اگر بخواهیم توان گردشگری استان یزد و دیدنی‌ترین شهرهای آن را بررسی کنیم، بدون شک یکی از آن‌ها شهر مهریز است. شهری کهن و باستانی که بناهای بی‌نظیرش چشم هر بیننده‌ای را به خودش خیره کرده است. مهریز یزد از جمله مقاصد گردشگری مهم در ایران به شمار می‌رود که گردشگران را از سراسر جهان به سمت خودش کشانده است. شهری که در حدود ۱۶۰۰ سال پیش بنیان نهاده شده و همچنان با بناها و آثار بی‌نظیری درون خودش پابرجاست.اگر دوست دارید با جاذبه‌های فراوان و جاهای دیدنی مهریز بیشتر آشنا شوید، در ادامه با سفرزون همراه باشید:
مهریز کجاست؟
مهریز از زیباترین شهرهای تاریخی یزد و برجای مانده از روزگار ساسانیان است. این شهر کهن در قسمت جنوبی دشت یزد قرار گرفته بود و قنات‌های زیادی درون آن وجود داشت. داستان قنات‌های مهریز به دختر انوشیروان به نام مهرنگار می‌رسد که به دستور او ساخته شده بودند. بعد از مدتی که این منطقه به واسطه وجود قنات‌ها به رونق و آبادانی رسید، امرا و فرماندهان، نام مهرگرد را بر روستای جدید گذاشتند. رفته رفته مهرگرد به مهریجرد تغییر نام داد و امروزه با نام مهریز شناخته می‌شود. شهر گردشگرپذیری که توان بالایی در گسترش صنعت توریسم دارد و هرساله عده زیادی از گردشگران به آنجا سفر می‌کنند.
اگر می‌خواهید که شهر بی‌نظیر مهریز را از نزدیک ببینید باید تا ۳۵ کیلومتری جنوب استان یزد بروید و زیبایی‌هایش را از نزدیک لمس کنید.
قنات حسن آباد؛ منتخب یونسکو
یکی از شگفت‌انگیز‌ترین جاهای دیدنی مهریز ، قنات حسن آباد است. همانطور که گفته شد، در مهریز یزد قنات‌های فراوانی وجود دارد که هر یک با مهندسی حیرت‌آور خود، در این شهر بنا شده‌اند. قنات‌های ایران شاهکارهای معماری کشور‌اند که آب را از منبع به مناطق دور هدایت کرده و هر آنچه را که بر سر راهشان است، سیراب می‌کنند. سازمان جهانی یونسکو، ۱۱ قنات شاهکار ایرانی را تحت عنوان “قنات ایرانی” در میراث فرهنگی تاریخ بشر ثبت کرده که یکی از آن‌ها، قنات حسن آباد مهریز یزد است.
این قنات زیبا از آب شیرین و گوارای “شیرکوه” پر می‌شود و پس از سیراب کردن چندین روستا به باغ پهلوان‌پور مهریز می‌رسد.
تعداد زیادی از گردشگران و مسافران داخلی و خصوصا خارجی، برای دیدن این قنات بی‌نظیر، چشیدن از آب گوارای آن و تفریح و گشت‌و‌گذار در اطراف باغ، به آنجا سفر می‌کنند.
اگر دوست دارید که شما نیز قنات تاریخی حسن آباد را از نزدیک ببینید، هر چه زودتر برای سفر به مهریز برنامه‌ریزی کنید.
دق مهریز؛ پهنه‌ای زیبا از طبیعت یزد
یکی دیگر از جاهای دیدنی مهریز که در میان گردشگران بسیار محبوب و مشهور است، دق مهریز نام دارد. برای دیدن این پدیده زیبا، باید به ۶۰ کیلومتری جنوب شرقی مهریز بروید. دق مهریز در واقع یک پهنه وسیع از خاک رس سله بسته است که تصویر بیابانی زیبایی را پیش چشمتان نمایان می‌کند. در فصل بارش، در اثر باریدن باران، این دق به شکل باتلاق‌های رسی در می‌آید و زیبایی‌اش را به گونه‌ای دیگر به نمایش می‌گذارد. دق مهریز به شکل بیضی قرار گرفته و فاقد پوشش گیاهی است؛ اما در اطراف آن می‌توانید پوشش گیاهی استپی همچون گون، اسفناج وحشی، تره تیزک، کاکوتی، فرفیون، گل گندم، شقایق کوهی، انغوزه، زنبق صحرایی، ملیکا، خارشتر، کلاه میرحسن، کاروانکش، افدرا، اسکنبیل، تاغ، قیچ، پرند، گز، گل کتانی، بابونه ای، شب بوی صحرایی، تلخک، اسفند ، علف شور، کلپوره، شیرینک، بادام کوهی، انجیر وحشی، کسور و بنه را ببینید.
بیابان‌های دق مهریز زیستگاه جانوران کمیابی همچون آهو، جبیر، زاغ بور و هوبره است و از این نظر اهمیت بالایی دارد.
دق مهریز از متفاوت‌ترین مکان‌هایی است که می‌توانید ماندن در آنجا را تجربه کنید.
قلعه هرفته؛ قلعه تاریخی از روزگاران صفوی
از دیگر مکان‌های دیدنی مهریز می‌توان به قلعه هرفته اشاره کرد. این قلعه تاریخی زیبا از دوران صفویه به جای مانده و در فاصله ۲۰۰ متری از روستای هرفته قرار گرفته است.
بنای قلعه از خشت و گل ساخته شده و نمایی زیبا از آن را به نمایش گذاشته است. معماری داخلی قلعه در قسمت‌های مسکونی به صورت اتاق‌های گهواره‌ای شکل بنا شده و قسمت‌های خدماتی و جانبی آن به شکل استوانه‌ای قرار دارد و بر زیبایی قلعه هرفته افزوده است.
یافته‌های باستان‌شناسی از این منطقه نیز اهمیت آن را چندین برابر کرده و این منطقه را در لیست بهترین‌ها قرار داده است.
قلعه کهن هرفته از اصلی‌ترین مکان‌های دیدنی مهریز و مورد علاقه گردشگران داخلی و خارجی است.
روستای منشاد؛ ییلاق مهریز
اگر برای سفر، به دنبال یک روستای خوش آب و هوا و ییلاقی می‌گردید، روستای منشاد مهریز بهترین مکان برای شماست. روستای منشاد در حدود ۳۷ کیلومتری جنوب غربی مهریز قرار دارد و منطقه‌ای ییلاقی و خوش آب و هوا به شمار می‌رود.
طبیعت بی‌نظیر، آب و هوای خنک و انواع درختان میوه و گیاهان دارویی، این روستا را به یکی از مهم‌ترین ییلاق‌های استان یزد تبدیل کرده است. روستای دیدنی منشاد مورد توجه عده زیادی از گردشگران دارد و جاذبه های فراوان آن سبب شده تا افراد برای بازدید از روستا به آنجا سفر کنند.
شغل اکثر مردم منشاد کشاورزی است و اگر به آنجا سفر کنید، تعداد بسیار زیادی از درختان بلند و تنومند گردو را می‌بینید. علاوه‌بر گردو، درختان توت، شاه توت، آلو، آلوچه، گیلاس و بادام هم در این روستا به وفور دیده می‌شود. گیاهان دارویی فراوانی که در روستای تماشایی منشاد می‌رویند، صنعیت گلابگیری و عرقیات گیاهی را نیز در روستا رواج داده‌اند. اگر به صنایع دستی علاقه دارید، باید بدانید که در منشاد قالی‌های با رنگ و طرح‌های متنوع و هنرمندانه بافته می‌شود و محل درآمد بسیاری از مردم این منطقه است. از دیگر زیبایی‌های روستا می‌توان از خانه‌های روستایی نام برد که جذابیت آن‌ها با ایوان‌های روو به طبیعت دوچندان شده است.
روستای منشاد می‌تواند تجربه‌ای جذاب، ماندگار و خاطره‌انگیز از سفر به مهریز یزد برایتان باشد.
کوه ریگ مهریز؛ طبیب طبیعت
یکی از مهم‌ترین جاهای دیدنی مهریز که از جمله مکان‌های محبوب برای گردشگران نیز به شمار می‌رود، کوه ریگ است. کوه ریگ در واقع تنها تپه شنی طبیعی در استان یزد است که علاوه‌بر زیبایی عجیب و غریبش، خاصیت درمانی بالایی دارد.این کوه تلی از ماسه‌های تمیز و بدون خاک است که طی سالیان دراز و بر اثر جمع شدن چند صدساله شن‌ها و ریگ‌ها بر روی یکدیگر به وجود آمده.
نور خورشید به صورت مستقیم بر ریگ‌های این منطقه می‌تابد و باعث گرم شدن ریگ‌ها می‌شود. نوع ریگ بودن تپه نیز باعث می‌شود که گردشگران تا زانوهایشان در آن فرو بروند. همین امر موجب می‌شود که گرمای آفتاب تابیده بر ریگ‌ها، به پاها منتقل شود و در کاهش بسیاری از دردهای عضلانی پا و کمر موثر باشد.
کوه ریگ علاوه‌بر زیبایی اعجاب‌انگیزش، همچون طبیبی مهربان دردها را کاهش می‌دهد و خاصیت درمانی دارد.
عمارت تاریخی سنمبر؛ گواه دیرینگی مهریز
شاید بتوان گفت که یکی از کهن‌ترین و قدیمی‌ترین عمارت‌های تاریخی در مهریز یزد، عمارت تاریخی سنمبر است. قدمت این عمارت، به روزگار ساسانیان باز می‌گردد و گواه دیرینگی مهریز یزد است.
بنای عمارت سنمبر از خشت و گل ساخته شده و در گذشته‌های دور، قناتی پر آب از وسط آن عبور می‌کرده. آب این قنات به استخر بزرگی که در میان عمارت بوده می‌ریخته و از آنجا به سمت باغات و زمین‌های کشاورزی هدایت می‌شده است.
اگر به عمارت‌های تاریخی علاقه‌مند هستید، حتما سری به روستای سریزد مهریز بزنید و این عمارت زیبا را که در روزگاران گذشته از شکوه و رونق چشمگیری برخوردار بوده است ببینید.
سرو کهنسال مهریز؛ دومین موجود زنده یزد
از دیگر شگفتی‌ها و زیبایی‌های مهریز می‌توان به درخت سرو کهنسال اشاره کرد که نام دومین موجود زنده یزد را، پس از سرو ابرکوه، از آن خود کرده است. این درخت شکوهمند و دیدنی، قدمتی در حدود دو هزار سال دارد و همچنان سرسبز و تماشایی ایستاده است. سرو کهنسال، یکی از اصلی‌ترین جاهای دیدنی مهریز به شمار می‌رود که به تفرجگاهی برای گردشگران و مسافران تبدیل شده است. در اطراف سرو مهریز، پارک، فضای سبز و دیگر امکانات رفاهی_تفریحی برای گردشگران بر پا شده تا در کنار بازدید از این درخت با شکوه، چند ساعتی را نیز به استراحت و تفریح در اطراف آن بپردازند.
اگر دوست دارید این پدیده اعجاب‌انگیز را از نزدیک ببینید، هر چه سریعتر به مهریز یزد سفر کنید.
قلعه کردآباد از جاهای دیدنی مهریز
قلعه کردآباد از قلعه‌های معروف و تاریخی مهریز است که در فاصله ۶۵ کیلومتری آن واقع شده. قدمت قلعه کردآباد به دوران قاجار باز می‌گردد و برای ساخت آن از مصالحی همچون خشت و گل استفاده شده است.
اگر به قلعه کردآباد وارد شوید، می‌بینید که در چهار ضلع قلعه، چهار برج دیدبانی دایره‌ای شکل قرار دارد و ورودی قلعه با دری چوبی ساخته شده است که برای استحکام بیشتر روی آن را با پوششی آهنی پوشانده‌اند. در طرفین راهروی ورودی، اسطبل‌هایی به چشم می‌خورند که محل نگهداری اسب‌‌ها و دیگر چهارپایان بوده است و می‌توان گفت تنها بخش سالم قلعه نیز همینجاست. این قلعه در دو طبقه بنا شده و برج‌های مخروطی شکل آن سه طبقه دارند.
زیبایی قلعه، در عین سادگی آن، یادآور شکوه هنر و معماری ایرانی دوره قاجار است. تماشای قلعه تاریخی کردآباد را از دست ندهید.
خانه محمدآقا ابویی مهریزی
خانه‌های تاریخی، یکی از زیباترین دیدنی‌ها در هر شهر به شمار می‌روند که با معماری‌های مختلف و در دوره‌های متفاوت بنا شده‌اند.
خانه محمدآقا ابویی مهریزی از جمله خانه‌های زیبا و قدیمی استان یزد است که قدمت آن را در حدود ۲۵۰ سال پیش می‌دانند و آن را به روزگار قاجاریان نسبت می‌دهند.
مساحت این خانه تاریخی در حدود ۸۵۰ متر مربع و ارتفاع بنا حدود چهار متر است. کف ساختمان با آجر فرش شده و بادگیر بسیار زیبایی در بالای تالار بنا وجود دارد. زیرزمین، انباری و کاهدان، اتاق‌های متعدد در قسمت شرقی و غربی و راهرو‌ها نیز از دیگر مکان‌های موجود در خانه محمدآقا ابویی است. تقسیمات هندسی، مثلث‌بندی سردرها، دو قوسی بودن سقف تالار، گچبری و کنگره‌ای بودن سردرها، از جمله تزییناتی است که در این بنا به کار رفته و بر زیبایی آن افزوده است. اگر طرفدار خانه‌های تاریخی و کهن هستید، حتما از این خانه زیبا دیدن کنید.
مسجد جامع خورمیز؛ صمیمی و زیبا
مسجد جامع خورمیز از دیگر مکان‌های دیدنی شرستان مهریز در روستای خورمیز سفلی استان یزد است که در فاصله سه کیلومتری از مهریز قرار دارد. بر اساس نوع معماری، مصالح به کار رفته و تزیینات موجود در مسجد، قدمت آن را به دوره صفویه نسبت داده‌اند. البته باید گفت هیچ کتیبه و یا نوشته‌ای که به صورت مستقیم به این موضوع اشاره کند وجود ندارد.
این مسجد را باید از نزدیک ببینید تا زیبایی بی‌مثالش را به نیکی دریابید.
دروازه و بازار دروازه؛ عجیب و رازآلو
یکی از کهن‌ترین جاهای دیدنی مهریز ، دروازه مهریز است که قدمت آن به روزگار باستان باز می‌گردد. این دروازه یکی از قدیمی‌ترین بناهای یزد به شمار می‌رود که به ثبت ملی نیز رسیده است.
بازار دروازه مهریز که به یادگار مانده از قاجاریان است، از بازار “خان” آغاز می‌شود و به این دروازه کهن ختم می‌شود. مصالح به کار رفته در این بنا از خشت، گل و آجر است و سقف آن به شکل تاق و تویزه ساخته شده. بازار دروازه مهریز ۳۸ مترطول و ۳/۵ متر عرض دارو که در آن در حدود ۲۰ باب مغازه وجود دارد.
قدم زدن در بازار قدیمی مهریز و عبور از دروازه باستانی شهر، حس و حال جدید و خوبی را در شما برمی‌انگیزد. پس تا دیر نشده به مهریز زیبای یزد سفر کنید.
چگونه به مهریز سفر کنیم؟
برای سفر به مهریز، از آنجایی که این شهرستان فاقد فرودگاه و راه‌آهن است، باید از اتوبوس و یا خودروی شخصی استفاده کنید. شهرستان مهریز از نظر خطوط جاده‌ای و مواصلاتی بسیار غنی است و به بافق، انار، تفت، مروست و یزد راه دارد که همگی جاده‌ها نیز آسفالته و اتوبان هستند.
اگر می‌خواهید سفر به مهریز را حتما با قطار و یا هواپیما انجام دهید، باید در ابتدا بلیط مستقیمتان را به شهر یزد تهیه کنید و سپس از آنجا به راحتی، با ماشین و یا اتوبوس به مهریز برسید.
بهترین فصل سفر به مهریز یزد
مهریز، در قسمت کوهستانی و با آب و هوای گرم و خشک قرار دارد. البته باید بدانید که هوای این منطقه نسبت به یزد بسیار معتدل‌تر و خنک‌تر است. بخش‌های شمال شرقی و جنوب مهریز همچون دشت بهاران جزو مناطق خشک و قسمت شمال غربی این شهرستان در دامنه شیرکوه، جزو مناطق نیمه خشک به شمار می‌رود.
اما بهترین زمان برای سفر به مهریز، اواخر زمستان و اوایل فصل بهار است. چرا که در این زمان، هوای منطقه در مطبوع‌ترین حالت خودش قرار دارد و از گرمای آزاردهنده خبری نیست.
دانستنی‌های سفر به شهر مهریز
همانطور که می‌دانید، مهریز یزد، جزو شهرهای تاریخی این استان به شمار می‌رود و اغلب مکان‌های دیدنی آن را بناها و قلعه‌ها تشکیل داده‌اند. بنابراین در هنگام بازدید از بناهای تاریخی این شهر، باید نهایت دقت و وسواس را به کار بگیریم.
از یادگاری نوشتن روی دیوارهای بنا خودداری و از تخریب آن‌ها جلوگیری کنیم.
یادمان باشد اگر کودکمان را برای دیدن بناهای تاریخی به این شهر می‌بریم، تذکرات لازم برای حفظ و نگهداری و جلوگیری از آسیب به آثار تاریخی را به او بدهیم.
بافت فرهنگی استان یزد و شهرستات مهریز، سنتی است. پس با احترام به فرهنگ مردم، نوع رفتار، پوشش و … خودمان را شکل دهیم.
مردم مهریز، بسیار مهربان و مهمان‌نوازاند و خوش صحبتی آنان مثال‌زدنی است. خوب است که در سفر به این شهر زیبا با بومیان منطقه هم‌نشین شویم و از مصاحبت با آنان لذت ببریم.