احتمالا اگر از علاقمندان به خرما باشید و این میوه در سبد غذایی شما جای داشته باشد با خرما پیارم آشنا شده اید. خرما پیارم مرغوب ترین و با کیفیت ترین خرما نیمه خشک دنیا محسوب می شود که نه تنها از نظر طعم و مزه ، بلکه به دلیل خواص بی نظیرش در بین جهانیان شهرت فراوان دارد.
خرما پیارم در ایران هم کشت می شود و اصلی ترین مکان بای کشت خرما پیارم شهرستان حاجی آباد هرمزگان در جنوب کشور و شمالی ترین منطقه این استان قرار دارد. در واقع خرما پیارم شهرستان کوهپایه ای حاجی آباد از خوشمزه ترین و بهترین ارقام خرما پیارم می باشد. پیارم از گویش محلی مردم این شهرستان گرفته شده است و با توجه به کوهپایه ای بودن منطقه و داشتن زمین های شور و مقاومت نخل این خرما به شوری زمین به خوبی در این منطقه این خرما حاصل می شود.
خرما پیارم از نظر تجاری و اقتصادی هم از ارزشمندترین خرماهای ایران است و بازار بسیار خوبی در خارج از کشور دارد. سالیانه مقدار زیادی از این خرما به بسیاری از کشورهای جهان صادر می شود.
خرما پیارم دارای پوستی نازک و چسبیده به میوه است، این خرما از نوع نیمه مرطوب و یا نیمه خشک طبقه بندی می شود .رنگ قهوه ای سوخته و یا تیره دارد و پوست بصورت چروکیده بر روی میوه به سختی چسبیده که ظاهر میوه را دلپذیرتر کرده است.
این خرما قند بالایی دارد اما نوع قند آن از نوع فروکتوز است که به راحتی هم به سوخت و ساز بدن کمک می کند و هم خودش در بدن استفاده می شود. به راحتی شسته می شود و همانند سایر خرما ها باید قبل از مصرف به خوبی شسته شود.
خرما پیارم عمدتا در شهرستان حاجی آباد هرمزگان و در روستا های سرچاهان، تزرج، معدنوئیه، شهدادی، برآفتاب، درآگاه، گهکم، گنج، دهستان های بالا و پایین و بسیاری دیگر از روستاهای این مناطق کشت می شود.
نخل خرما پیارم بصورت پاجوش تکثیر می شود که در شهرستان حاجی آباد به فسیل معروف است. برای کاشت این فسیل و یا پا جوش مهارت زیادی لازم است و باید استاد کارانی که تجربه زیادی در این کار دارند اقدام به جداسازی و کاشت پا جوش و یا فسیل بکنند به این صورت که فسیل ها باید با دقت از تنها مادر جدا شوند و ریشه تغذیه آن که همانند ناف نوزاد محل تغذیه نخل چا جوش است نباید آسیب ببیند و بعدا آن را به محل مناسبی برای رشدکه گودالی با خاک نرم است انتقال می دهند تا رشد کند. از این رو کشت این خرما نیز از سخت ترین کشت ها می باشد. نکته دیگر اینکه یک نخل یا فسیل حدودا 10 سال زمان می برد تا به باردهی بنشیند.
نخل خرما پیارم از نخل های دیر رس محسوب می شود چرا که محل رشد این نخل به نسبت سایر محل دیگر نخل ها خنک تر است و به همین دلیل دیر تر این خرما می پزد.
خرما پیارم برای اینکه به ثمر بنشیند باید خوشه های خرما گرده افشانی کنند، موضوعی که البته در اغلب نخل های دیگر خرما ها هم دیده می شود. معمولا زمان یان گرده افشانی اواخر زمستان و اوایل بهار در ماه های اسفند و فروردین است.
پیارم در اوایل مرداد ماه تغییر رنگ می دهد و به رنگ زرد در می آید که کمی از حالت گس در این زمان خارج و شیرین تر می شود، سپس در اوایل شهریور رنگ خرما به قهوه ای می گراید و کم کم به رطب تبدیل می شود، رطب خرما پیارم فوق العاده خوشمزه و خوش خوراک است و در میان انواع خرما های دیگر به عنوان برترین و مرغوب ترین خرما یا رطب خرما شناخته می شود.
البته کمتر خرما را در حالت رطب برداشت می کنند و عمدتا اجازه می دهند خرما کمی رطوبت خود را از دست بدهد و در اواخر شهریور ماه و یا اوایل مهر ماه بسته به منطقه و یا روستایی که در آن خرما کشت شده ، خرمای رسیده را برداشت می کنند.
خرما پیارم را معمولا در کارتن های بزرگ بسته بندی می کنند و نوع بسته بندی آن در خود شهرستان حاجی آباد بصورت سنتی انجام می شود. این موضوع باعث شده بود ه برای بسیاری از فعالیت های فروش و بازاریابی این محصول علی رغم کیفیت بی نظیر این خرما نتوان ادای دین کرد.
خواص خرما پیارم
شکی نیست که خرما از مغذی ترین و عالب ترین مواد غذایی بر روی زمین است. این موضوه هم در قرآن و احادیث زیاد ذکر شده و هم اینکه بسیاری از بزرگترین دانشمندان تاریخ و معاصر بر این نکته اذعان داشته اند.
اما خرما پیارم از این حیث جایگاه شاید ویژه تری دارد. این خرما منبع فوق العاده ای از مواد قندی و پروتئینی و مواد معدنی است. قند این خرما به عنوان قند مجاز برای افراد مبتلا به دیابت هم شناخته می شود زیرا قند موجود در آن از نوع فروکتوز بوده و به سرعت در سوخت و ساز بدن استفاده می شود.
در نظر باید داشت که این خرما در صورتی که زیاد استفاده شود می تواند باعث چاقی هم بشود، در نتیجه افرادی که مشکل کمبود وزن دارند روی این خرما می توانند حساب کنند.
خرما پیارم به دلیل داشتن مواد مغذی زیاد از برترین خرماها برای تولید انرژی در بدن است و از هیمن جهت ورزشکارانی که بخصوص ورزش حرفه ای و یا سنگین انجام می دهند این نوع خرما را بهتر است در سبد غذایی خود حتما داشته باشند.
خرما پیارم دارای فیبر قابل توجهی است و به خوبی برای افرادی که مشکل هضم و یا روده تحریک پذیر دارند می توانند از این خرما برای رفع مشکل خود استفاده کنند. همین فیبر سلامت دستگاه گوارش را هم اطمینان می دهد.
خرما پیارم منبع بسیار عظیمی از کاروتنوئیدها یا همان مواد رنگی است که به عنوان پیش نیاز اصلی ویتامین A شناخته می شود . آنتی اکسیدن موجود در آن هم برای جلوگیری از رشد سلول های سرطانی و یا درمان انها بسیار مفید هستند.
این خرما در ضمن سرشار از ویتامین C است که هم برای درمان بیماری سرماخوردگی و هم در راستای جلوگیری از بیماری های اسکوربوت و یا خونریزی دهنده هم بسیار مناسب است . پتاسیم زیاد خرما پیارم برای تنظیم فشار خون و تقویت عملکرد عضلات و تقویت اعصاب بسیار مناسب است. در ضمن وجود منیزیم هم برای تقویت اندام و اعصاب در این خرما بسیار فراوان است.
خرما پیارم به دلیل اینکه در دامنه کوه ها و رشد می کند و در زمین های شور کشت می شود تماما ارگانیک کشت می شود و هیچ نوع مواد شیمیایی و یا کود غیر ارگانیکی برای تقویت آنها استفاده نمی شود. ضمن اینکه شرایط آب و هوایی این مناطق به شکلی است که نه تنها خرما دیرتر می رسد بلکه از نظر محیطی نیز شرایط آب و هوایی تمیزتر و مناسب تری برای رشد دارند.
شرایط فروش خرما پیارم
بر اساس آمار اخیر منتشر شده میزان صادرات خرما پیارم در سال گذشته به میزان حدود 12 درصد رشد را نشان می دهد. در سال 97 نزدیک به 460 تن از این خرما صادر شده است.
خرما پیارم در خارج از ایران عمدتا به نام خرما شکلاتی شناخته می شود و در بازارهای زیادی خواهان دارد اما در حال حاضر عمدتا خریداران این خرما کشورهای امارات متحده عربی، ایتالیا، روسیه، آسیای مرکزی، فرانسه، ارمنستان، اسپانیا، تاجیکستان و برخی دیگر از کشورها می باشند.
متاسفانه در حال حاضر تنها منطقه ای که خرما پیارم در ان کشت می شود منطقه حاجی آباد است و این خرما به ندرت در سایر مناطق رشد می کند و محصولی با این کیفیت ندارد. البته این تنها خرما زیر کشت در منطقه حاجی آباد نیست و خرماهای مضافتی، کریته، آل مهتری، خاصویی، هلیلی و غیره هم در این شهرستان برداشت می شود که بدون تردید برترین نوع این محصولات همان پیارم است.
اخیرا در شهرستان حاجی آباد به منظور معرفی محصول پیارم جشنواره هایی هم برگزار شده است. اما آنچه که مسلم است وجود صنعت بسته بندی و بازاریابی های موثر در این زمینه کمک شایانی به بهتر شدن فروش این محصول خواهد داشت هر چند رشد زمین های زیر کشت در این منطقه نیز احساس می شود.