در صنعت ساختمان سازی که یکی پیشرفته‌ترین صنعت‌های پر در آمد و سود آور در جهان به شمار می‌رود تیرچه جزو پر کاربرد‌ترین و رایج‌ترین شیوه اجرای سازه‌های ساختمانی به شمار می‌رود.
اما تعریف تیرچه
تیرچه یا الوار افقی به الوار چهار تراشی یک عضو حیاتی و لاینفک یک سازه در سقف به شمار می‌رود که جنس آن معمولا بتن، فولاد و چوب است. با گسترش روز افزون علم در صنعت ساختمان، تولید و ساخت تیرچه برای ایمن سازی سقف سازه نیز دچار تحولاتی شده است و روش‌های نوینی جایگزین روش‌های پیشین شده است.
تیرچه‌ها از فولاد و بتن ساخته می‌شوند که هریک ویژگی‌های خاص خود را دارند. تیرچه‌ها معمولا به پنج دسته تقسیم می‌شوند که شامل تیرچه‌های بتنی، تیرچه خرپایی، تیرچه صنعتی، تیرچه پیش تنیده و تیرچه کرومیت یا تیرچه فلزی با جان باز هستند.اما در این مقاله بیشتر در مورد تیرچه پیش تنیده سخن خواهیم گفت.
تیرچه پیش تنیده چیست؟
و اما یک مثال ساده برای ساده بیان کردن مفهوم پیش تنیدگی؛ زمانی که چندین کتاب با دو دست که روی هم قرار دارند، برای برداشتن کتاب‌ها لازم است که با دو دست خود مقداری فشار به کتاب‌ها وارد شود تا از همدیگر فاصله نگیرند به همین جهت باید بتن ها خاصیتی داشته باشد تا وقتی فشار وارد شد عملکرد بهتری داشته و مقاومت بالایی پیدا کند.
سقف پیش تنیده را می‌توان از جدیدترین انواع سقف‌ها دانست که وارد صنعت ساختمان شده است. اما پیش تنیدگی چه زمانی در سقف رخ میدهد؟ وقتی که دو نوع مصالح تحت تنش به شکلی به یکدیگر متصل شوند که نیروی موجود در یکی به وسیله نیروی مخالف در دیگری خنثی شود. بنابراین در بتن پیش تنیده با اعمال نیروی کششی به کابل‌ها که در بتن جاگذاری شده اند باعث می‌شود تا در بتن نیروی فشاری ایجاد شود.
وجود تنش‌های فشاری در بتن باعث خنثی شدن تنش‌های کششی ناشی از بارگذاری خمشی می‌شود، این مفاهیم کاربرد اعضای بتنی کوچک‌تر و سبک‌تر را ممکن می‌سازد. بتن در فشار بسیار قوی و در کشش ضعیف است ،عموما از میلگرد‌های فولادی در بتن بعنوان آرماتور کششی استفاده می‌شود تا مقدار ترک خوردگی را محدود کنند تا سازه از ایمنی استانداردی برخوردار شود.
معایب و مزایای تیرچه‌های پیش تنیده
مهمترین مزیت سقف‌های پیش تنیده؛ کاهش تعداد ستون‌ها نسبت به سایر سقف‌ها است این موضوع در بحث معماری ساختمان و همچنین تامین پارکینگ بسیار پر اهمیت است و همچنین همین مزیت باعث شده تا برخی از مهندسان این صنعت و یا پیمانکاران در ساختمان‌هایی با اهمیت ، با وجود هزینه‌ی بالای اجرای سقف پیش تنیده باز هم از این سقف استفاده کنند.
همچنین از مزایای سقف پیش تنیده می‌توان به اجرای دهانه‌های زیاد با کمترین ستون اشاره کرد که از این سیستم در اجرای سقف دال بتنی، ساخت پل و پایدار نمودن تونل‌ها استفاده می‌شود. اما از معایب این سقف می‌توان به نیاز داشتن ابزار و ادوات و دانش فی لازم اشاره نمود که به سادگی در دسترس نمی‌باشد.
بازار تیرچه‌های پیش تنیده در ایران
با توجه به اینکه صنعت ساختمان در ایران در حال پیشرفت است به همین جهت تقاضا برای تولید و همچنین خرید تیرچه نیز از رشد چشمگیری برخوردار است، بنابراین فعالان و تولید کنندگان این حرفه همیشه با تقاضای خرید از سوی پیمانکاران مواجه هستند.