یکی از تجهیزات مهم در صنایع ساخت محصولات پلاستیکی، قالبهای تزریق هستند که از گذشته تا به امروز به این صنعت کمک کردهاند. قالبهای تزریق پلاستیک به دو صورت راهگاه گرم و سرد مورد استفاده قرار میگیرند که هر کدام از آنها ویژگی و شرایط متفاوتی دارد. این نوع قالب بسیار پرکاربرد است و در کنار ویژگیهایش، مزایا و معایبی هم به همراه دارد. بنابراین بهتر است با تزریق پلاستیک راهگاه سرد و گرم آشنا شوید تا با آگاهی بیشتر از آنها استفاده کنید.
قالب تزریق راهگاه گرم
در این سیستم مواد مذاب از نازل به قالب مرکزی فرستانده میشوند تا این قالب را پر کنند. مواد مذاب قبل از ورود به قالب، توسط سیستم منیفولد در راهگاه، با درجه حرارت ثابت نگه داشته میشوند و بعد از ورود به قالب، قسمت نهایی را شکل میدهند. سیستم راهگاه گرم در صفحهای جداگانه و ثابت قرار دارد. قطعه قالب گیری شده بدون اینکه به راهگاه بچسبد از صفحه قالب گیری مرکزی خارج میشود. در قالب تزریق راهگاه گرم، ضایعاتی تولید نمیشود و نیازی به صرف هزینه و زمان برای بازیافت وجود ندارد. سیستم تزریق راهگاه گرم به دو صورت سیستم گرمکن خارجی و داخلی مورد استفاده قرار میگیرند که نوع اول برای پلیمرهایی که به تغییرات گرمایی حساس هستند، مناسب است و نوع دوم جریان بهتری ایجاد میکند. به غیر از این دو مدل، نوع دیگری به نام راهگاه عایق وجود دارد که معمولا به طور خاص برای پلیمر نیمه کریستالی که رسانایی گرمایی کمتری دارد، استفاده میشود. در این نوع سیستم وجود عایق باعث میشود که مواد حالت مذاب خود را حفظ کنند.
قالب تزریق راهگاه سرد
راهگاه به کانالی گفته میشود که در فرآیند تزریق در دستگاه تزریق پلاستیک، مواد مذاب را به سمت حفرهها هدایت میکند. قالب تزریق راهگاه سرد به صورت دو یا سه صفحهای هستند که ترموپلاستیک مذاب به کمک نازل وارد قالب میشود و راهگاه منتهی به حفرههای قالب را پر میکند. در این سیستم، راهگاه گرم نیست و به وسیله آن سیستم خروجی، دروازه، قسمت قالبگیری و خود کانال خنک میشود. در قالبهایی که از دو صفحه تشکیل شدهاند، راهگاه و قطعه به هم چسبیده و از قالب خارج میشوند. سپس برای جدا کردن آنها از سیستم دفع کننده استفاده میشود. البته این کار به صورت دستی هم امکان پذیر است. در قالب سه صفحهای راهگاه و قطعات در صفحات جدا از هم قرار میگیرند و بعد از قالب گیری از هم جدا هستند. بنابراین در قالب تزریق راهگاه سرد سه صفحهای، نیازی به دستگاه دفع کننده نیست. راهگاهها بعد از خارج شدن از دستگاه به صورت ضایعات، میتوانند دوباره بازیافت شوند و مورد استفاده قرار بگیرند. بنابراین ضایعات پلاستیکی حاصل از این روش، کاهش مییابد.
مقایسه تزریق پلاستیک راهگاه گرم و سرد
هزینه مورد نیاز برای استفاده از سیستم راهگاه سرد بسیار کمتر از نمونه گرم آن است و خرید آن مقرون به صرفه است. هزینه کم این سیستم باعث میشود که هزینه کلی پایینتر بیاید و مواد تولیدی، قیمت پایینتری داشته باشند. در این سیستم میتوان از طیف وسیع ترموپلاستیکها استفاده کرد و با تغییر قسمتهای مختلف آن و ارتقا هر یک، به سرعت در طراحی، تغییرات ایجاد کرد. یکی از معایب بزرگ این دستگاه خروج راهگاه سرد در هر فرآیند است که باعث تولید ضایعات زیاد میشود. امکان بازیافت این ضایعات و استفاده دوباره از آن وجود دارد، اما هزینه آن بالا است و به صرف زمان زیاد نیاز دارد که همین امر چرخه تولید با استفاده از این سیستم را طولانی میکند. در سیستم راهگاه گرم چرخه تولید سریعتر است و عدم خروج راهگاه در هر فرآیند، فعالیتهای پس از تولید را کم کرده و نیازی به صرف انرژی برای جداسازی راهگاه و محصول تولیدی نیست. در راهگاه سرد برای جداسازی راهگاه، از دستگاه دفع کننده استفاده میشود که در راهگاه گرم نیازی به این سیستم نیست، در نتیجه هزینه در این قسمت کاهش مییابد. قالبهای تزریق پلاستیک راهگاه گرم طوری طراحی شدهاند که توانایی تولید محصولات بزرگ و حجیم را دارند. تجهیزات در سیستم راهگاه گرم پیچیدهتر است و قیمت بالاتری دارد. بنابراین هزینه تولید در این سیستم بالاتر است.