حقوق ناشی از تایید و ثبت اختراع به شرح زیر است:
الف- بهره برداری از اختراع ثبت شده در ایران توسط اشخاصی غیر از صاحب اختراع منوط به رضایت مالک است.
بهره برداری از اختراع ثبت شده به شرح زیر خواهد بود:
1. اگر اختراع مربوط به یک محصول باشد، بهره برداری شامل موارد زیر است:
1- تولید، صادرات و واردات، عرضه برای فروش، فروش و استفاده از محصولات
2- ذخیره سازی به قصد فروش، فروش یا استفاده از محصول
یکی از مزایای ثبت اختراع ثبت شرکت دانش بنیان است
2. اگر موضوع اختراع رویه ای (روش و تکنیک) باشد، بهره برداری عبارت است از:
1- استفاده از یک فرآیند (روش یا تکنیک)
۲- اجرای هر یک از موارد جزء (۱) بند الف این ماده در رابطه با کالاهایی که مستقیماً از این طریق به دست می‌آید.
ب- مالک می تواند مطابق بند (ج) این ماده و ماده 17 از شخصی که بدون اجازه او بهره برداری مندرج در بند (الف) را انجام دهد و حق مخترع را تضییع کند یا مرتکب عملی شود که ممکن است منجر شود شکایت کند. در مورد نقض حقوق مخترع مورد قضاوت قرار می گیرند.
مفاد بند ج ماده 15 و ماده 17 قانون جدید به مواردی اشاره دارد که موضوع حقوق انحصاری اختراع نبوده و یا جزء استثنائات حقوق انحصاری دارنده گواهینامه ثبت اختراع است و این موارد به شکل زیر مورد بحث قرار می گیرند.
ج- بند ج ماده 15 قانون، همانطور که اشاره شد، مواردی را فراتر از انحصار حقوق ماهوی ناشی از اختراعات در بر می گیرد.
موارد بند ج ماده 15 فوق الذکر یعنی مستثنیات از حقوق انحصاری صاحب گواهی اختراع عبارتند از:
1. استفاده از کالاهای عرضه شده در بازار ایران توسط صاحب امتیاز یا با رضایت وی.
2. استفاده از وسایل موضوع اختراع در هواپیماها، وسایل نقلیه زمینی یا کشتی های سایر کشورها که بطور موقت و تصادفی وارد حریم هوایی، مرزهای زمینی یا آبهای کشور می شوند.3. استفاده از اختراع ثبت شده که فقط برای اهداف آزمایشی انجام می شود.
4. بهره برداری توسط هر شخصی که قبل از اعمال ثبت اختراع یا در مواردی که حق تقدم مطالبه شده است، قبل از تاریخ ارائه درخواست حق تقدم همان اختراع، با حسن نیت از اختراع استفاده کرده باشد، یا اقدامات جدی و موثری برای آمادگی برای استفاده در ایران انجام شده است.
بند 4 بند ج ماده 15 قانون تصویب جدید با ابتدای ماده 2 همین قانون مغایرت دارد زیرا استثمار اشخاص حتی با نیت خیر و حتی استثمار مخترعین باعث می شود که شیء دیگر دارای نوآوری جدید نباشد.
در ماده ۲ این قانون آمده است: «اختراع حاوی ابتکار جدید قابل ثبت است.
نوآوری جدید چیزی است که در هنر یا صنعت قبلی وجود نداشته و برای کسی که در آن هنر مهارت معمولی دارد آشکار نیست.
بنابراین، اگر موضوع اختراع قبل از درخواست ثبت توسط مخترع یا صاحب اختراع مورد استفاده قرار گرفته باشد، به این معنی است که در هنر یا صنعت قبلی و برای استفاده کننده یا دارنده مهارت معمولی در هنر مرتبط وجود داشته است. موضوع اختراع معلوم و مشهود است و در این صورت با توجه به مفهوم ماده 2 نمی تواند ثبت نام کند و گواهی اختراع صادر نخواهد شد.
جدای از اشکال در بند 4 بند ج ماده 15 قانون جدید به نظر می رسد در بند 2 بند ج نیز مشکل وجود داشته باشد. زیرا اگر وسایلی که موضوع اختراع است به مردم عرضه یا فروخته می شد، نمی توان در مورد کاربرد خاص آن بحث کرد.
بنابراین فرقی نمی‌کند که وسیله اختراع شده در حمل‌ونقل هوایی داخلی یا زمینی یا دریایی متعلق به ایران و یا در هواپیماها و سایر وسایل حمل‌ونقل یا تصادفاً یا فوری وارد مرزهای ایران شده باشد، مگر اینکه گفته شود.مخترع استفاده کننده موضوع اختراع را به موارد خاص و خاص محدود کرده است که در این صورت استفاده خارج از پروانه به ترتیبی که در بند 2 بند ج در خصوص انسان دوستانه و رفع مشکلات فنی خودروهای خارجی در این مورد مخترع مجاز است. یا دارنده اختراع حق ممانعت از این گونه سوء استفاده ها را نخواهد داشت.
البته بهره برداری از موضوع اختراع منحصراً برای مقاصد آزمایشی ممکن است خارج از محدوده حمایت از اختراع باشد.