امروزه با افزایش کاربرد نورگیر سقفی در زمینه های مختلف به خصوص در پروژه های عمرانی و ساختمان های ساخته شده به سبک های مختلف، استفاده از نورگیرها گسترش یافته است. کاربرد نورگیر سقفی و هم چنین نورگیر حبابی را می توان در حفظ انرژی، تامین روشنایی محیط داخلی و ایجاد زیبایی دانست که امروزه سعی می شود به صورت خلاقانه از آن استفاده شود. البته در گذشته نیز از نورگیرها استفاده فراوان می شد اما امروزه کمی کاربرد آن تغییر کرده است. در این مقاله با معرفی نورگیرها، به بیان ویژگی ها و کاربرد نورگیرهای سقفی می پردازیم.
نورگیر چیست؟
نورگیر، به قسمتی از محیط و ساختار یک ساختمان یا یک سازه گفته می شود که به منظور تهویه هوا و یا هدایت و ایجاد روشنایی در آن محیط از آن استفاده می شود. معمولا نورگیرها از جنس شیشه هستند تا بتوانند به خوبی نور را منعکس کرده و مانعی برای ورود نور نباشند.
اگر بخواهیم به طور خلاصه در مورد تاریخچه استفاده از این نورگیرها بگوییم، باید گفت نورگیرها در ابتدا توسط تمدن باستان مصر و توسط فرمانروایان آنجا استفاده می شد. نمونه این استفاده را می توان در کاخ نوسوس در جزیره کرت مشاهده کرد. همچنین در آثار رومی که برجای مانده است نیز می توان استفاده از نورگیرها را به خوبی یافت.
انواع نورگیر سقفی
به طور کلی، نورگیرها در دو نوع نورگیر زیرزمینی و نورگیر سقف استفاده می شوند.
نورگیرهای زیرزمینی، نورگیرهایی هستند که برای هدایت و ایجاد روشنایی به واسطه نور خورشید در فضای زیر زمین استفاده می شوند. این نوع از نورگیرها برای ساختمان های چند طبقه که واحدهای منفی (زیر زمینی) دارند، طراحی می شود و کاربرد بسیاری نیز دارد.
نورگیرهای سقفی که به پنجره های سقفی نیز مشهور می باشند، قسمتی از ساختار ساختمان ها هستند که عمدتا بخشی از سقف خانه را در برمی گیرند. این نورگیرها، یکی از بهترین راه حل ها برای تهویه هوا و تامین روشنایی به کمک نور خورشید است که امروزه نیز آنها را در ساختمان های مختلف با سبک های متفاوت می توان یافت. در ادامه به بررسی ویژگی های این نوع نورگیرها می پردازیم.
از انواع نورگیر سقفی و نورگیر حبابی می توان به نورگیرهای بازشو، پنجره سقفی که ثابت، پنجره های لعاب دار پلاستیکی، نورگیرهای راه دور، نورگیر پاسیو، نورگیرهای گنبدی و حبابی اشاره نمود.
ویژگی نورگیرها
از ویژگی های نورگیرها می توان به موارد زیر اشاره نمود:
محکم بودن:
یکی از مهمترین مورد ها این است که تمام نورگیرهای اماکن مسکونی باید ویژگی محکم بودن را داشته باشند.
عایق بودن:
در کنار اینکه نورگیرها می توانند برای هدایت نور و تهویه هوا استفاده شوند، به منظور جلوگیری از اتلاف انرژی به صورت عایق و دوجداره نیز ساخته می شوند.
شفاف بودن:
این ویژگی از اصلی ترین ویژگی های نورگیرها است که برای عبور نور از نورگیر و روشنایی محیط وجود دارد.
کاربرد نورگیر سقفی
همانطور که در قسمت های قبلی گفتیم، مهمترین کاربرد نورگیرها می تواند در هدایت و عبور نور خورشید برای ایجاد روشنایی در فضای داخلی و تهویه هوا باشد. امروزه نورگیرهای سقفی کاربردهای دیگر نیز دارند که در اماکن مسکونی عمومی و خصوصی نیز بکار می روند.
زیبایی
زیبایی را می توان از کاربرد نورگیر سقفی دانست. اگر به آثار قدیمی نگاهی بیندازید، متوجه می شود که در زمان گذشته به خصوص در سبک معماری قدیم رومی می توانید این کاربرد را به وضوح مشاهده نمایید. وجود نورگیرهای سقفی در کاخ ها، زیارتگاه ها و کلیساها را می توان نمونه هایی از کاربرد نورگیر سقفی برای زیباتر کردن محیط دانست.
مصرف بهینه انرژی
از دیگر کاربرد نورگیر سقفی می توان به مصرف بهینه انرژی اشاره نمود. با استفاده از نورگیرهای سقفی، می توانید علاوه بر استفاده از نور خورشید، از گرمای آن نیز استفاده کنید. باز و بسته کردن نورگیر برای رفع هوای مرطوب و ورود هوای تازه نیز می تواند از کاربردهای دیگر استفاده از نورگیر سقفی باشد.
دسترسی به محیط بیرون
از کاربردهای دیگر نورگیر می توان به دسترسی و تماشای مناظر بیرونی نیز اشاره کرد. از آنجایی که در ابتدا گفتیم، غالب نورگیرها از جنس شیشه هستند و می توانند نور را به فضای درونی هدایت کنند.
همین کاربرد را می توان در ساختمان ها و اماکن مجلل و عمومی مشاهده نمود که برای زیبایی فضای درونی و ساختمان به کار گرفته می شود.
برجسته کردن بخش هایی از ساختمان
امروزه مهندسان می توانند با طراحی نقشه های معماری ساختمان ها، جایگذاری و استفاده بهینه از نورگیرهای سقفی، مصرف انرژی را تا ۸۰ درصد کاهش دهند. همچنین مهندسان می توانند با بکارگیری نورگیرهای سقفی، بخش هایی از محیط خانه را برجسته تر نمایند و این می تواند از کاربرد نورگیر سقفی در بخش زیبایی فضای داخلی باشد.
استفاده از نورگیرهای راه دور
امروزه با کمک نورگیرهای راه دور، به کمک بازتابنده های شلجمی و فیبر نوری، می توان نور خورشید را به قسمت های مختلفی که تاریک هستند نیز رساند. این نورگیرها از یک دیش جمع کننده و یک دیش توزیع کننده ساخته شده اند.
