کتاب تفکر سریع و کند
«وقتی سیستم ۱ با مشکلی مواجه میشود، سیستم ۲ را برای پشتیبانی فرا میخواند. سیستم ۲ پردازش دقیقتر و جزئیتری انجام میدهد تا شاید بتواند مشکلی را که در آن لحظه بروز پیدا کرده است، حلوفصل کند. سیستم ۲ وقتی به کار میافتد که سیستم ۱ برای مسئلهٔ پیشآمده هیچ پاسخی نداشته باشد. احتمالاً چنین موقعیتی را در مواجهه با مسئلهٔ حاصلضرب ۱۷×۲۴ تجربه کرده باشید. هر جا غافلگیر میشوید، میتوانید تا حدودی توجهِ آگاهانهٔ خود را احساس کنید. سیستم ۲ وقتی فعال میشود که تشخیص دهد رویدادی با مدل پیشنهادی سیستم ۱ از جهان در تناقض است. در مدل ارائهشدهٔ سیستم ۱ از جهان، چراغها پرواز نمیکنند، گربهها صدای سگ نمیدهند و گوریلها از وسط زمین بسکتبال رد نمیشوند. آزمایش گوریل نشان داد شناسایی محرکهای غافلگیرکننده نیازمند کمی توجه است. بنابراین غافلگیر شدن، توجه شما را فعال میکند و به آن جهت میدهد: چشمانتان خیره خواهد شد و در حافظهٔ خود به دنبال داستانی میگردید که رویداد غافلگیرکننده را برایتان معنادار کند. سیستم ۲ بر رفتارهای شما نیز نظارت مداوم دارد - هنگام عصبانیت شما را کنترل میکند تا از کوره در نروید و هنگام رانندگی در شب شما را هوشیار میکند. اگر سیستم ۲ حس کند ممکن است خطایی رخ بدهد، خود را مجهز و آماده میکند تا با تلاش ذهنی بیشتر اوضاع را تحت کنترل درآورد. زمانی را به خاطر آورید که از گفتن اظهارات توهینآمیز صرفنظر کردهاید؛ ببینید چقدر سخت تلاش کردید تا خودتان را کنترل کنید. به طور خلاصه، بیشتر آنچه شما (همان سیستم ۲) به آن فکر میکنید و انجام میدهید از سیستم ۱ نشئت میگیرد، اما وقتی اوضاع دشوار میشود، سیستم ۲ فرمان را به دست میگیرد و معمولاً حرف آخر را میزند.»
برای دانلود کتاب صوتی تفکر سریع و کند اینجا را کلیک کنید.