پلاستیک و نایلون در طول سال‌ها از پرمصرف‌ترین و پرکاربردترین مواد اولیه توسط انسان بوده است. از این دو ماده به وفور برای تولید انواع وسایل مورد نیاز انسان استفاده می‌شود. اما شاید این سوال برای شما هم ایجاد شده باشد که تفاوت میان این دو چیست؟ آیا کاربرد و نحوه تولید این دو با هم متفاوت است؟ در این مقاله قصد داریم به سوالات مطرح‌شده در این زمینه پاسخ دهیم. ابتدا به توضیح مختصری درباره هر یک از این دو ماده می‌پردازیم.
نایلون چیست ؟
نایلون یک ماده پلیمری مصنوعی است که همانطور که اشاره شد، از پلی‌آمیدهای بادوام بالا تشکیل شده است، این پلی‌آمیدها اغلب، اما نه لزوما، به عنوان یک فیبر تولید می‌شوند. در دهه ۱۹۳۰ یک گروه تحقیقاتی به رهبری والاس اچ. کاروترز این ماده را تولید کرد. نکته جالب توجه درباره نایلون این است که قدرت کششی آن ۱۲۴۰۰ پوند بر اینچ مربع است.
عناصر اصلی سازنده نایلون شامل چهار عنصر به نام‌هایکربن، هیدورژن، نیتروژن و اکسیژن هستند که از کنار هم قرار گرفتن این ۴ عنصر، نایلون به دست می‌آید. این روند باعث می‌شود نایلون خاصیت انعطاف‌پذیری و استحکام قابل توجهی را به دست آورد و به همین دلیل در تولید بسیاری از محصولات کاربرد دارد. درجه تولید این محصول مختلف است و دو درجه ۶ و ۶.۶ دارای بیشترین میزان کاربرد در صنایع و تولید وسایل مختلف است. انواع مختلفی از نایلون وجود دارد، از جمله آن می‌توان به نایلون حباب‌دار، نایلون شیرینگ، نایلون سه لایه و پنج لایه، نایلون حباب‌دار پاکتی و غیره اشاره کرد.
تاریخچه‌ای مختصر درباره تولید نخستین نمونه نایلون
نخستین نمونه نایلون در فوریه ۱۹۳۵، در آزمایشگاهی در آمریکا توسط والاس کارورتز، شیمیدان مشهور آمریکایی تولید شد. وی در این آزمایش از دی‌آمین برای تولید نمونه اولیه نایلون استفاده کرد. پس از وی در ژانویه ۱۹۳۸، پل شلاک آلمانی که اختراع اپوکسی توسط او انجام شده است، موفق ش از آی‌جی فاربن نایلون ۶ را تولید کند، محصولی که در واقع یک نوع ماده شیمیایی جدید وابسته به کاپرولاکتام (یک ترکیب کریستالی مصنوعی) است. در سال ۱۹۳۸ نایلون به طور گسترده‌ای به عنوان یک وسیله مورد استفاده عموم قرار گرفت، و در ادامه برای تولید جوراب‌های زنانه از آن استفاده شد.
مزایای نایلون
با استفاده از نخ‌ریسی، نایلون را می توان از یک سیال بیرون کشید و قالب‌گیری کرد تا الیاف، نخ‌ها، برس‌ها یا قطعاتی تولید شود که می‌توان از آنها برای تولید نخ، پارچه یا طناب استفاده کرد. همچنین می‌توان نایلون را به اشکال مختلف درآورد.
جدای از این موارد، نایلون ویژگی‌های مفید دیگری نیز دارد که عبارتند از:
در مقایسه با پلاستیک، نایلون سخت‌ترین ماده است.
نایلون بسیار انعطاف‌پذیر است و برای استفاده در سیستم‌های آبیاری، گاوداری و مزارع ایده‌آل است.
نایلون می‌تواند بیشترین خمش و فشار را تحمل کند.
معایب نایلون
اگرچه نایلون یک ماده مفید در زندگی روزمره ما است، اما معایبی نیز دارد از جمله:
از آنجایی که نایلون در برابر آتش مقاوم است، به سرعت حل می‌شود.
هرگاه نایلون مرطوب باشد، به سرعت منبسط شده و تحلیل می‌رود.
نایلون تحمل کمی در برابر اشعه ماوراء بنفش دارد. در واقع مهم نیست که چه رنگی داشته باشد، به محض قرار گرفتن در معرض این اشعه، مایل به زرد می‌شود که این مسئله آن را ضعیف و به سرعت پوسیده می‌کند.
پلاستیک چیست ؟
پلاستیک‌ها برای اولین بار در دهه ۱۸۰۰ برای جایگزینی منابع کمیاب مانند عاج و پوسته لاک پشت ساخته شدند. در آن زمان از سلولز، ماده‌ای که در درختان و درختچه‌ها وجود دارد، برای ایجاد اولین پلیمرهای مصنوعی استفاده شد. سلولز با مواد شیمیایی سوزانده شد تا ماده‌ای جدید و فوق‌العاده بادوام ایجاد شود. اجزای اصلی پلاستیک‌های مدرن امروزی از منابع مختلفی سرچشمه می‌گیرند (برخی حتی از نمک هم برای تولید آن استفاده می‌کنند)، اما اکثر آنها ممکن است با استفاده از هیدروکربن‌های موجود در گازهای آلی، نفت و زغال چوب ساخته شوند.
پلاستیک یک پلیمر با ماندگاری طولانی با ترکیبات کریستالی مختلف است که سالانه میلیون‌ها تن از آن در سراسر جهان تولید می‌شود. این وسیله کاربردهای وسیعی دارد، از جمله لمینت‌ها، اجزای پلاستیکی، لوله‌ها، سپرها و غیره. پلاستیک یک ماده پلیمری است که به طور معمول با قابلیت قالب‌گیری یا شکل‌دهی با استفاده از آتش و فشرده‌سازی تولید می‌شود. ویژگی پلاستیسیته اجازه می‌دهد تا مواد مختلف به طور مکرر با ویژگی‌های خاص مختلفی مانند وزن کم، مقاومت الکتریکی، تیرگی و سختی بالا ترکیب شوند و پلاستیک‌ها را در طیف وسیعی از اقلام مختلف تولید کنند.
رایج‌ترین نوع پلاستیک چیست؟
رایج‌ترین نوع پلاستیک از جنس پلی‌اتیلن است که به همین دلیل گاهی اوقات به آن پلی‌اتیلن می‌گویند. تولید جهانی این محصول بیش از 80 میلیون تن در سال تخمین زده می‌شود. کاربرد اصلی آن در بسته‌بندی وسایل مختلف (از قبیل ورق‌های پلاستیکی، جعبه و …) است. پلاستیک در اشکال مختلفی وجود دارد که اکثر آنها دارای فرمول مولکولی (C2H4)n هستند. پلاستیک اغلب از ترکیبی از پلیمرهای اتیلن با مقادیر مختلف ساخته می‌شود.
مزایای پلاستیک
پلاستیک‌ها بسیار پرکاربرد هستند و برای ساختن مواد مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرند، موادی که به شدت نیاز هر خانواده است . برخی از مزایای پلاستیک در زیر ذکر شده است:
پلاستیک در مقابل سایر مواد پلیمری ماندگار و مقاوم در برابر آب است. حتی اگر در معرض آب و هوای شدید قرار گیرد، مدت زیادی دوام خواهد آورد.
پلاستیک دارای چندین کیفیت است که آن را برای تولید طیف وسیعی از وسایل مختلف مناسب می‌کند.
دوام بسیار خوبی دارد و با وجود استحکام و سختی کم، کاملا خم می‌شود. و به جای شکستن، حجم آن بیشتر می‌شود.
معایب پلاستیک
پلاستیک نقش مهمی در آرامش زندگی مردم ایفا کرده است، با این حال، پلاستیک‌ها نیز اثرات منفی دارند که عبارتند از:
پلاستیک در برابر اشعه ماوراء بنفش و حرارت تحمل کمی دارد.
ترکیبات مورد استفاده در ساخت پلاستیک سمی و برای سلامتی انسان مضر است.
از آنجایی که تجزیه پلاستیک زمان زیادی می‌برد، زباله‌های تولید شده باعث تهدید انسان، حیوانات و موجودات دریایی می‌شود.
مهم‌ترین تفاوت و فرق بین پلاستیک و نایلون
تفاوت اصلی نایلون و پلاستیک در این است که نایلون یک پلیمر مصنوعی است که در ابتدا توسط بشر به عنوان یک الیاف مصنوعی ایجاد شد. در واقع نایلون یک پلیمر صاف است که ممکن است پس از ذوب شدن به شکل‌های مختلف مانند الیاف، ورق‌های نایلونی و یا اشکال دیگر در بیاید. این در شرایطی است که پلاستیک یک پلیمر به شکل مخلوطی از مواد طبیعی و مصنوعی است.
در واقع در تولید پلاستیک از مواد طبیعی و مصنوعی به طور همزمان استفاده می‌شود، که ویژگی این مواد بزرگ بودن مولکول‌های آنها است. بسیاری از مولکول‌های اتیلن برای تشکیل یک پلاستیک با یکدیگر ترکیب می‌شوند که ماده به دست آمده از ان در تولید ظروف آشپزی، بطری‌ها و سایر وسایل مورد نیاز مردم، استفاده می‌شود.
نایلون در برابر حرارت مقاومت بسیار بیشتری نسبت به پلاستیک دارد. این در حالی است که پلاستیک به راحتی در برابر حرارت آب می‌شود و از بین می‌رود. در واقع نقطه ذوب نایلون ۲۶۸ درجه سانتیگراد است، این در حالی است که نقطه ذوب پلاستیک ۱۶۰ درجه سانتیگراد است. تفاوت مهم دیگر میان این دو این است که نایلون ظرف ۳۰ تا ۴۰ سال در طبیعت تجزیه می‌شود. اما برای تجزیه پلاستیک بسته به نوع و میزان مواد به کار رفته در آن، زمانی بین ۲۰ تا ۵۰۰ سال نیاز است.
نایلون نسبت به پلاستیک دوام بیشتری دارد و علت آن این است که این ماده از پلی‌آمیدهای بادوام تولید می‌شود. در حالی که پلاستیک در مقایسه با نایلون از دوام کمتری برخوردار است. به همین دلیل است که نایلون در کاربردهای مختلفی از جمله طناب، برای تقویت مواد لاستیکی (مانند لاستیک خودرو) یا پوشاک، و حتی برای جایگزینی عناصر کم استحکام مورد استفاده قرار می‌گیرد.
تفاوت‌های اصلی بین نایلون و پلاستیک
نایلون از نظر جنس قوی‌تر از پلاستیک است.
نایلون توسط والاس اچ. کاروترز اختراع شد در حالی که پلاستیک توسط لئو باکلند اختراع شد.
پلاستیک در سال ۱۸۶۲ و نایلون اولین بار در سال ۱۹۴۰ به صورت تجاری فروخته شد.
هر سال تولید پلاستیک ۸۰ میلیون تن در سراسر جهان است در حالی که ۳۶ میلیارد تن نایلون در سراسر جهان تولید می‌شود که بسیار بیشتر از پلاستیک است.
از نایلون برای ساخت پارچه، قطعات ماشین‌آلات صنعتی، نخ، چادر و غیره استفاده می‌شود، در حالی که از پلاستیک برای ساخت بطری، کیسه، ورق و غیره استفاده می شود.