مالیات بر ارزش افزوده


مالیات بر ارزش افزوده

مالیات بر ارزش افزوده مالیاتی است که در سالهای اخیر وضع شده و نوعی مالیات جدید است و به یکی از منابع مهم درآمد دولت تبدیل شده است.

مالیات بر ارزش افزوده مالیات غیرمستقیمی است که مصرف کننده همراه با قیمت خرید کالا یا خدمات می پردازد و گیرنده آن که اساساً فروشنده است آن را به خزانه دولت واریز می کند و از آنجایی که فروشنده نیز این مالیات را همراه با مبلغ اولیه پرداخت می کند. خرید، او می تواند کل مبلغ را دریافت کند. مالیات بر ارزش افزوده پرداختی خود را از کل مالیات بر ارزش افزوده دریافتی از خریداران کم می کند و مابه التفاوت را به خزانه دولت واریز می کند.

این نوع مالیات برای کلیه خدمات و کالاهایی که در داخل کشور با پول خرید و فروش می شوند اعمال می شود، اما در اینجا استثنائاتی وجود دارد:

سیگار مشمول 12 درصد مالیات بر ارزش افزوده و سوخت هواپیما 20 درصد مالیات بر ارزش افزوده است و کالاهای اساسی مانند برنج، گوشت و روغن و همچنین خدمات بهداشتی و محصولات کشاورزی فرآوری نشده مانند گندم از مالیات بر ارزش افزوده معاف هستند.

قانون مالیات بر ارزش افزوده در سال 1386 تصویب شد

مالیات بر ارزش افزوده به چه معناست؟

ارزشی است که در طول فرآیند تولید به ارزش کالاها و خدمات اضافه می شود. برای درک بهتر شما ارزش افزوده را با یک مثال توضیح می دهیم.

ما فرض می کنیم که یک تولید کننده پوشاک فعالیت می کند در حالی که نرخ مالیات بر ارزش افزوده 10 درصد است. تولید کننده ابتدا مواد اولیه مانند نخ، پارچه و سایر مواد را به ارزش یک میلیون ریال خریداری می کند که در این شرایط باید 10 درصد یعنی یکصد هزار ریال بپردازد. بنابراین به طور کلی تولیدکننده یک میلیون و 100 هزار ریال پرداخت می کند، فروشنده مواد اولیه باید 100 هزار ریال ارزش افزوده را به سازمان مالیاتی بپردازد. در مرحله بعد تولید کننده لباس را به مبلغ 1500000 ریال به توزیع کننده می فروشد. با احتساب 150000 ریال مالیات بر ارزش افزوده در واقع تولیدکننده 1650000 ریال دریافت کرده است. در اینجا سازنده میزان مالیات دریافتی از مالیات پرداختی را محاسبه و مابقی را به سازمان مالیاتی پرداخت می کند. در واقع از مجموع 150000 ریال 100000 ریال مالیات از آن کسر و 50000 ریال مابقی به سازمان امور مالیاتی واریز می شود.

این مالیات در نهایت از مصرف کننده اخذ می شود و دلیل آن کاهش فشار مالیاتی بر تولیدکننده و افزایش سرمایه گذاری است.

* عرضه کالا و خدمات در ایران و واردات و صادرات آنها مشمول مقررات این قانون است.

کالاهای موضوع این قانون که توسط مؤدی (یعنی شخصی که به عرضه کالا و خدمات اشتغال دارد) خریداری، تحصیل یا تولید می شود، در صورتی که برای استفاده تجاری به عنوان دارایی در دفاتر ثبت شده یا برای استفاده شخصی گرفته شده باشد. تامین کالا برای خودش محسوب و مشمول مالیات خواهد شد.

*در این قانون واردات عبارت است از ورود کالا یا خدمات از خارج یا از مناطق آزاد تجاری- صنعتی و مناطق ویژه اقتصادی به قلمرو گمرکی کشور.

* صادرات در این قانون عبارت است از صادرات کالا یا خدمات به خارج از کشور یا به مناطق آزاد تجاری- صنعتی و مناطق ویژه اقتصادی.

* در این قانون مبادله کالا و خدمات به منزله عرضه کالا یا خدمات توسط هر یک از طرفین تلقی شده و به طور جداگانه مشمول مالیات می باشد.

* هر سال شمسی به چهار دوره مالیاتی سه ماهه تقسیم می شود. در صورتی که شروع یا پایان فعالیت مؤدی در یک دوره مالیاتی باشد، زمان فعالیت مؤدی دوره مالیاتی محسوب می شود.

*وزیر امور اقتصادی و دارایی مجاز است با پیشنهاد سازمان امور مالیاتی کشور مدت مالیات هر گروه از مودیان را دو یا یک ماه تعیین نماید. در مواردی که مأموران ذیربط سازمان امور مالیاتی کشور برای رسیدگی به اظهارنامه یا بررسی میزان معاملات به مودیان مراجعه می کنند. و دفاتر و اسناد خود را درخواست کنند، مودیان و خریداران مکلفند دفاتر و اسناد درخواستی را حسب مورد ارائه کنند و در صورت عدم ارائه دفاتر و اسناد مورد نیاز، متخلف مشمول جریمه مقرر در ماده (22) خواهد شد. این قانون و مالیات متعلق طبق دستورالعمل تعیین شده توسط سازمان امور مالیاتی کشور شناسایی و مطالبه و وصول خواهد شد.

* در مواردی که اوراق مطالبه مالیات یا برگه استرداد مالیات اضافه پرداخت شده به مؤدی ابلاغ می شود، در صورت اعتراض مؤدی می تواند ظرف بیست روز پس از ارائه اوراق مذکور، اعتراض کتبی خود را برای رفع اختلاف به اداره امور مالیاتی مربوط تسلیم کند. خدمت کرده اند. در صورت رفع اختلاف با مسئولان مربوطه، پرونده بسته می شود. در صورت عدم اعتراض کتبی مؤدی در مهلت مذکور، مبالغ مندرج در اوراق مطالبات مالیاتی یا برگ استرداد مالیات اضافه پرداختی، به استثنای مواردی که اوراق موضوع این ماده ابلاغ قانونی شده باشد، قطعی است.

چنانچه مؤدی اعتراض خود را در مهلت مقرر کتباً به اداره امور مالیاتی مربوط تسلیم نماید.در این ماده ذکر شده ولی حل اختلاف نگردیده و همچنین در مواردی که مدارک مذکور به صورت قانونی ابلاغ شده باشد ظرف بیست روز از تاریخ وصول اعتراض یا انقضا، پرونده تشکیل می‌شود. مهلت اعتراض در موارد ابلاغ قانونی به هیأت حل اختلاف مالیاتی قانون مالیات های مستقیم ارجاع می شود.

کلیه بانک ها، مؤسسات و تعاونی های اعتباری، صندوق های قرض الحسنه و تعاونی ها موظفند تنها اطلاعات و مدارک لازم مربوط به درآمد مؤدیان را که در تعیین و وصول مالیات مورد استفاده قرار می گیرد، به سازمان مذکور اعلام کنند. درخواست رئیس سازمان امور مالیاتی کشور. اشخاص مذکور در صورت عدم ارائه اطلاعات و مدارک مذکور مسئول جبران خسارت وارده به دولت خواهند بود.