قصد داریم در این مقاله دلایل معیوب شدن ، روش تست کمپرسور کولر گازی و راه های افزایش طول عمر کمپرسور کولر گازی را باهم بررسی کنیم.
کمپرسور یک قطعه الکترو مکانیکی می باشد که یک قسمت آن به وسیله برق و قسمت مکانیکی آن با تحت فشار قرار دادن یا همان پرس کردن مایع مبرد کار می کند.
انواع کمپرستور عبارتند از :
کمپرسور اسکرال
کمپرسور پیستونی
کمپرسور روتاری
قسمت الکترونیکی آن در تمامی مدلها یکی بوده و به کمک برق ۲۲۰ تامین می شود.
در کولر گازی معمولی راه اندازی قسمت الکترونیکی به کمک خازن صورت می گیرد.
اما در کولر گازی اینورتر(کم مصرف) کمی تفاوت وجود دارد به اینگونه که برق آن سینوسی بوده و به کمک برد موجود در کندانسور تامین می شود.
کمپرسور همانطور که از اسمش مشخص است وظیفه پرس کردن یا تحت فشار قرار دادن مایع مبرد را به عهده دارد.
به اینگونه که وقتی بخار گاز از طریق لوله برگشت اواپراتور به کمپرسور باز می گردد به کمک فشار ، آن را مجدد به مایع تبدیل کرده و از طریق لوله رفت آن را به اواپراتور منتقل می کند.
دلایل معیوب شدن کمپرسور:
عوامل زیادی می توانند یک کمپرسور را از کار بیندازند که به شایع ترین آنها می پردازیم:
۱-لوله ارتباط بین اواپراتور و کندانسور مناسب نباشد.
در بعضی موارد لوله ها در حین نصب ممکن است خم یا اصطلاحا دو پهن شوند به اینصورت که قسمتی از لوله همانند یک ضربه گیر عمل می کند و فشار درون سیکل مایع مبرد را می گیرد که باعث عدم یک دست بودن فشار شده و به کمپرسور آسیب وارد می کند.
در تصویر زیر نمونه جمله فوق را مشاهده می نماییم:
روش تست کمپرسور کولر گازی
روش تست کمپرسور کولر گازی
روش تست کمپرسور کولر گازی
۲-روغن کمپرسور کم شده باشد یا خاصیت خود را از دست بدهد.
تمامی کمپرسور ها به وسیله روغن موجود در داخل آن کار می کنند.
اغلب مصرف کنندگان هم اعتقادی به تعویض روغن یا چک کردن آن ندارند اما عمر روغن موجود در کمپرسور نهایتا ۵ سال می باشد و به مرور زمان مزیت خود را از دست می دهد.
روش تست کمپرسور کولر گازی
۳-سیکل مبرد دچار گرفتگی باشد.
این مورد هم معمولا بر اثر عدم سرویس به موقع رخ می دهد و باعث می شود داخل سیکل تبرید (سیستم مبرد) گرفتگی ایجاد شود و کمپرسور به درستی راندمان کاری را انجام ندهد.
معمولا گرفتگی لوله مویی باعث این اتفاق می شود.
روش تست کمپرسور کولر گازی
۴-کابل ارتباط داخلی کمپرسور ضعیف شده است.
در صورت وجود نوسان برق ،گرفتگی لوله و ... به سیستم الکترونیکی کمپرسور فشار وارد شده و باعث ضعیف شدن کابل ها می شود که به مرور زمان مس داخل آن خاصیت خود را از دست می دهد.
روش تست کمپرسور کولر گازی
۵-گاز موجود در سیکل تبرید کم یا زیاد باشد
همانطور که می دانید فشار گاز موجود در سیستم مبرد بسیار حائز اهمیت است.
فشار گاز باید به وسیله منیفولد فشار سنج توسط تکنسین پس از هر سرویس کاملا چک شود.
همانطور که گفته شد فشار پایین در سیستم تبرید باعث بروز مشکل می شود و همچنین بالا بودن فشار هم می تواند آسیب های جبران ناپذیری به کمپرسور وارد کند.
۶-استفاده از خازن بی کیفیت در کولر گازی بدون اینورتر
متاسفانه اکثر خازن های موجود در بازار از کیفیت مطلوبی برخوردا نمی باشند چرا که کار کرد خازن به نوع روغن موجود در آن بستگی دارد.
همانطور که گفته شده خازن به وسیله روغن موجود در محفظه بسته کار می کند.
کیفیت مطلوب آن معمولا از روغن گیاهی تعبیه شده است اما اجناس ارزان قیمت را به وسیله پارافین راهی بازار می کنند که عمر آن و نیز عملکرد قطعه را به طور قابل توجهی پایین می آورد.
شایان ذکر است که خازن فقط در کولر گازی معمولی یا بدون اینورتر وجود دارد.
روش تست کمپرسور کولر گازی
مواردی دیگری هم می توان ذکر کرد اما شایع ترین آنها همین چند مورد فوق می باشد.حال به نحوه تست کمپرسور می پردازیم:
اولین راه تست آن می توان به نحوه صحت عملکرد سیم پیچ اشاره کرد :
ابتدا برق اصلی ورودی کولر گازی را قطع کرده تا شرایط ایمنی کاملا محیا باشد.
دقت داشته باشید در صورت برگشت روغن کمپرسور به سر سوکت اختلال در انتقال سیستم الکترونیکی ایجاد می شود و همین امر باعث عدم اتصال صحیح جریان برق می شود.
حال به وسیله یک اهم متر ۳ سر اتصال بر روی کمپرسور را در حالت بوق یا بیزر می سنجیم.
به اینصورت که هر سر اتصال کمپرسور را به سر دیگر اهم متر متصل می کنیم.
اگر اهم متر بوق ممتد زد به این معناست که ارتباط بین اتصالات به درستی عمل می کنند.
دقت داشته باشید اگر پس از تست با اهم متر بوق ممتد حاصل نشد ، قطعه اورلود کولر گازی را مورد بررسی قرار دهید.
درصورتیکه پس از تست موارد فوق از عملکرد قطعات اطمینان حاصل پیدا کردید و مجدد اهم متر بوق ممتد نزد به احتمال زیاد سیم پیچ کمپرسور دچار مشکل شده است و باید تعویض گردد.
یک نحوه تست دیگر هم می توان اجرا کرد به این صورت که اهم متر را برروی حالت بوق قرار دهیم و یکسر آنرا به پایه اتصال برق کمپرسور و یکسر دیگر را به بدنه متصل کنیم.
اگر مجدد بوق ممتد حاصل شد به احتمال خیلی زیاد سیم پیچ کمپرسور معیوب شده است.
روشی دیگری که بیشتر تجربی است به وسیله سر و صدا کمپرسور مورد بررسی قرار می گیرد :
هنگامی که کمپرسور کولر گازی شروع به کار می کند صدای آن بیان گر صحت عملکرد یا وجود مشکل می باشد.
تکنسین طبق تجربه و دانش خود می تواند به راحتی تشخیص دهد که کمپرسور در چه وضعیتی قرار دارد.
دقت داشته باشید کمپرسورهای کولر گازی اینورتر به دلیل سیستم دورمتغیر ممکن است میزان دسیبل صدای حاصله از کارکرد مدام کم و زیاد شود که نحوه تشخیص آن به وسیله سروصدا به دانش و تجربه بالایی نیاز دارد.
اگر کمپرسور به مدت زمان کوتاهی شروع با کار کرده و سپس با تولید صدای ناهنجار از کار به ایستد می توان به خرابی آن اشاره کرد.
در برخی موارد که این مشکل پیش می آید می توان به وسیله یک خازن هارد استارت کمپرسور را راه اندازی کرد اما کماکان مشکل حل نشده و کمپرسور معیوب است.
روش دیگر که اکثر مصرف کنندگان تمایلی به استفاده از آن را ندارند تست فشار کمپرسور می باشد :
در این روش ابتدا گاز داخل سیکل را خالی کرده ، سپس کمپرسور را کامل جدا کرده و قسمت های مکش و دهش آن را به یک گیج منیفولد متصل می کنیم.
پس از اندازه گیری میزان psi آن از طریق گیج می تواند نظر قطعی درباره خرابی یا عدم خرابی را داد.
دقت داشته باشید این نوع روش در مواقعی اجرا شود که حداقل بخشی از روش های تست را انجام داده اید و می خواهید تصمیم نهایی را بگیرید زیرا در صورت سالم بودن دست کم گاز مبرد کامل از بین رفته است.
و در نهایت روش تست با اتصال مستقیم برق می پردازیم:
این روش فقط برای کولر گازی معمولی امکان پذیر است چرا که کولر گازی اینورتر با وجود برد در کندانسور و تامین برق سینوسی هیچ روش تست مستقیمی نخواهد داشت.
توجه داشته باشید این روش فقط و فقط باید از جانب یک تکنسین انجام شود و نداشتن دانش کافی برای اجرایی کردن این روش حتما منجر به برق گرفتگی و خطر مرگ می شود.
ابتدا کابل های متصل با خازن را به همرا دستکش از آن جدا کرده و به کمک یک پیچ گوشتی عایق دار آنرا دیس شارژ می کنیم.
سپس کابل های متصل به کمپرسور را از سر ترمینال فرمان جدا کرده و یک رشته از آن را به برق مستقیم وصل می کنیم.
دو کابل دیگر در کمپرسور باقی می ماند که یکی از آن ها را به C خازن (نول) و سر دیگر آن را به HERM خازن متصل می کنیم.
حال رشته دیگر برق مستقیم را به قسمت C خازن متصل می کنیم.
دقت داشته باشید ابتدا مراحل فوق را اجرا کنید و سپس اطمینان از اتصالات و در آخر سیم برق مستقیم را به پریز بزنید.
پس از اتصال برق مستقیم به پریز کمپرسور باید روشن شود و در صورتیکه کلید مینیاتوری عمل کند و برق قطع شود کمپرسور معیوب بوده و نیاز به تعویض دارد.
اگر پس از اتصال برق مستقیم کمپرسور روشن نشود یا خازن معیوب شده است یا کمپرسور مشکل دارد و باید تعویض شود.
سوالی که اکثر مصرف کنندگان سیستم تهویه مطبوع دارند این است که آیا می توان عمر دستگاه را افزایش داد؟
در صورتیکه نوسان برق وجود داشته باشد تنها روش جلوگیری نصب محافظ ولتاژ نسبت به توان مصرفی می تواند بهترین گزینه باشد اما متاسفانه به دلیل هزینه زیاد کمتر مسی تمایل به تهیه آن دارد.
مورد دیگر می توان به سرویس منظم اشاره کرد که اگر تنها یک شخص همیشه وظیفه نگهداری دستگاه شما را به عهده داشته باشد هم از موارد گذشته مطلع است و هم طبیعتا نسبت به راندمان کاری تا حد قابل توجهی استهلاک دستگاه را کنترل می کند.
مواردی همچون استفاده از لوله نا مناسب ، کابل ارتباط بی کیفیت و گاز مبرد با خلوص پایین قطعا در مستهلک شدن کولر گازی تاثیر به سزایی دارد.