عمل قلب باز و فنر قلب، روش های درمانی هستند که برای درمان شریانهای مسدود شده یا رسوب گرفته بکار میروند. شریانها به رگهایی گفته میشوند که حامل خون سرشار از اکسیژن در سرتاسر بدن هستند و مسئولیت انتقال خون اکسیژن دار به همه اعضا، از مغز تا انگشتان پا را بر عهده دارند. اما سوال اینجاست، عمل قلب باز بهتر است یا فنر زدن؟
فنر قلب چیست؟
فنر قلب، یک روش درمانی است که در آن یک کاتتر (نوعی لوله ظریف) که در سر خود بالون دارد، از طریق یک برش کوچک در ران یا دست به سمت محل انسداد شریان هدایت میشود. زمانی که بالون به محل میرسد، باد میشود و بدین ترتیب موجب گشاد تر شدن شریان باریک شده میشود. در اغلب موارد، پزشک برای بهبود وضع بیمار از استنت استفاده میکند، استنت لوله ای مشبک، فلزی یا پلاستیکی است که از طریق کاتتر در درون شریان تنگ شده قرار میگیرد تا خطر انسداد مجدد به حداقل برسد.
عمل قلب باز چیست؟
در جراحی بای پس یا عمل قلب باز، جراح بخشی از یکی از رگهای سالم فرد را جدا میکند، این جداسازی ممکن است از دیواره قفسه سینه یا ساق پای بیمار انجام شود. در ادامه این جراحی، رگ جداشده به بالا و پایین رگ مسدود شده پیوند داده میشود تا گذرگاه جدیدی برای جریان خون ایجاد شود. در نتیجه، جریان خون بخش مسدود شده را دور میزند و خونرسانی طبیعی قلب مجددا برقرار می شود.
عمل قلب باز بهتر است یا فنر قلب؟
برای بسیاری از افراد، انتخاب یکی از این روشها دغدغه مهمی محسوب میشود. در این جا میخواهیم مشخص کنیم که کدام یک از این دو روش بهترین تاثیر درمانی، برای پلاکهای ناشی از کلسترول که شریان کرونری را مسدود کرده اند و جریان خون به بخشی از ماهیچه های قلب را محدود کرده اند، خواهد داشت.
برای این سوال، هیچ پاسخ شفافی وجود ندارد. پاسخ به این سوال به وضعیت بیمار وابسته است. اما باید مشخص شود:
1_ چه تعدادی از شریانهای بیمار مسدود شده اند، انسدادهای ایجاد شده در کدام بخش قرار دارند، سلامت عمومی بیمار چه وضعیتی دارد و بیمار چه ترجیحاتی برای ادامه زندگی خود دارد.
2_ تعریف از بهترین روش نیز باید مشخص شود، این که کدام روش دوام بیشتری دارد، کدام روش زمان بهبود کوتاه تری دارد، کدام روش مشکلات کمتری را برای فرد ایجاد میکند یا بیشترین میزان زنده ماندن فرد در کدام روش رخ میدهد در تعریف بهترین روش درمانی موثر هستند.
در نگاه اول، آنژیوپلاستی (فنر) به همراه استنت گذاری برنده اصلی این بررسی به نظر میرسد. آنژیوپلاستی تنها به برش کوچکی در ناحیه کشاله ران پا، بی حسی موضعی، یک شبانه روز استراحت در بیمارستان و زمان بهبود نسبتا کوتاهی نیاز دارد. در مقابل، جراحی بای پس (عمل قلب باز) نیازمند باز کردن سینه، بی هوشی کامل، چندین روز استراحت در بیمارستان و چندین هفته مراقبت برای بهبودی کامل خواهد بود.
این تفاوتها یکی از دلایلی هستند که تعداد بالای عملهای آنژیوپلاستی (1.3 میلیون جراحی در ایالات متحده آمریکا) را در مقایسه با عمل قلب باز (470 هزار جراحی) توجیه میکنند. از سوی دیگر جراحی بای پس برنده رقابت از نظر دوام و آزادی از دردهای قفسه سینه بعدی خواهد بود، همچنین در جراحی بای پس افراد کمتری به تکرار جراحی نسبت به آنژیوپلاستی نیاز پیدا میکنند.