قلب یک خانم باردار برای اینکه خون را در بدن خود و جنین به گردش درآورد، فعالیت بالایی دارد و به همین دلیل حتی مادران سالم هم ممکن است در دوران بارداری دچار مشکلات قلبی بشوند. و خانم‌هایی که از قبل به بیماری قلبی مبتلا بوده‌اند، ممکن است در دوران بارداری و زایمان، مشکلات شدیدتری را نسبت به مادران سالم تجربه کنند.
مشکلات قلبی رایج در زمان بارداری
برخی از مشکلات قلبی رایجی که خانم‌ها در زمان بارداری دچارشان می‌شوند، عبارتند از:
ضربان قلب نامنظم
ضربان نامنظم و تپش قلب در بارداری یک اتفاق شایع است و معمولا هنگامی که خانم باردار دچار استرس، اضطراب یا هیجان می‌شود، اتفاق می‌افتد و گاهی‌اوقات با احساس تنگی نفس هم همراه است.
تپش قلب در بارداری در اکثر مواقع آسیب‌زننده نیست و بدون مداخله بهبود پیدا می‌کند. با این حال در برخی مواقع تپش قلب در زمان بارداری، نشان‌دهنده‌ی پرکاری تیروئید یا آریتمی قلبی است. به همین جهت در صورتی که با درد قفسه سینه، گیجی، تنگی نفس مداوم و غش کردن همراه باشد، باید سریعا به متخصص قلب و عروق مراجعه شود.
تشدید شدن مشکلات قلبی مادرزادی
از آنجایی که فشار خون و جریان خون در خانم‌های باردار افزایش پیدا می‌کند، خانم‌هایی که از قبل مشکلات قلبی مادرزادی داشته باشند، ممکن است دچار تشدید این بیماری شده و نوزادانی با نقص قلبی مشابه به دنیا بیاورند.
ضعف ماهیچه های قلب
ضعف ماهیچه های قلب که با نام کاردیومیوپاتی هم شناخته می‌شود، یک مشکل قلبی نادر است که ممکن است بعد از زایمان اتفاق بیافتد. در چنین حالتی قلب بیمار نمی‌تواند با افزایش جریان و فشار خون مقابله کند و در نتیجه ماهیچه‌های قلب ضعیف می‌شوند.
دلایل بروز مشکلات قلبی در زمان بارداری
علل ایجاد مشکلات قلبی در خانم‌های باردار عبارتند از:
- چاقی و اضافه وزن بیش‌ازحد
- تغذیه نامناسب قبل از بارداری و در طول بارداری
- بارداری‌های متعدد
- باردار شدن در سنین بالای ۳۰ سال
- داشتن مشکلات قلبی قبل از بارداری
- سابقه بیماری قلبی در خانواده
همچنین گاهی‌اوقات برخی از خانم‌ها مبتلا به بیماری قلبی عروقی هستند اما این بیماری تا قبل از بارداری هیچ علائمی از خودش نشان نداده است. به همین دلیل قبل از اقدام به بارداری باید مواردی مانند فشار خون و میزان کلسترول بررسی شوند و همچنین توصیه می‌شود خانم‌هایی که مشکوک به بیماری قلبی هستند قبل از بارداری برای چکاپ به یک متخصص قلب و عروق مراجعه کنند.
علائم بیماری‌های قلبی در بارداری
برخی از علائم و نشانه‌های بیماری‌های قلبی در زمان بارداری عبارتند از:
- تپش قلب
- تکرر ادرار در شب
- ضربان قلب نامنظم
- ورم پا، دست، مچ پا و بازوها
- احساس خستگی به صورت مداوم
- تنگی نفس، حتی در زمانی که شخص فعالیت شدیدی انجام نمی‌دهد
مراجعه به متخصص قلب و عروق در بارداری
از آنجایی که مصرف برخی از داروها ممکن است روی سلامت جنین تأثیر منفی بگذارند، تجویز دارو در زمان بارداری نکته‌ی بسیار مهمی است و در اکثر مواقع باید از تجویز داروهای مشکلات قلبی که وضعیت مادر و جنین را بدتر می‌کنند، پرهیز شود.
به همین جهت بهتر است به جای استفاده از دارو بدون آگاهی و مشورت با پزشک، در صورت بروز علائم مشکلات قلبی در زمان بارداری حتما به متخصص قلب و عروق مراجعه شود. همچنین در صورتی که خانمی، سابقه بیماری‌های قلبی داشته باشد یا مستعد مشکلات قلبی باشد، باید حتما قبل از بارداری زیر نظر یک پزشک قلب و عروق قرار بگیرد.