در این مقاله قصد داریم به معرفی ارتودنسی نیم فک دندان پرداخته و شما را بیشتر با آن آشنا سازیم. همانطور که می دانید امروزه ارتودنسی دندان در کنار دیگر روش های درمانی مانند ایمپلنت، لمینت، از جمله درمان های معروف دندانپزشکی جهت تشخیص و درمان ناهنجاری های دندان و اجزای مرتبط با آن می باشد. در واقع ارتودنسی یکی از چندین شاخه تخصصی در رشته دندانپزشکی است که به طور اختصاصی با تشخیص و درمان ناهم ردیفی دندان ها و بی نظمی اجزای ناحیه فک سروکار دارد. ارتودنسی نیم فک یکی از مدل های ارتودنسی دندان می باشد که جهت درمان یک فک بکار برده می شود. در ادامه بیشتر به این موضوع می پردازیم.
آشنایی با ارتودنسی نیم فک
در مواردی که نامرتبی دندان ها تنها در یک فک مشاهده می شود، بیماران با مراجعه به دندانپزشک تقاضای درمان ارتودنسی تنها در یک فک را دارند. در واقع در ارتودنسی نیم فک تنها دندان های یک فک ( فک بالا یا پایین ) تحت درمان ارتودنسی قرار می گیرد؛ به همین دلیل است که این نام را برایش انتخاب کرده اند.
این روزها افراد زیادی وجود دارند که بر این باور هستند تنها دندان های بالا دارای اهمیت اند و جلوه ظاهری شان بیشتر است؛ لذا اگر دندان های فک بالایی بهم ریخته و نامرتب باشد، تنها فک بالا را ارتودنسی می کنند و چون فکر می کنند دندان های پایینی کمتر قابل رویت اند، اصلا نیازی به درمان ارتودنسی برای اصلاح طرح لبخند و مرتب کردن آنها وجود ندارد. برعکس این قضیه نیز وجود دارد، افرادی که ارتودنسی را تنها برای فک پایین خود می خواهند، در این شرایط سوالی که ممکن است برایشان پیش بیاید این است که آیا درمان ارتودنسی نیم فک امکان پذیر است؟
در این مورد باید بگوییم؛ با وجود اینکه ارتودنسی فک بالا یا پایین به تنهایی امکان پذیر است اما متخصصان این رشته در اغلب موارد توصیه می کنند که هر دو فک را با هم ارتودنسی کنید.
ارتودنسی نیم فک در چه مواقعی کاربرد دارد؟
درمان ارتودنسی، از جمله راهکارهای رایجی است که جهت اصلاح بهم ریختگی و نامرتبی دندان ها و یکدست نمودن آنها مورد استفاده قرار می گیرد. اما باید بدانید که درمان ارتودنسی تنها به این منظور انجام نشده و استفاده از آن، دلایل دیگری نیز دارد. برای انتخاب درمان ارتودنسی تنها برای یک فک (فارغ از دلایل انتخاب آن) لازم است به شرایط فک و دندان های فرد نیز توجه شود؛ بنابراین ارتودنسی نیم فک باید پس از معاینه و طبق نظر متخصص ارتودنتیست تجویز شود.
شرایط ارتودنسی روی یک فک
برای اینکه ارتودنسی روی یک فک برای بیمار تاثیرگذار باشد، لازم است فرد از یک سری شرایط خاص برخوردار باشد. در حالت عادی وقتی دندان های کج تحت درمان ارتودنسی قرار می گیرند، کمی به جلو متمایل می شوند. در این صورت است که می توان در برخی شرایط از این درمان تنها روی فک پایین استفاده کرد. این شرایط شامل موارد زیر است:
- شلوغ بودن بیش از حد و به هم فشرده بودن دندان های فک پایینی
- مشکل اوربایت (جلوتر بودن دندان های فک بالایی از دندان هایی فک پایینی به گونه ای که این جلو بودن دندان های فک بالایی، غیر عادی تشخیص داده شود، در حالی که دندان های فک بالا مرتب باشد.)
تنها در این شرایط است که فرد می تواند از ارتودنسی تنها برای فک پایین خود استفاده کند.
در مقابل، شرایطی که در آن دندان های بالایی فرد:
- بیش از حد با یکدیگر فاصله داشته باشند،
- بیمار دچار اوربایت شدید باشد
- دندان های فک پایین سالم و مرتب باشد،
می توان از درمان ارتودنسی تنها روی دندان های فک بالایی بهره گرفت. جالب است بدانید که از بین بردن فاصله بین دندان ها کاملا برعکس اصلاح دندان های شلوغ و بهم فشرده بوده و در بیشتر موارد، سبب می شود تا دندان ها عقب تر رفته و با بسته شدن فاصله بین دندان ها، ناهنجاری اوربایت دندان ها تا حد زیادی بهبود یابد.
همچنین اگر دندان های فک بالا از دندان های فک پایین عقب تر باشند ( به اصطلاح دچار اختلال آندربایت باشند ) و دندان های بالا بیش از حد بهم فشرده باشند، می توان با ارتودنسی روی یک فک یا همان فک بالایی، این مشکلات را رفع نمود. در همین رابطه لازم است یک نکته مورد توجه قرار بگیرد و آن این است که اگر دندان های دو فک کاملا بر هم منطبق باشند و تنها دندان های جلویی دچار بهم ریختگی و شلوغی باشند، اقدام به ارتودنسی فک بالایی سبب می شود دندان های فرد دچار ناهنجاری اوربایت گردند.
انجام ارتودنسی نیم فک
به منظور انجام درمان ارتودنسی روی فک بالا و یا پایین، می توان از دو روش استفاده کرد که عبارتند از:
- سیم کشی دندان ها
- و یا طبق خواسته بیمار و تجویز متخصص، از پلاک های متحرک (که برای درمان ارتودنسی نامرئی کاربرد دارند) استفاده کرد.
در روال معمول، انجام ارتودنسی برای دو فک بالا و پایین است که غالبا با سیم کشی دندان های فک بالایی شروع شده و سپس به سراغ دندان های فک پایینی می رویم. اما مواردی نیز وجود دارد که در آن برخلاف حالت عادی، ابتدا دندان های فک پایین و سبب فک بالا ارتودنسی می شود. اما باید بدانید که ارتودنسی یک فک عملکرد متفاوتی را می طلبد که نیازمند توجه به وضعیت و سلامت دندان های هر دو فک است.
زمانی که ارتودنسی یک فک برای بیمار مورد تایید قرار گرفت، متخصص ارتودنتیست لازم است ابتدا به بررسی بایت دندان ها و نحوه قرار گیری دندان های دو فک بر روی یکدیگر بپردازد، چرا که انجام ارتودنسی نیم فک معمولا سبب می شود که فرد به ارتودنسی اوربایت نیاز پیدا کند.
عوارض ارتودنسی تک فک
موقعیت دندان ها و سلامتی و زیبایی آنها تنها عوامل تاثیرگذار بر زیبایی لبخند فرد نیستند. لازم است بدانید که بایت دندانی یک رابطه پیچیده ای است که علاوه بر دندان های فرد، فک ها را نیز درگیر می کند، به عنوان مثال اگر فک ها دچار انحراف شوند و با یکدیگر تناسب نداشته باشند، قطعا دندان ها به خوبی روی هم قرار نمی گیرد. این شرایط در نهایت منجر به برهم خوردن تعادل چهره و نقض زیبایی چهره و لبخند فرد می شود.
ارتودنسی روی یک فک در برخی موارد می تواند منجر به تشدید اختلال بایت شده و عدم تطابق دندان های جلو و عقب دهان را به دنبال داشته باشد. همچنین این امکان وجود دارد که دندان ها روی یکدیگر قرار نگیرند. در این شرایط است که احتمالاتی همچون شکستگی دندان ها یا ترک خوردن شان افزایش پیدا می کنند.
همچنین ممکن است با افزایش فشار روی لثه ها و استخوان های فک، عملکرد آنها را به شدت تضعیف نماید. بایت دندانی مناسب و یکنواخت به گونه ای است که سبب توزیع نیرو به صورت یکنواخت روی دندان ها می شود که در نتیجه آن، مشکلاتی مانند احتمال ساییده شدن دندان ها، آسیب دیدن لثه ها و همچنین آسیب دیدن دندان ها به طرز قابل توجهی کاهش پیدا می کند. این عامل نقش کلیدی در داشتن لبخندی زیبا در کنار داشتن دندان هایی مرتب و سالم ایفا می کند.
منبع: سایت سیمادنت کلینیک
