کتاب صوتی بیژن و منیژه با صدای ابوالحسن تهامی یکی از مشهورترین داستانهای شاهنامه ابوالقاسم فردوسی است که اقتباس زیبایی از آن را با مقدمه میشنوید.
ابوالقاسم فردوسی طوسی، فردوسی در سال ۳۱۹ هجری شمسی، مصادف با ۳۲۹ هجری قمری و ۹۴۰ میلادی در روستای پاژ توس به دنیا آمد. شاعر حماسهسرای ایرانی و سرایندهٔ کتاب محبوب شاهنامه، است. بعضی از منتقدان فردوسی را بزرگترین سرایندهٔ پارسیگو دانستهاند. فردوسی را حکیم سخن و حکیم طوس گویند.
فردوسی از قدیمیترین شاعران ایران است. این شاعر بزرگ با به نظم در آوردن حماسههای پهلوانان ایرانی، از میان داستانهای کهن ایران، اثری جاودانه در ادبیات ما خلق کرده است. شاهنامه فردوسی برگ زرینی از ادبیات ایرانزمین در طول سالها بوده اگر در جهان سخنی از ادبیات و فرهنگ ایران شنیده میشود، بیشک فردوسی یکی از دلایل آن به شمار میرود.
فردوسی دوران نوجوانی و جوانی را صرف مطالعه تاریخ و بهدستآوردن علم کند. فردوسی هرچه بیشتر در تاریخ ایران پیش میرفت و مطالعه میکرد، به داستانها و افسانههای کهن ایرانی بیشتر علاقهمند میشد؛ تا جایی که تصمیم به نوشتن مجموعهای عظیم از داستانهای اساطیری ایرانیان گرفت. دوران کودکی فردوسی با دوران پادشاهی سامانیان همزمان بود و پادشاهان سامانی به ادبیات ایران علاقه بسیار داشتند.
به نظم در آوردن کتاب شاهنامه، در حدود ۳۰ سال به طول انجامید و در این ۳۰ سال تمام زمان خود را در راه تحقیق و نوشتن این کتاب صرف میکرد. فردوسی مقدار زیادی از ثروتش را در راه نوشتن شاهنامه و گذران زندگی، از دست رفت.
بنا به روایتهای مختلف، فردوسی بین سالهای ۳۷۰ یا ۳۷۱ هجری قمری، به نظم در آوردن شاهنامه را شروع کرده است.
در طول سالهای بعد، پس از تمام شدن ثروت فردوسی، چند نفر از بزرگان خراسان، فردوسی را برای به پایان رساندن کتابش یاری کردند؛ اما پس از دوره سامانیان، غزنویان از فردوسی حمایت نکردند.
با وجود حمایت علاقهمندان تاریخ و ادبیات کهن در خراسان، فردوسی مورد بیمهری زیادی قرار گرفت و در سالهای پایانی عمرش مهجور ماند. یکی از دلیل این مسئله شیعه بودن فردوسی است. برای مسلمانان خراسان قبول شیعیان در زمان حیات فردوسی دشوار بود و به همین جهت او را از خود میراندند.
برای زمان مرگ فردوسی نیز روایت دقیقی وجود ندارد. بر طبق روایتهای مختلف، فردوسی حوالی سال ۳۹۷ هجری خورشیدی یا ۴۱۱ هجری قمری، جان سپرده است. میتوان از اطلاعات موجود نتیجه گرفت که فردوسی در حدود ۸۰ سال عمر کرده است.
برای فردوسی بزرگداشتهایی گرفته شده که از جمله آنها هزاره فردوسی در سال ۱۳۱۳ش بوده و همچنین آثار هنری متعددی از جمله فیلم سینمایی فردوسی درباره زندگی او ساخته شده است.