دیه
در فارسی دیه را دیه می گویند.
دیه مقدار معینی است که در قانون و شرع به نفع روح، اعضای بدن تعریف شده است.
دیه بدون وثیقه که در دنیای حقوق به آن ارش می گویند، مبلغی نامشخص برای صدمات عمدی یا غیرعمد به بدن است که بر اساس نظریه کارشناسان و پزشکی قانونی تعیین می شود. در مواردی که قصاص صدمه وارده به بدن یا قصاص به هر دلیلی صورت نگیرد ولی اجرا نشود، مجازات دیه می شود.
تمرکز
لغت غلظت ریشه در کلمه غلظت دارد یعنی با توجه به شرایطی که قانون تعیین می کند میزان دیه به یک سوم دیه اصلی افزایش می یابد.
یعنی مقدار دیه پرداخت شده; یک سوم مبلغ دیه علاوه بر خود دیه است که در ابتدای هر سال توسط قوه قضائیه اعلام می شود. شرایط غلظت دیه
در دو مورد اتفاق می افتد
اول در ماه های حرام
دوم در حرم مکه
تغلیظ دیه در ماه های حرام
ماه های حرام عبارتند از; محرم، رجب، ذی القعده و ذی الحجه
یعنی اگر قتل در این ماه ها واقع شود، اگر مرتکب قصاص نشود، باید یک سوم دیه را به مبلغ پرداختی اضافه کند.
اما نکته مهم در این زمینه این است که اگر جرم در یکی از این ماه ها واقع شود، فوت مقتول نیز باید در یکی از این چهار ماه اتفاق بیفتد.
یعنی اگر مجرمی در آخر ماه محرم به مقصر ضربه بزند و مقصر در ماه صفر بمیرد، تمرکز ندارد زیرا ارتکاب و فوت هر دو در حرام نبوده است. ماه
تغلیظ دیه در حرم مکه
اگر قتل و جنایت در حرم مکه واقع شود مستوجب حکم تغلیظ دیه نیز خواهد بود و مانند نکته قبل مهم است که هم عمل ارتکاب جرم و هم فوت مقتول. باید در حرم مکه انجام شود.
نکات تکمیلی
در این موضوع فرقی بین اینکه چه کسی عهده دار پرداخت دیه است نیست، مگر در جایی که اولیای دم باید مابه التفاوت دیه را بپردازند که دیه متمرکز نباشد.
این قوانین در مورد تمامی جرایم اعم از عمدی و غیرعمدی اعمال می شود. در دیه، احکام تمرکز دیه شامل اعضا و مزایا نمی شود و فقط در دیه، احکام جاری است.