در قانون تجارت شرکت های مختلفی بررسی شده اند که بعد ها برخی از این نوع شرکت ها دارای قواعد بیشتری شدند مثل شرکت سهامی که در سال ۱۳۴۷ در ۳۰۰ ماده قانون جدیدی برای آن در نظر گرفته شد و همچنین شرکت تعاونی که با گذشت زمان تعداد آن ها زیاد تر شد و قوانین بیشتری به تصویب رسید.
در شرکت تعاونی عده ای هم صنف و هم گروه یا عده ای که به شکلی تناسبی با هم دارند جمع می شوند و با هم مشارکت می کنند برای هدف معینی و به عبارتی با کمک هم برای تهیه مایحتاج خود سرمایه معینی را در میان میگذارند.
برای مثال اعضای شرکت با جمع آوری مبالغ جزئی از هر عضو کالاهای مورد نیاز را از دست اول خریداری و به همان قیمت تمام شده یا با سود جزئی به اعضا میفروشند. و به این صورت واسطه های کاذب کنار می روند و حذف می شوند.
شرکتی است که به منظور اشتغال و امور مربوط به کشاورزی، دامداری، دامپروری، پرورش ماهی، صید ماهی، شیلات، صنعت، معدن، عمران شهری، روستائی، عشایری و نظایر این ها تولید فعالیت می نماید و مجموعا یک واحد تولیدی را در آن اداره می نمایند.
شرکتی ست که در امور مربوط به تهیه و توزیع کالا، مسکن، خدمات و سایر نیازمندی های اعضا فعالیت می نماید. آن دسته از شرکت های تعاونی که فعالیت آنان تواما تولید و توزیعی باشد را شرکت تعاونی تولیدی و توزیعی مینامند.
نوعی تعاونی متعارف است یا تعاونی سهامی عام است که برای فقر زدایی از سه دهک پایین تشکیل می شود که عضویت سایر افراد در آن آزاد است اما در همان ابتدا باید ۷۰ در شد اعضا از سه دهک پایین باشند.
شرکت سهامی شرکتی است که به شرکت سهامی عام و خاص تقسیم می شود در شرکت سهامی عام موسسین قسمتی از سرمایه را فراهم میکنند و مردم هم قسمت دیگر آن را و همه افراد هم بیشتر از آن چیزی که به شرکت آورده اند مسئولیتی ندارند در سهامی خاص اما تنها موسسین همه سرمایه را فراهم میکنند و مردم در آن دخالتی ندارند.
لایحه قانونی سال ۱۳۴۷ که ضمن قانون تجارت وجود دارد به این دو شرکت و بیان مقررات آن پرداخته است.
شرکت تعاونی عام سهامی عام نوعی شرکت سهامی عام است که با رعایت قانون تجارت تشکیل می شود.
بر خلاف شرکت سهامی عام در تعاونی سهامی عام تمام سهام با نام است و انتقال سهم منوط به ثبت در دفتر است.
در تعاونی سهامی عام برخلاف سهامی عام سهامداران تنها تا سقف مشخصی میتوانند سهام دارا باشند.
در این شرکت بر خلاف شرکت سهامی عام سرمایه یک فرد نمی تواند از یک هفتم کل سرمایه تجاوز کند.
تعداد اعضای شرکت تعاونی نمی تواند از ۷ نفر کمتر باشد بر خلاف سهامی
در تعاونی اگر یکی از اعضا شخص حقوقی باشد این شخص حقوقی دولت نمی تواند باشد.
در این شرکت مثل شرکت سهامی عام خروج اعضا اختیاری است و محدودیتی ندارد.
تا زمانی که ارزش اسمی سهم خارج شده به او پرداخت نشده وی میتواند از شرکت سود دریافت کند.
در مواردی ممکن است شریک تعاونی از شرکت اخراج شود مثل از دست دادن شرایط عضویت یا ارتکاب اعمالی که موجب ورود ضرر شود یا رقابت ناسالم با تعاونی اما در شرکت سهامی عام یکی از این موارد پرداخت نکردن باقی سهم است که ممکن است به اخراج وی منجر گردد.
زمان تشکیل شرکت تعاونی زمانی ست که حداقل یک سوم سرمایه آن تادیه شود و اگر غیر نقد است تماما تادیه شود.
اما در شرکت سهامی تادیه ۳۵ درصد آن کفایت میکند.
شرکت تعاونی برخلاف سهامی فقط دو مجمع عمومی دارد عادی و فوق العاده و مجمع عمومی موسس ندارد.
در شرکت تعاونی هر شریک فارغ از این که چقدر سرمایه دارد یک رای دارد برخلاف شرکت سهامی عام.