قدرت شهود و تفکر شهودی را میتوان به نحوی در مقابل استدلال قرار داد. شهود میتواند در بسیاری موارد به کمک ما بیاید. اما همیشه هم موثر نخواهد بود و در بسیاری از تصمیم گیریها باید استدلال به کار گرفته شود. در این مقاله میخواهیم بدانیم که تفکر شهود چیست و چگونه میتواند به ما کمک کند.
تفکر شهودی به احساسی گفته میشود که ناشی از دریافتهای حواس پنجگانه نمیباشد. در واقع ما از طریق شهود اطلاعاتی را کسب میکنیم که از طریق شنیدن ، دیدن ، بوییدن ، چشیدن یا لامسه قادر به دریافت آنها نیستیم.
ممکن است بر اثر هر یک از این احساسات یا ترکیبی از آنها در ما به وجود بیاید اما مستقیما ناشی از آنها نمیباشد. تفکر شهودی در واقع همان حس ششمی است که خیلی از ما بسیاری از مواقع از آن استفاده کردهایم.
شهود را میتوان از طریق تمرین تقویت کرد چرا که معمولا از تجارب قبلی ما و محیط خارجی که در آن قرار داشتهایم ناشی میشود.
تفکر شهودی تا کجا موثر است؟
تصمیماتی که در زندگیمان میگیریم گاهی بسیار موثر هستند. ممکن است این تصمیمات تمام زندگی ما را تحت الشعاع قرار دهند. به همین علت هم نمیتوان در برخورد با آنها تنها به شهود متکی شد.
ممکن است تصمیماتی که بر اساس شهود گرفتهایم بهترین نتایج را به دنبال داشته باشند ، اما قرار نیست این پیامد همیشگی باشد. زمانی که برای اخذ تصمیماتمان میتوانیم از استدلال و منطق استفاده کنیم بهتر است این کار را انجام دهیم . چرا که استدلال همیشه موثر است.
گاهی هم ممکن است شهود و استدلال در موازات یکدیگر باشند و همدیگر را تقویت کنند . برای مثال شما با نگاه به یک سوال ریاضی چهار گزینهای دریابید که کدام گزینه صحیح است ؛ پس از محاسبات منطقی نیز به همان پاسخ برسید.
نمیتوان گفت که این مسئله اتفاقی بوده است بلکه بر اثر تجربه و دانشی است که شما در آن زمینه کسب کردهاید. این همان حالتی است که گاهی آن را به عنوان شانس میشناسیم.
تفکر شهودی ناشی از چیست ؟
حال که دانستیم تفکر شهودی چیست میتوانیم راهکارهای مناسبی را برای تقویت آن در نظر بگیریم.
برای شناخت این راهکارها لازم است بدانیم تفکر شهودی ناشی از چیست و در واقع چرا در ما شکل میگیرد.
همانطور که پیش تر اشاره کردیم میزان درک شهودی و حس ششم ما به بسیاری از عوامل درونی و محیطی بستگی دارد. علاوه بر آن برخی ویژگیهای شخصیتی هستند که میتوانند عاملی موثر بر شهود باشند.
برای مثال میزان حس کنجکاوی ، حافظه و پایداری هیجانی در این دست از عوامل قرار میگیرند. تصور کنید برای خرید وارد یک فروشگاه شدهاید ، در این موقعیت معمولا تمرکزتان روی لیست خرید و اقلام داخل فروشگاه است و شاید کمتر به دکور و ویژگیهایی فرعی دقت کنید.
اگر کودکی با شما باشد بعد از خروج از فروشگاه ممکن است به مواردی مثل رنگ یخچالها یا فرم لباس کارمندان اشاره کند که شما اصلا آنها را به یاد نمیآورید. چرا که ذهنتان متمرکز روی موارد دیگری بوده است. این همان حس کنجکاوی و حافظه قوی است که کودکان دارای آن هستند.
عوامل موثر دیگری که شهود را به نحوه صحیحی تقویت میکند عبارتند از :
رهایی از پیش داوریها و حذف تعصبات ، داشتن معلومات گسترده ، تجارب فراوانی که به درستی تفسیر و تحلیل شدهاند ، توانایی استدلال و تحلیل موقعیتها و بهره مندی از قدرت تصمیم گیری خلاق و پیچیده
راههای تقویت تفکر شهودی چیست ؟
حال برای آن که عوامل تقویت کننده شهود را در خود به وجود بیاورید میتوانید برخی کارها را انجام دهید که در ادامه به آنها خواهیم پرداخت. انجام این کارها در واقع پیش زمینههای تفکر شهودی را در شما تقویت کرده و از این طریق میتوانید به موفقیت در این امر برسید.
شنونده خوبی باشید
قدرت شنوایی یکی از ۵ حس فیزیکی است که از طریق آن میتوانید تجارب و اطلاعات وسیعی را به دست آورید. داشتن اطلاعات مناسب در زمینههای مختلف یکی از راههایی است که میتوان از طریق آن شهود را به مسیر درستش نزدیک کرد.
بنابراین وقتی در جمعهای مختلف حضور دارید به صحبتهای ارزشمند دیگران به درستی گوش دهید. شنیدن کار آسانی است اما گوش دادن نیازمند تمرکز و توجه است. با گوش دادن صحیح میتوانید گوینده را به درستی درک کرده و احساساتش را به نحوی مورد تجربه قرار دهید.
کتابخوان باشید
کتاب خواندن همیشه خوب است و کمتر کتابی شما را به مسیر نادرست سوق میدهد. همچنین این کار از چند منظر میتواند سبب تقویت شهود شما شود.
اولا کتاب خواندن به شما کمک میکند به دنیای دیگری وارد شوید. میگویند کسانی که کتاب نمیخوانند یک بار زندگی میکنند و کتابخوانها بارها زندگی را به سبکهای مختلف تجربه میکنند.
فارق از موضوع و دسته بندی کتابی که در حال خواندن آن هستید ، شما به دنیای آن وارد میشوید و این دنیای متفاوت را تجربه میکنید.
دوما کتاب خواندن به شما یاد میدهد که به جزئیات توجه کنید. اتفاقات مختلف را تفسیر و تحلیل کرده و آنها را به درستی به کار گیرید.
علاوه بر اینها کتاب خواندن بار علمی شما را افزایش میدهد و اطلاعات مختلفی را در اختیار شما قرار خواهد داد که ممکن است در هر جایی از زندگی به قدرت شهود شما کمک کرده و موجب اخذ تصمیمات درست در زندگیتان شود.
۱۳ تکنیک حال خوب برای این که ۱۴۰۰ را قشنگ تر شروع کنی!
زندگی همیشه هم بر وفق مراد نیست. ممکن است شرایطی پیش آید که دیگر تلقین به شاد بودن کار عاقلانه ای نباشد. اما باز هم شما میتوانید آرامش و حال خوب را برای خودتان به ارمغان آورید.
اکنون بخوانید
درباره درونتان بیندیشید
اندیشیدن درباره احساساتی که در هر موقعیتی بر شما چیره شده است و پیامدهای این احساسات شما را به خودآگاهی و شناخت درستی از شخصیت و احساسات خودتان میرساند.
با خودتان روراست باشید و ضعفهایتان را بپذیرید. تا زمانی که نقاط ضعفتان را نپذیرفتهاید نمیتوانید کاری برای از بین بردن آنها انجام دهید.
علاوه بر آن رسیدن به یک شناخت صحیح از خودتان میتواند تصمیمات شهودیتان را به مسیر درستی وارد کند.
باورها و عقایدتان را زیر ذره بین قرار دهید
نگذارید شخصیتتان را تعصبات و باورهایی تشکیل دهد که هیچگاه درباره آنها به درستی تحقیق نکرده اید. سعی کنید تمام تعصبات را از بین ببرید چرا که داشتن تعصب، ذهن شما را رو به بیرون میبندد و اجازه نمیدهد انسان متفکری باشید.
رهایی و آزادی از بند باورها ، شما را از پیش داوری و نیروی تکیهگاهی در تصمیم گیری میرهاند و حس شهود شما را موفق تر میکند.
ارتباطات اجتماعیتان را افزایش دهید
معمولا ما با افرادی معاشرت میکنیم که نظرات و عقایدی هم سو با ما دارند. قرار گرفتن در گروههایی که سایر اعضای آن به ما این باور را میدهند که مسیرمان را به درستی طی میکنیم چیزی است که سبب افزایش روحیه ما میشود و معمولا آن را ترجیح میدهیم.
ایجاد روابط با افرادی که مسیر حرکتشان با ما متفاوت است قدم گذاشتن خارج از منطقه امن ذهنیمان است که شاید کمی برایمان سخت باشد.
اما آشنایی با افراد متفاوت و قرار گرفتن در جمعهای متنوع میتواند دیدگاه ما را وسیعتر کند و احتمالا ما را به این نتیجه برساند که تا به حال دیدگاههای اشتباهی داشته ایم.
تجربه کنید
سعی کنید تجارب هیجانی خود را افزایش دهید، داشتن تجربه در زمینههای مختلف علاوه بر این که موجب کسب اطلاعات فراوان میشود ، ریسک پذیری ما را افزایش داده و از پیش داوریها میکاهد.
به همین علت هم برای تقویت شهود و تفکر شهودی میتوانید از این روش استفاده کنید. تجربه کردن کار سختی نیست ؛ گاهی چشیدن غذاهایی که تا به حال از خوردن آنها امتناع میکردید یا رفتن به محیطهایی پیش از این تمایلی به آنها نداشتهاید خود تجربههای جالبی را برای شما رقم میزنند.
شروع کنید
میتوانید استفاده از تفکر شهودی را در تصمیم گیریهایتان آغاز کنید. در فضاهایی که ریسک کمتری دارد و اشتباه کردن نتایج منفی کمتری به دنبال دارد شهود خود را به کار گرفته و میزان کارکرد آن را ببینید. برای مثال میتوانید در پاسخ به سوالات چهار گزینهای که به درستی پاسخ آنها را نمیدانید شروع کرده و برای این کار تنها به شهودتان تکیه کنید.
ارزیابی کنید
تا اینجا به شناخت درستی از روشهای تقویت شهود و عوامل تاثیر گذار بر تفکر شهودی رسیدیم. لذا میتوانید بعد از تجربه مستقیم استفاده از شهود در یک فضای بی خطر یا کم خطر ، دلایل موفقیت و یا عدم موفقیت خود را سنجیده و در راستای تقویت پیش نیازهای شهود روشهای مورد نظر را مجددا به کار گیرید.
برای این کار میتوانید از یک دفتر شهود استفاده کنید. تجربیات خود را یادداشت کرده و پیامدهای آن را ارزیابی کنید. مکتوب کردن این موارد میتواند به ثبت و ماندگاری آنها در ذهن شما کمک بیشتری کند.
موانع تفکر شهودی چیست ؟
همانطور که عوامل موثر بر تفکر شهودی را ذکر کردیم میتوان کمبود هر یک از این عوامل را به نوعی مانعی برای تفکر شهودی دانست. لذا برای دوری از زیاده گویی این موارد را به اختصار مورد بررسی قرار میدهیم.
بستن درهای ذهن
این کار، شما را از کسب تجربههای گوناگون و قرار گرفتن در موقیتهای مختلف باز میدارد. ذهن بسته به سایرین اجازه نمیدهد چیزی که خلاف باورهایش است را به آن وارد کنند . حتی برای این که آنها را مورد ارزیابی قرار دهد.
وابستگی به هیجانات
یکی از مسائلی که اجازه نمیدهد شهود تاثیر مثبتی در تصمیم گیریهای شما داشته باشد ، تصمیم گیری در لحظه و بر پایه هیجانات کوتاه مدت است که میتوانید با افزایش هوش هیجانی و شناخت احساساتتان و همچنین مکثی کوتاه پیش از تصمیم گیری این مانع را از سر راه بردارید.
گاهی موثر بودن برخی تصمیمات که بر پایه شهود اخذ شدهاند میتواند موجب به وجود آمدن اعتماد به نفس کاذب در افراد شود. به همین علت در سایر تصمیم گیریهایی که شاید تجربه کافی در آنها ندارند به حس ششم و شهود خود اکتفا کرده و عوامل دیگر را مورد بررسی قرار ندهند.
کمبود اطلاعات
تا زمانی که اطلاعات کافی در زمینه مورد نظر کسب نکردهاید شهود را به کار نگیرید. برای استفاده از شهود باید تجربه و اطلاعات مناسبی در لایههای ذهنتان داشته باشید تا در اخذ تصمیمات بتوانند برای شما کارآمد باشند.
داشتن گزینههای محدود
توجه نکردن به حالتهای مختلف مسئله و روشهای گوناگون برای حل آنها میتواند موجب به وجود آمدن خطا در تصمیمات شهودی شود که برای این کار باید گزینههای ذهنی خود را با استفاده از جمع آوری اطلاعات و تفکری خلاقانه افزایش دهید.
سخن پایانی
شهود و تفکر شهودی نیازمند تقویت و تغذیه مناسب است . لذا باید همواره با به کارگیری روشهای مناسب آن را قویتر کنیم تا ریسک به کارگیری آن به مراتب کاهش یابد.
توصیه میشود اگر زمان کافی برای به کارگیری استدلال و تصمیم گیری منطقی دارید شهود را کنار گذاشته تا میزان خطای شما به مراتب کاهش بیابد و یا حتی به صفر برسد.