اسید فسفریک خالص به صورت یک جامد بی رنگ یافت می شود . اما اسید فسفریک مصرفی موجود در بازار ، به صورت مایع یافت می شود . این ترکیب شیمیایی در واقع یک محلول غلیظ می باشد که غلظت آن بسته به نوع استفاده از آن ، متفاوت است . هرچه درصد خلوص این ترکیب بالاتر باشد ، مایع چسبنده می شود .
همچنین لازم به ذکر است این ترکیب شیمیایی هیچ گونه رنگی ندارد . در رابطه با بوی این محصول می توان گفت که جزو مواد شیمیایی بدون بو محسوب می شود و ترکیبی غیر فرار است .
اسید فسفریک جزو مواد شیمیایی خورنده محسوب می شود و در صورتی که در مجاورت برخی از فلزات و آلیاژها و یا ظروف چینی قرار گیرد . چرا که باعث خوردگی آن می شود . به همین علت می بایست آن را به دور از این گونه ترکیبات قرار دهید .
این ترکیب شیمیایی خاصیت اسیدی دارد و جزو مواد اسیدی محسوب می شود و PH آن حدود ۱.۵ می باشد .
این محلول شیمیایی حلالیت بسیار کمی در آب دارد اما توانایی حل شدن بسیار خوبی در اتانول دارد .
از دیگر خواص و ویژگی های این ترکیب شیمیایی می توان به پایداری این ترکیب و همچنین خاصیت انعطاف پذیری بالای این ماده شیمیایی اشاره کرد .
کاربردهای اسید فسفریک :
اسید فسفریک یک ماده شیمیایی بسیار مفید می باشد که در گرید صنعتی مصارف گوناگونی دارد . همچنین از آنجایی که اسید فسفریک یکی از مفیدترین اسیدهای معدنی به شمار می رود و ماده ای غیر سمی بوده در صنایع غذایی نیز کاربردهای بسیار فراوانی دارد . در این قسمت قصد داریم به شرح مختصر برخی از کاربردهای اسید فسفریک بپردازیم :
کاربردهای اسید فسفریک خوراکی :
اسید فسفریک به طور طبیعی در مواد خوراکی نظیر بسیاری از میوه ها و آبمیوه ها وجود دارد . اسید فسفریک در گرید خوراکی ۸۵٪ درجه خلوص دارد و برای طعم دار کردن و تثبیت طعم بسیار مورد استفاده قرار می گیرد .
اسید فسفریک نوشابه
اسید فسفریک در بسیاری از غذاهای آماده وجود دارد . همچنین اسید فسفریک و در نوشیدنی های گازدار همچون انواع نوشابه ها استفاده می شود . در واقع می توان گفت یکی از بیشترین کاربردهای اسید فسفریک خوراکی در ساخت و تولید نوشابه های گازدار است . به علاوه از اسید فسفریک برای طعم دادن ترشی و تندی بسیار استفاده می شود .
اسید فسفریک با قیمتی مناسب و مقداری انبوه به فروش می رسد و می تواند به عنوان طعم دهنده بسیار به صرفه باشد . به عنوان مثال برای دادن طعم تندی به خوراکی های مختلف به جای استفاده از زنجبیل از اسید فسفریک استفاده می کنند که هم از نظر قیمت به صرفه است و هم طعم تندی را به غذا می دهد . همچنین برای دادن طعم ترشی به انواع غذاها ، نوشیدنی ها و … به جای استفاده از لیموترش و یا عصاره لیموترش ، از اسید فسفریک استفاده می کنند تا با قیمت پایین طعم ترشی به خوراکی ها بدهند .
استفاده از اسید فسفریک در مواد غذایی ضرری ندارد و سلامت بدن انسان را تهدید نمی کند بلکه به علت فسفرو در ساختار این ترکیب ، می تواند سوخت و ساز بدن را افزایش دهد و بسیار مفید باشد . اما مصرف بیش از حد برخی از مواد غذایی دارای اسید فسفریک همچون نوشابه های کولا می تواند سلامت دندان ها را مورد تهدید قرار دهد و موجب فرض شدن دندان ها شود .
اسید فسفریک در کشاورزی :
اسید فسفریک برای امور مختلفی مورد استفاده قرار می گیرد . اما بیشترین کارایی آن در مصارف کشاورزی می باشد . در واقع می توان گفت حدود ۸۰٪ از حجم اسید فسفریک تولیدی برای این زمینه مصرف می شود .
زمانی که رشد گیاهان و کشاورزی مد نظر باشد ، می بایست خاک را برای رشد گیاهان آماده کرد . خاک باید از هر لحاظ غنی باشد تا بتواند به خوبی محصولات گوناگون را در خود به ثمر برساند و گیاهان رشد خوبی داشته باشند .
عنصر فسفر و تمامی مشتقات آن جزو مواد مغذی برای گیاهان و خاک محسوب می شود . به همین علت از اسید فسفریک همانند و به عنوان کود شیمیایی برای گیاهان استفاده می شود . این ترکیب شیمیایی به تنظیم PH خاک کمک بسیار زیادی می کند .
اسید فسفریک در صنعت تصفیه آب:
از دیگر کاربردهای این ماده شیمیایی می توان به استفاده از آن در صنعت تصفیه آب اشاره کرد . اسید فسفریک می تواند از سختی آب بکاهد و آب را نرم کند. همچنین این محصول شیمیایی می تواند به تنظیم میزان PH آب کمک کند. به همین علت اسید فسفریک برای تصفیه آب فاضلاب ها، آب آشامیدنی و… استفاده می کنند.
مزیت استفاده از این ماده برای تصفیه آب، جلوگیری از خوردگی اتصالات و همچنین لوله ها می باشد. همچنین اسید فسفریک از قرمز و یا قهوه ای شدن آب جلوگیری می کند.
اسید فسفریک در صنعت تولید شوینده ها:
از اسید فسفریک هم به صورت مستقیم و هم به صورت غیر مستقیم در تولید محصولات شوینده استفاده می شود. از این ماده شیمیایی به صورت مستقیم برای جرم گیری و تمیز کردن سطوح فلزی استفاده می شود . همچنین به صورت غیر مستقیم از اسید فسفریک برای تولید شوینده های مختلف همچون سدیم تری فسفات استفاده می شود.
اسید فسفریک در صنعت تولید غذای دام و طیور:
از اسید فسفریک به عنوان نوعی ماده افزودنی در صنعت تولید غذای دام و طیور استفاده می شود. در واقع این ماده شیمیایی مکمل خوراکی محسوب می شود. به همین علت متقاضیان بسیاری را در این زمینه به خود جذب کرده است.