طب سنتی و شناخت مزاج سوداوی در یک نگاه

طب سنتی چیست

اصولی ترین تعریفی که سازمان جهانی بهداشت(WHO) در خصوص علم طب سنتی بیان داشته، از این قرار است که: طب سنتی به دانش، مهارت و عملکردهایی بر اساس تئوری، عقاید و تجربیات بومی فرهنگهای مختلف اطلاق میشود که با هدف حفظ سلامتی، پیشگیری، تشخیص، بهبود و درمان بیماریهای جسمی و روحی بکار گرفته میشوند.

در حال حاضر بسیاری از کشورها پیشینه درمانی و طب سنتی داشته و هرکدام از این جوامع با توجه به تفاوت های اقلیمی و فرهنگی، نسبت به تاریخ، فرهنگ، منش فردی و.. شیوه های درمانی خاص خود را دارند. از جمله انواع رایج طب سنتی در دنیا می‌توان به طب سنتی چینی، هندی، آفریقایی و طب سنتی ایرانی اشاره کرد.

طب سنتی ایرانی که قدمت آن حدودا به 8000 سال پیش از میلاد باز می گردد، مجموعه ای از دانش، عقاید و دستورالعمل هایی است که از باستان تا کنون، برای تشخیص، پیشگیری و بهبود و درمان بیماری های روحی و جسمی انسان به کار گرفته می شود. طب سنتی ایران از دو شاخه اصلی تئوری (که در مورد وضعیت و تغییرات بدن انسان و علل و نشانه‌های سلامتی و بیماری بحث می‌کند) و عملی (دانش چگونگی حفظ سلامتی و چگونگی بازگرداندن آن پس از بروز بیماری‌ها) تشکیل می‌شود.

عقیده پزشکان طب سنتی بر این است که پایه و اساس وجودی انسان برگرفته از چهارعنصر اصلی آب، هوا، خاک و آتش بوده و طبع و مزاج آدمی از آن نشعت می گیرد. درواقع طبع آدمی ویژگی هایی هستند که انسان با آن متولد شده و قابل تغییر نیستند و مزاج ویژگی هاییست که قابل تغییر بوده و درکل خصوصیات جسمی و روحی انسان را شامل می شود. طبیبان طب سنتی با تکیه بر شناخت طبع و مزاج فرد، علاوه بر درمان مشکلات و ضعف های بدن، بر پیشگیری از بروز بیماری های دیگر نیز تمرکز می کنند. بر این اساس شش فاکتور مهم و ضروری برای حفظ سلامتی در طب سنتی ایرانی عبارتند از: هوا، نوشیدنی و غذا، خواب و بیداری، تخلیه و نگهداری، تحرک فیزیک و آرامش، فعالیت ذهنی و آرامش روحی.

بیشتر بخوانید: تفاوت طبع و مزاج چیست؟

مزاج شناسی و اخلاط چهارگانه

اخلاط چهارگانه شامل چهار مزاج بلغم(سرد و تر)، سودا(سرد و خشک)، دم یا خون(گرم و تر)،صفرا(گرم و خشک) می باشد. میزان اخلاط چهارگانه در بدن همواره باید متعادل باشد، چراکه هرگونه اختلال و برهم خوردن تعادل اخلاط و مزاج، مشکلات زیادی را برای بدن به وجود آورده و عامل اصلی بروز بیماری های روحی و جسمی انسان است. لذا درمان یا تجویز دارو نیز عمدتا با هدف بازگرداندن این تعادل از طریق استفاده از مزاج‌های متضاد آن پایه‌ریزی می‌شود. مثلا اگر بیماری در اثر سردی طبع ایجاد شده باشد، درمان آن از طریق تجویز موادی با طبع گرم صورت می‌گیرد.

در ادامه به بررسی مزاج سودا و درمان آن می پردازیم:

  • ویژگی های جسمی و روحی

مزاج سودا سرد و خشک بوده و ویژگی های خاصی را برای روح و جسم انسا به دنبال دارد. به عنوان برخی از این ویژگی ها می توان به لاغری و استخوان بندی ظریف، پوست سبزه یا سفید کدر با منافذ باز، چشم های ریز و تیره، موهای پرپشت و ضخیم، ناخن های شکننده، دارای اشتهای کاذب، شوری دهان، قدرت جسمانی کم بدخواب، صحبت کردن آرام و شمرده، بی نشاط و خسته، حرص زیاد، متفکر، خیال پرداز، بی اعتماد و.. اشاره کرد.

  • بیماری های غلبه سواد

افرادی که دچار غلبه سودا می شوند مشکلات و ضعف های بدنی زیادی برای آنها به وجود می آید. برخی از این بیماریها عبارتند از:مشکلات کمردرد و پادرد، یبوست و مشکل در دفع،سردرد های مداوم، عدم تحمل سروصدا، مکشلات گوارشی زیاد، ضعف های ماهیچه ای و مفصلی، افسردگی و احساسات منفی همچون بی حوصلگی، ترس‌و‌ دودلی،شکاک بودن، خودخوری، زودرنج شدن، عصبی بودن، غرور زیاد، مضطرب و.. .

  • خوراکی های مفید برای رفع غلبه سودا

بهترین خوراکی های توصیه شدن برای رفع غلبه سودا ازین قرار است: سبزیجاتی گرم مزاج مانند کلم، ساقه کرفس، نعناع، ریحان، جعفری، مرزه، ترخون، تره و شوید و عرقیات آنها، ادویه جاتی مثل هل، دارچین، زنجبیل، زعفران، جوز هندی، فلفل سیاه و فلفل سفید و دانه فلفل، دانه خردل، سیر، موسیر، میوه های رسیده ای که طبع گرمی دارند، بذرهای ملین مانند تخم شربتی، قدومه شیرازی و سایر ملین های معتدل، غذاهای گرمی بخش از قبیل گوشت شتر، گوسفند، کبوتر، سار، گنجشک، بوقلمون، عسل، ارده و شیره و در صورت مصرف برنج |ان را با زیره یا شوید میل کنید!

همچنین نوشیدن عرقیات گیاهی نظیر عرق آویشن، عرق بادرنجبویه و عرق بابونه به عنوان یک داروی موثر و کاربردی در درمان و رفع غلبه سودا عمل می کند.

برای خرید عرق آویشن و بطورکلی خرید اینترنتی عرقیات گیاهی به فروشگاه آنلاین گیاهان دارویی مراجعه کنید. همچنین برای اطلاع از نحوه مصرف این داروها، می توانید از طریق ویزیت طب سنتی با پزشک متخصص در ارتباط باشید.