بازیافت یک فرایندی است که در آن، زباله‌ها و مواد دور ریختنی جمع آوری می‌شوند و پس از پردازش، به محصولات جدید تبدیل می‌شوند. این موضوع باعث حفظ منابع مورد استفاده انسان به خصوص منابع انرژی می‌شود و از آلودگی و تخریب محیط زیست جلوگیری می‌شود.
بازیافت زباله چیست و چه فوایدی دارد؟
با بازیافت مواد دور ریختنی می‌توان، از مصرف بی رویه منابع حیاتی انسان جلوگیری کرد. در ادامه این مطلب قصد داریم تا شما را با مراحل بازیافت و فواید و مزایای آن آشنا کنیم، پس در ادامه این مطلب، با ما همراه باشید.
بازیافت چیست؟
در بازیافت، مواد دور ریختنی پس از استفاده مثل پلاستیک، کاغذ، مقوا، قوطی کنسرو و... را می‌توان دوباره مورد استفاده قرار داد و به مواد و محصولات جدید تبدیل کرد. همین موضوع از هدر رفت مقدار زیادی از مواد اولیه و خام، انرژی و همچنین سرمایه‌های ملی پرهیز می‌کند.
آشنایی با مراحل بازیافت مواد
بازیافت به صورت کلی شامل 3 مرحله می‌شود که علامت مثلثی شکل روی مواد بازیافتی نیز نشان دهنده این مراحل است که شامل موارد زیر می‌شوند:
جمع آوری و پردازش
ساخت و تولید
خرید محصولات و کالاهای جدید که از مواد بازیافت شده ساخته شده‌اند.
جمع آوری و پردازش
این مرحله از بازیافت مواد دور ریختنی، 4 روش کلی دارد که شامل تفکیک زباله در مبدأ، مراکز تحویل مواد بازیافتی، مراکز خرید و دریافت زباله‌های بازیافتی، طرح‌های تشویقی و تخفیفی برای بازگشت می‌شود. مواد بازیافتی پس از دریافت و جمع آوری، به مواد اولیه قابل استفاده تبدیل می‌شوند که با توجه به عرضه و تقاضا صنایع مختلف، مورد استفاده قرار می‌گیرند. معمولا شهرداری‌ها برای جمع آوری راحت مواد بازیافتی اکثرا در محیط‌های مختلف اقدام به نصب سطل زباله گالوانیزه 660 لیتری و... می‌کنند.
ساخت و تولید
از مواد بازیافتی برای تولید و ساخت محصولات متعددی مثل ظروف پلاستیکی، شیشه‌ای و آلومینیومی، پلاستیک در موکت سازی، ساخت مبلمان شهری، روزنامه و... مورد استفاده قرار می‌گیرند.
تهیه و خریداری محصولات جدید بازیافتی
تهیه محصولات بازیافتی و محصولاتی که امکان بازیافت دارند، می‌تواند بسیار موثر و کمک کننده باشد. امروزه اکثر کشورهای دنیا با اجرای طرح‌های گوناگون، مردم را به تهیه و خرید محصولات بازیافتی تشویق می‌کنند تا بتوانند این فرهنگ را تا جای امکان گسترش دهند.
اصلی‌ترین روش‌های بازیافت
به صورت کلی بازیافت دارای سه روش اصلی است که با نام‌های روش اولیه، ثانویه و سوم نامیده می‌شوند.
روش اول: در روش اول بازیافت، یک چیز به مورد مشابه خود تبدیل می‌شود. به عنوان مثال قوطی آبمیوه در این روش به قوطی نوشابه یا یک نوشیدنی دیگر تبدیل می‌شود. یا اینکه کاغذ به کاغذ تبدیل می‌شود. این روش بازیافت به بازیافت حلقه بسته نام گذاری می‌شود.
روش ثانویه: در روش دوم بازیافت نیز بدون استفاده از مواد شیمیایی، یک ماده بازیافتی به مواد سازنده خود تجزیه می‌شود و از مواد تجزیه شده نیز در فراورده‌های با جنس مشابه استفاده می‌کنند. به عنوان مثال بازیافت تایر و تبدیل آن به لاستیک و استفاده از آن در صنایعی که به لاستیک نیاز دارند. در این مثال بدون نیاز به تغییرات شیمیایی، به صورت مستقیم می‌توان لاستیک را به مواد قابل استفاده تبدیل کرده و از آن در ساخت محصولات لاستیکی استفاده کرد.
روش سوم: در این روش بازیافت نیز مواد بازیافتی در یک فرایند شیمیایی پیچیده که در حوزه مهندسی شیمی دارای اهمیت بسیاری است، به فراورده‌هایی که دارای تفاوت زیادی با ماده‌ی اولیه دارند، تبدیل می‌شوند. به عنوان مثال تبدیل پلاستیک به سوخت و الوار از جمله نمونه‌های این روش بازیافتی به حساب می‌آید.
چه موادی قابل بازیافت هستند؟
6 دسته از زباله‌های خانگی قابل بازیافت وجود دارند که می‌تواند از همان مبدأ تفکیک کرد. این زباله‌ها شامل شیشه، فلزات، مواد آلی و روغن موتور، پلاستیک، لوازم الکتریکی و الکترونیکی می‌شوند.
شیشه
در بازیافت موادی مثل شیشه، فقط باید ظروف شیشه را شسته و سپس مورد استفاده قرار داد. از آنجایی که این روش بازیافت، بسیار ساده است، خرید و استفاده از محصولاتی با بسته بندی شیشه‌ای توصیه می‌شود! شهرداری‌ها می‌توانند با نصب سطل‌هایی مثل سطل زباله گالوانیزه 1100 لیتری در محیط‌های مختلف، مردم را تشویق کنند تا زباله‌های بازیافتی و غیر بازیافتی را از همان ابتدا تفکیک و جداسازی کنند.
فلزات مختلف
همه ما با مصرف استیل و آلومینیوم‌های بازیافتی می‌توانیم به مقدار زیادی در منابع انرژی صرفه‌جویی کنیم. آلومینیوم یک فلز ارزشمند به حساب می‌آید که برای بازیافت آن اول باید آن را خرد کرده و چکش کاری کرد و پس از آن به صورت شمش ذوب شده آن را به کارخانه‌های آلومینیوم سازی تحویل داد و از آلومینیوم بازیافتی در صنایع و کارخانه‌های مختلف استفاده کرد.
کاغذ
تهیه کاغذ بازیافتی باعث صرفه‌جویی در قطع درختان و در نتیجه حفظ آنها می‌شود. همچنین طبق آمار به دست آمده، تهیه کاغذ از مواد بازیافتی باعث کاهش 75 درصد از مصرف انرژی، 74 درصدی آلودگی هوا و 34 درصد آلودگی آب می‌شود.
پلاستیک
هر پلاستیک پس از تولید و بسته بندی یک کد دارد که در یک مثلث نوشته شده است. این کد می‌تواند اعدادی بین 1 تا 7 باشد. معمولا پلاستیک‌هایی که دارای کد 1 و 2 هستند قابل بازیافت هستند.
بازیافت چه فواید و مزایایی دارد؟
بازیافت از جهت‌های مختلف دارای سود و مزایایی است که در ادامه به بررسی کامل آنها می‌پردازیم:
ایجاد تعداد زیادی شغل برای افراد جامعه: شهرداری‌ها می‌توانند با ایجاد مراکز تحویل مواد بازیافتی و تبدیل آنها به مواد اولیه، برای بسیاری از افراد جامعه شغل ایجاد کنند.
جلوگیری از هدر رفت انرژی و منابع طبیعی: استفاده از مواد اولیه به دست آمده در فرایند بازیافت می‌تواند تا حد زیادی از هدر رفت منابع طبیعی مثل آب، چوب و مواد معدنی مختلف جلوگیری کند.
کاهش زباله‌های تولیدی: شهرداری‌ها با نصب سطل‌های زباله مختلف مثل سطل زباله گالوانیزه 770 لیتری و... می‌توانند مردم را تشویق کنند تا از همان ابتدا زباله‌ها را تفکیک کرده و در نتیجه زباله‌های غیر بازیافتی کمتری تولید شده و آسیب کمتری به محیط زیست وارد می‌شود.
کاهش گرمایش زمین: یکی دیگر از فواید بازیافت زباله‌ها، کاهش گرمایش زمین است که تأثیر زیادی در حفظ محیط زیست و منابع طبیعی خواهد داشت.
سخن پایانی
در این مطلب سعی کردیم تا شما را با فرایند بازیافت و مراحل و فواید آن آشنا کنیم. به صورت کلی می‌توان با بازیافت زباله‌ها، از هدر رفت منابع طبیعی جلوگیری کرد و در نتیجه به حفظ محیط زیست کمک کرد. همچنین می‌توان از زباله‌هایی که غیر قابل بازیافت هستند نیز به عنوان منبع سوخت در تولید برق استفاده کرد!