لرستان استانی زیبا و سرسبز است که در غرب ایران عزیزمان قرار دارد. این استان زیبا و مردم مهمان‌نوازش پیشنه فرهنگی و تاریخی بسیار غنی‌ای دارند. سفر به لرستان قطعا برای شما سفری خاطره انگیز خواهد بود. از مناظر طبیعی زیبا گرفته تا جاذبه‌های تاریخی، همه و همه شما را ترغیب می‌کنند تا به این مرز و بوم سرسبز پا بگذارید و لذت دیدن این همه زیبایی در یک جا را بچشید. اما مگر می‌شود به استانی زیبا با قدمت تاریخی زیاد سفر کرد و طعم دست پخت مردم آنجا را نچشید؟ غذاهای لرستان جزء غذاهای خوشمزه ایران به شمار می‌آیند. به همین دلیل اول وعده غذایی خود را میل کنید و با سفرزون همراه شوید تا یک شکم گردی مجازی در لرستان را تجربه کنید!
غذاهای لرستان ، تنوع گسترده و طعم بی‌نظیر
زمانی که صحبت از غذاهای لرستان به میان می‌آید، قطعا به یاد غذاهای چرب، خوشمزه و سرشار از پروتئین می‌افتیم. آب و هوا و نحوه زندگی در لرستان باعث شده تا مردم این منطقه تنوع غذایی زیاد داشته باشند. غذاهای آنها اکثرا از گوشت تهیه می‌شود و چرب و سنگین هستند.
البته جالبی غذاهای لرستان در تنوع آنها نیز است. یعنی حتی اگر گیاه خوار باشید هم می‌توانید به سراغ آش‌های سنتی و یا دلمه‌های خوشمزه آنها بروید. در نتیجه سفر به لرستان برای شما یک شکم‌گردی خارق‌العاده نیز خواهد بود. اما در سفر به لرستان چه غذاهایی را حتما باید امتحان کنیم؟
آش شله ماش درود
آش شله ماش درود نام یکی از غذاهای لرستان است که بیشتر در منطقه درود تهیه می‌شود. البته به دلیل طعم مطبوعی که این آش دارد، در اکثر شهر‌های لرستان می‌توانید این آش را میل کنید. مردمان لر دست پخت بسیار خارق‌العاده‌ای دارند و طعم غذاهای لرستان را تا سالهای سال زیر دندان خود خواهید داشت.
با وجود اینکه چشیدن طعم این آش در خود لرستان مزه دیگری دارد، اما در منزل خودتان نیز می‌توانید این آش خوشمزه را درست کرده و از طعم خاص و منحصر به فرد آن لذت ببرید. در تهیه این آش از لوبیا چیتی، برنج، عدس، ماش، آب گوشت، پیاز داغ، زعفران، کشک و نعناع داغ استفاده می‌شود.
آب گوشت طعمی بسیار لذیذ و چرب به آش می‌بخشد. شاید در ذهنتان نتوانید این طعم‌ها را کنار هم ترکیب کنید. زمانی که اولین قاشق از آش شله ماش درود را در دهانتان بگذارید، زبانتان هزاران طعم را کنار هم تجربه خواهد کرد. بهتر است چشمان خود را ببندید و از عطر و بویی که در دهانتان می‌پیچد لذت ببرید.
آش کلونک الیگودرز
یکی دیگر از غذاهای سنتی لرستان، آش کلونک الیگودرز نام دارد. همانطور که از نام آن مشخص است، دستور پخت ابتدایی این آش به شهر زیبا و سرسبز الیگودرز باز می‌گردد. این آش بر خلاف آش شله ماش درود، اکثرا در خود الیگودرز پخت می‌شود. نکته قابل توجه در مورد آش کلونک این است که تنها در فصل بهار پخت می‌شود!
درون این آش سبزیجات و گیاهانی استفاده می‌شود که تنها به صورت خودرو در دشت‌های اطراف الیگودرز و تنها در فصل بهار رشد می‌کنند. با آمدن بهار همیشه بوی آش کلونک در کوچه و پس کوچه‌های الیگودرز به مشام می‌رسد.
آش گوشت خرم آباد
خب تعجبی از مردمان عزیز لر نیست که یک آش مقوی را در برنامه غذایی خود قرار دهند. این آش مختص شهرستان خرم‌آباد است. در برخی شهر‌های ایران همانند تهران یا مازندران، آشی با همین نام طبخ می‌کنند اما آش گوشت خرم آباد تنها نام آش را یدک می‌کشد. آش گوشت خرم آباد بیشتر شبیه به چلو گوشت خودمان است و شباهت زیادی به آش ندارد.
برای مردم لرستان، آش گوشت اکثرا مخصوص عروسی‌ها و اعیاد مختلف است. نام دیگر آش گوشت، زیر برنجی است. بر اساس سنت دیرینه مردم لرستان، این غذا را در سینی‌های بزرگ فلزی که به آن مجمع می‌گویند سرو می‌کنند. یک سینی بزرگ معمولا برای سه نفر کافی است. به این ترتیب سه نفر کنار هم دور سینی جمع می‌شوند و این غذای خوشمزه را میل می‌کنند.
سرو این غذا نیز بسیار مهم است. اگر به لرستان سفر کنید، خواهید دید که برای سرو این غذا ابتدا کمی برنج را کف سینی می‌ریزند. سپس در گام بعدی گوشت و آب آن را روی برنج قرار می‌دهند. در مرحله بعد روی گوشت را با برنج همانند کله قند پر می‌کنند. در نگاه اول اصلا نباید گوشت از برنج بیرون زده باشد. سپس روی برنج را پلو زعفرانی می‌ریزند و روی آن را نان سنتی خود را قرار می‌دهند. دلیل قرار دادن نام روی برنج، جلوگیری از سرد شدن آن است، اما اکثر افراد این نان را همراه برنج میل می‌کنند.
چطور آش گوشت را در خانه خودمان تهیه کنیم؟
این غذا طرفداران بسیار زیادی دارد. شاید قصد سفر به لرستان را نداشته باشید و یا اینکه یک بار این غذا را چشیده‌اید و قصد دارید ان را در خانه خودتان درست کنید. به هر صورت باید بدانید که تهیه این غذا در منزل آنقدر هم دشوار نیست. در ابتدا باید پیاز‌ها را خرد کرده و سپس با کمی روغن آن را تفت دهید. در ادامه گوشت را به همان ظرف پیاز داغ اضافه کرده و آن را به همراه پیاز کمی تفت دهید.
بهتر است از گوشت گوسفندی و آن هم مغز ران استفاده کنید تا حسابی لذیذ و خوشمزه شود. مرحله بعدی نوبت به اضافه کردن ادویه‌ها می‌رسد. در این غذا از نمک، فلفل، زرچوبه و رب گوجه فرنگی استفاده می‌شود. توجه داشته باشید که نمک را در انتها اضافه کنید که گوشت شما سفت نشود. البته برای اضافه کردن طعم بیشتر، می‌توانید از زعفران نیز استفاده کنید. اجازه دهید تا حسابی گوشت شما مغز پخت شود و سپس آن را با باقی مختلفات داخل سینی بکشید.
شامی کوو خرم آباد
در میان غذاهای لرستان ، شامی کوو خرم آباد یا همان شامی کباب مخصوص لرستان به چشم می‌خورد. مردم لرستان در گویش محلی خود آن را “شومی کوو” می‌نماند. پس اگر در سفر خود با چنین عبارتی رو به رو شدید، تعجب نکنید. طرز تهیه این شامی لذیذ لرستان تفاوتی با طرز تهیه سایز شامی‌ها ندارد. البته با این تفاوت که برای تهیه این شامی از رب انار و گردو استفاده می‌کنند.
به همین دلیل باید انتظار داشته باشید که طعمی کمی ترش را تجربه کنید. به علاوه اینکه مردم محلی لرستان برای اضافه کردن طعم منحصر به فرد، از سبزی‌های تازه محلی خود در تهیه این شامی استفاده می‌کنند. اگر تا به حال ترشه شامی گیلانی را میل کرده باشید، می‌توانید طعم شامی کوو لرستان را نیز تصور کنید. این غذا در بین مردم لرستان بسیار پر طرفدار است و حداقل هفته‌ای یک بار خودشان این غذا را میل می‌کنند.
نکته جالب در مورد شامی کوو خرم آباد این است که اصلا در تهیه آن از سیب زمینی استفاده نمی‌شود. این در حالی است که اکثر دستور‌های پخت شامی کوو دارای سیب زمینی هستند. در نتیجه می‌توان گفت که شامی کوو خرم آباد با چیزی که خودتان درست کنید خیلی تفاوت خواهد داشت.
دلمه برگ بروجردی
شاید در ابتدا از خودتان بپرسید که مگر دلمه برگ مخصوص لرستان است؟ خیر اینطور نیست. در اکثر مناطق کشور دلمه برگ تهیه می‌کنند. دستور پخت‌های متفاوتی برای تهیه دلمه برگ وجود دارد و همگی شکل نسبتا یکسانی دارند. اما دلمه برگ بروجردی دستور پخت متفاوتی داشته و طعم منحصر به فردی دارد.
برای تهیه دلمه برگ بروجردی از روغن حیوانی، باقلا و ماست کم چرب محلی استفاده می‌شود. همچنین باید از تره، پیازچه، شوید، مرزه، ترخون، نعناع، گشنیز و جعفری خرد شده نیز استفاده کنید. به جای ماست کم چرب در برخی موارد از ماست ترش محلی نیز استفاده می‌کنند که طعمی منحصر به فرد را به آن می‌بخشد.
کباب بروجردی
کباب بروجردی تفاوت خاصی با کباب کوبیده خودمان ندارد. البته با این تفاوت که در تهیه این کباب از گوشت تازه محلی استفاده می‌شود. همانند گلپایگان یا بناب که کباب بسیار معروفی دارد، کباب بروجردی نیز بسیار مشهور است. شما حتی می‌توانید به رستوران‌هایی مراجعه کنید که گوشت را جلوی چشم خودتان چرخ کرده و به سیخ می‌کشد.
کباب بروجردی آنقدر لذیذ است که در دهان همانند شیرینی آب می‌شود. طعم لذیذ و کیفیت عالی مشخصه کباب بروجردی است.
کوفته نخودچی
معروف‌ترین کوفته ایران، کوفته تبریزی است. اما اگر کمی با غذاهای لرستان آشنا شوید، خواهید دید که کوفته‌ای با نام کوفته نخودچی وجود دارد که مختص مردم همین مرز و بوم است. برای تهیه این کوفته از آرد نخودچی استفاده می‌شود و به همین دلیل است که نام آن را کوفته نخودچی قرار دادند. کوفته نخودچی از نظر ابعاد بسیار کوچک‌تر از کوفته تبریزی است و بافت نسبتا سفت‌تری دارد.
در دستور پخت کوفته نخودچی نیز گوشت وجود دارد. برای تهیه این غذا ابتدا باید گوشت، پیاز و هویج را با نمک، فلفل، گردو، تره و زردچوبه ترکیب کرده و به خوبی هم بزنید. آنقدر هم بزنید تا مخلوطی یکنواخت به دست بیاید. سپس آرد نخودچی و تخم مرغ را به مخلوط اضافه کرده و مجدد هم بزنید. این کار را آنقدر ادامه دهید تا مخلوط شما کاملا منسجم و چسبناک شود.
سپس تکه‌های کوچک از مایع را برداشته و کف دست خود به شکل گلوله در بیاورید و آن را داخل روغن سرخ کنید. پس از آن سس مخصوص کوفته نخودچی لرستان که از پیاز، زردچوبه، تره و رب تهیه شده را باید درست کنید. در مرحله انتهایی باید کوفته‌ها را درون سس مخصوص گذاشته و اجازده دهید حدود سی دقیقه در سس بپزد.