بلاک چین چیست؟
قبل از پرداختن به برنامه های بلاک چین، مهم است که با تعریف بلاک چین آشنا شوید. بلاک چین را می توان به عنوان یک پایگاه داده توزیع شده برای ثبت داده ها به روشی غیر استاندارد در نظر گرفت. تمرکززدایی به این معنی است که اطلاعات ثبت شده در بلاک چین توسط کاربران مختلف فعال در شبکه نگهداری می شود. این قابلیت ویرایش و حذف اطلاعات را بسیار دشوار می کند.
تمرکززدایی بلاک چین به این معناست که هیچ نهاد، سازمان یا فردی به تنهایی مسئول ثبت، ذخیره و به روز رسانی اطلاعات نیست و تمامی اطلاعات به صورت غیرمتمرکز توسط کاربران شبکه با استفاده از الگوریتم اجماع به دفتر کل اضافه می شود. تمرکززدایی بلاک چین مزایا و معایبی دارد.
عیب اصلی تمرکززدایی بلاک چین این است که اگر در ثبت اطلاعات آنلاین اشتباهی رخ دهد، نمی توان آن را اصلاح کرد. علاوه بر این، اعمال سیاست های مالیاتی و سایر سیاست های مالی بر روی بلاک چین غیرممکن است، زیرا عملیات کاربر بر روی بلاک چین بدون نیاز به احراز هویت انجام می شود. مزایای فناوری بلاک چین را می توان به صورت زیر خلاصه کرد.
کاهش هزینه های ثبت و انتقال داده ها با حذف نهادهای واسطه
افزایش سرعت ضبط و انتقال اطلاعات
امنیت اطلاعات بالا با فناوری رمزگذاری و انگیزه های اقتصادی
آزادی کار با حذف امکان دخالت دولت در سیستم های موجود
هیچ مجوزی برای فعالیت لازم نیست
نیازی به اعتماد به دیگران در فرآیند استخدام نیست
شفافیت معاملات و اطلاعات
ویژگی هایی که در بالا توضیح داده شد منجر به کاربردهای زیادی برای پرداخت های بین المللی در امور مالی و در زمینه های آموزشی، بهداشتی و خدمات پزشکی شده است. افزودن ابزارهایی مانند قراردادهای هوشمند به مؤلفهها و افزایش مقیاسپذیری از طریق الگوریتمهای اجماع و روشهای جدید ریاضی، مانع را حتی مفیدتر کرده است. در ادامه این مقاله به سوال استفاده از بلاک چین پاسخ خواهیم داد. برای آشنایی بیشتر با تکنولوژی شلاق و انواع آن پیشنهاد می کنیم مقاله زیر را مطالعه کنید.
دلیل گسترش برنامه های بلاک چین چیست؟
اولین کاربرد فناوری بلاک چین در امور مالی با ظهور بیت کوین به دنیا معرفی شد.بیت کوین یک ارز دیجیتالی است که برای انتقال ارزش در سراسر جهان استفاده می شود. تمامی فاکتورها و تراکنش های افراد به صورت غیرمتمرکز در بلاک چین ثبت می شود. بدون هیچ مرجع مرکزی، بیت کوین خود را به عنوان یک ابزار پرداخت همتا به همتا معرفی می کند که هدف آن حذف بانک ها از چرخه انتقال پول است. کاهش هزینه های انتقال و افزایش سرعت
پس از بیت کوین، بلاک چین های جدیدی مانند لایت کوین در حوزه مالی ظهور کردند که سریع تر و ارزان تر از بیت کوین بودند. با معرفی بلاک چین های نسل دوم اتریوم، که از قراردادهای هوشمند برای تولید برنامه های غیرمتمرکز استفاده می کنند، برنامه های بلاک چین منفجر شده اند. قرارداد هوشمند قراردادی است که شرایط آن به صورت کدهای برنامه نویسی نوشته می شود و در صورت تحقق شرایط به طور خودکار اجرا می شود. با استفاده از قرارداد هوشمند می توان از بلاک چین برای بسیاری از کاربردها در حوزه مالی و قراردادهایی که بار مالی دارند استفاده کرد.
با اضافه شدن اپلیکیشن های جدید به شبکه بلاک چین و افزایش تعداد تراکنش ها، بلاک چین ها نتوانستند با تعداد زیاد درخواست های کاربران هماهنگی کنند. بدون مقیاس پذیری، برنامه های بلاک چین در بسیاری از زمینه ها ارزش خود را از دست می دهند. این موضوع توسعه دهندگان را بر آن داشته تا به فکر ارائه راه حل هایی برای افزایش مقیاس پذیری شبکه های بلاک چین باشند.
بلاک چین های نسل سوم با استفاده از الگوریتم های اجماع اثبات توافق به جای اثبات کار، مقیاس پذیری بلاک چین ها را تا حد زیادی افزایش دادند. بلاک چین های سولانا، کاردانو، هارمونی وان، آوالانچ و فانتوم از جمله بلاک چین ها هستند. علاوه بر این، روش های دیگری برای افزایش مقیاس پذیری بلاک چین های نسل دوم - به ویژه اتریوم - برای حل مشکل سرعت و هزینه در بلاک چین ارائه شده است. امروزه از زنجیره های جانبی، کانال های پرداخت، فناوری کانولوشن و شاردینگ برای افزایش مقیاس پذیری استفاده می شود.
با پیشرفت های به دست آمده، به نظر می رسد فناوری بلاک چین بسیاری از سیستم های موجود را در آینده تغییر خواهد داد و عملاً مقاومت در برابر آن غیرممکن خواهد بود. به طور کلی اپلیکیشن بلاک چین را می توان در 10 دسته اصلی تحلیل کرد و در هر کدام از این دسته ها اپلیکیشن های بلاک چین متفاوتی وجود دارد. در زیر لیستی از برنامه های بلاکچینی که به ترتیب هر کدام بررسی خواهند شد، آمده است.
- خدمات مالی
- حمل و نقل و سفر
- زیرساخت و انرژی
- خدمات بهداشتی
- جاذبه زمین
- خرده فروشی
- کشاورزی و منابع طبیعی
- اطلاعات یا لینک
- سرگرمی
- فناوری سازمانی
کاربرد بلاک چین در خدمات مالی چیست؟
اولین و مهمترین کاربرد بلاک چین در حوزه مالی است. بسیاری بر این باورند که ساتوشی، خالق بیت کوین، پس از بحران مالی سال 2008 برای از بین بردن تسلط کامل بانک ها بر سیستم مالی، الهام گرفت تا این سیستم را ارائه دهد. بلاک چین می تواند کاربردهای زیادی در خدمات مالی داشته باشد که در هر کدام خواهیم دید.
مدیریت حرفه ای معاملات سود معامله گران را افزایش می دهد و بین کاربران حرفه ای و آماتور بازارهای مالی تفاوت قائل می شود. فرادرس با توجه به اهمیت این موضوع فیلمی از آموزش حرفه ای مدیریت معاملات در بازار سرمایه را گردآوری کرده است که لینک آن در زیر آمده است.
صنعت بانکداری
در معنای وسیع، بانک ها محل مبادله و ذخایر مهم مالی هستند. بهعنوان دفتر کل دیجیتال امن و ضد دستکاری، بلاکچینها میتوانند با معرفی دقت و شفافیت در تراکنشهای مالی، به هدفی مشابه عمل کنند. بانک جی پی مورگان چیس یک شرکت بزرگ مالی و بانکی آمریکایی است که در بلاک چین سرمایه گذاری کرده و ارز دیجیتال خود به نام JPM را برای تسهیل پرداخت های مرزی سریع تر ایجاد کرده است. برخی از بانک های مهم در آمریکا و سایر کشورهای اروپایی و آسیایی سیستم های مالی خود را با بلاک چین آزمایش کرده اند که به معنای ورود این فناوری به سیستم بانکی است.
بلاک چین این فرصت را دارد که صنعت بانکداری جهانی 5 تریلیون دلاری را از طریق ارائه خدمات کلیدی مانند پرداخت به بانک ها در اختیار بگیرد. توجه داشته باشید که Antar تا سال 2022 به ارزش 35 تریلیون دلار در معاملات برون مرزی خواهد رسید. بلاک چین روشی امن و راحت برای تایید و ثبت چنین تراکنشهایی است و انتظار میرود که میزان پرداختهای فرامرزی با بلاک چین از ۱۲۲ میلیون دلار در سال ۲۰۲۰ به ۱.۸ میلیارد دلار تا سال ۲۰۲۵ افزایش یابد.
شرکت بلاک چین ریپل یکی از پروژه های بلاک چین فعال در صنعت بانکداری است که با بیش از 300 مشتری عمده از سراسر جهان با هدف بهبود کارایی پرداخت های بین المللی همکاری می کند. شبکه پرداخت این شرکت که RippleNet نام دارد از یک زیرساخت غیرمتمرکز استفاده می کند که زمان ارسال پرداخت های بین المللی را به 3 ثانیه کاهش می دهد. این فناوری در مقایسه با زمان 5 روزه مورد نیاز برای نقل و انتقالات بین المللی سنتی شگفت انگیز است. R3 یکی دیگر از شرکت های بلاک چین فعال در صنعت بانکداری است که فناوری خود را از بانک مرکزی سوئیس برای تسویه تراکنش های بزرگ بین موسسات مالی با استفاده از ارز دیجیتال به صورت آزمایشی به کار گرفته است.
معاملات سهام و صندوق های سرمایه گذاری
در طول سال ها، بسیاری از شرکت ها سعی کرده اند خرید و فروش سهام را آسان تر کنند. امروزه استارت آپ های جدید می خواهند این فرآیند را از طریق فناوری بلاک چین خودکار و ایمن کنند. TØ.com، یکی از شرکت های تابعه Overstock، تجارت آنلاین سهام را با استفاده از فناوری بلاک چین امکان پذیر می کند. پلتفرم TZERO تراکنشهای موجود را با فناوری بلاک چین ادغام میکند تا زمان و هزینه را کاهش دهد و شفافیت آنها را افزایش دهد.
همکاری با شبکههای تجاری و کشورهای قاتل میتواند استفاده از بلاک چین را مانند گذشته تقویت کند. به عنوان مثال، بلاک چین که توسط پروژه استلار در سال 2018 خریداری شد، با موفقیت بورس نزدک را با استفاده از فناوری بلاک چین به زیرساخت بانکی شهر متصل کرد. نزدک اخیراً با R3 برای ارائه یک راه حل بلاک چین که موسسات مالی می توانند از آن برای ایجاد و مدیریت بازار برای دارایی های دیجیتال استفاده کنند، شریک شد. این توافق نشان دهنده افزایش استفاده از بلاک چین در معاملات سهام است.
برخلاف محصولات فوق، Numerai فناوری بلاک چین را با صندوق های تامینی ادغام می کند و توسط شرکت هایی مانند First Round Capital و Union Square Ventures حمایت می شود. این پروژه هزاران داده خود را در قالب ارز دیجیتال به معامله گران شبکه ارائه می دهد تا مدل های پیش بینی را از آنها ایجاد کنند. به بهترین مشارکت کنندگان، توکن ارز دیجیتال شبکه به نام «Numeraire» پاداش داده می شود. همچنین این پروژه با گرفتن استراتژی از کاربران، یک مدل متا برای معاملات ایجاد می کند.
تامین مالی جمعی
«تامین مالی جمعی» یکی از روش های مالی برای جذب سرمایه خرد در شرکت ها است. با کمک سیستم بلاک چین و قراردادهای هوشمند، فرآیند تامین مالی بسیار آسانتر از قبل شده است و افراد از سراسر جهان میتوانند در تامین مالی یک پروژه مشارکت کنند. تامین مالی فیلم "BRAID" اولین پروژه سرمایه گذاری رمز ارز دیجیتالی بود که در شبکه اتریوم انجام شد و 1.4 میلیون دلار جمع آوری کرد.
نمونه دیگری از تامین مالی جمعی مبتنی بر بلاک چین، عرضه اولیه ارزهای دیجیتال توسط شرکت های بلاک چین است. امروزه چندین نوع عرضه اولیه ارز دیجیتال وجود دارد که از طریق صرافی ها و سایت های پروژه متمرکز و غیرمتمرکز انجام می شود. استارت آپ های دیگری نیز در این زمینه فعال هستند که برای ذخیره، مدیریت و انتشار توکن ها استفاده می شوند.
صرافی ارز دیجیتال
یکی از راه هایی که از فناوری بلاک چین برای مبارزه با تهدیدات رایج سایبری استفاده می شود، حذف واسطه هاست. با حذف واسطه ها، بسیاری از مسائل مربوط به هک، فساد یا خطای انسانی از سیستم های مالی حذف می شود. اگرچه موفق ترین شرکت های بلاک چین در صنعت صرافی در میان این نمایندگان حضور دارند، اما بسیاری از پروژه های صرافی جدید بر روی بلاک چین اجرا می شوند و افراد از سراسر جهان می توانند از آنها برای خرید و فروش توکن ارز دیجیتال استفاده کنند.
یکی از پروژه های قابل توجه در این زمینه Enigma است که توسط MIT و Flybridge Capital پشتیبانی می شود. Enigma خالق Catalyst است که به عنوان یک مبادله غیرمتمرکز و بستر سرمایه گذاری بدون نیاز به شخص ثالث عمل می کند. امروزه، واحدهای ارزهای دیجیتال غیرمتمرکز از نظر مقیاس و امکانات رشد فوقالعادهای داشتهاند و بسیاری از آنها علاوه بر خرید و فروش در محل، صرافیها و مولدهای مناسبی را نیز به امکانات خود اضافه کردهاند. ارزهای دیجیتال متمرکز مانند Binance و Coinbase نیز صرافی های غیرمتمرکز راه اندازی کرده اند که نشان می دهد کاربران و کسب و کارها به صرافی های غیرمتمرکز روی آورده اند.
حسابداری
همانطور که صنعت بانکداری شروع به انطباق با ارز دیجیتال و فناوری بلاک چین کرد، حسابداران شروع به پیروی از آن کردند. حسابداران با اسناد مختلفی از جمله فرم های مالیاتی، صورت های مالی و صورت های بانکی که حاوی اطلاعات شخصی و اداری هستند کار می کنند. اتخاذ فناوری می تواند دسترسی به این اطلاعات و داده های پردازش شده توسط موسسات مالی را آسان تر کند. ادغام داده های پشتیبانی شده توسط فناوری بلاک چین همچنین می تواند فرآیند حسابداری را از طریق هوشمندی تغییر دهد و خطای انسانی و تقلب را کاهش دهد.
در حال حاضر، شرکت های بزرگ بر استفاده از فناوری بلاک چین در حسابداری تمرکز کرده اند. KPMG در پروژه ها و برنامه هایی برای تحقیقات بلاک چین و به اشتراک گذاری داده ها سرمایه گذاری کرده است. PwC یک سرویس حسابرسی برای دارایی های ارزهای دیجیتال ایجاد کرده است. دیلویت نرم افزار حسابداری مبتنی بر بلاک چین را معرفی کرد و نرم افزار EY Blockchain Analyst برای کمک به حسابداران ایجاد شد تا نگاه دقیق تری به دارایی های دیجیتال داشته باشند.
وام و اعتبار
بانک های سنتی و وام دهندگان بر اساس سیستم های گزارش دهی اعتبار وام ارائه می دهند. به عنوان مثال، در ایالات متحده، سه آژانس بزرگ "Experian"، "TransUnion" و "Equifax" خطر عدم پرداخت وام را بررسی می کنند. این سیستم متمرکز، محرومیت بسیاری از مصرف کنندگان را آسان می کند و بر توانایی آنها برای دریافت اعتبار تأثیر می گذارد. علاوه بر این، همانطور که با هک Equifax در سپتامبر 2017 اتفاق افتاد، تجمیع اطلاعات در سازمان های متمرکز می تواند اطلاعات کاربر را در معرض دید قرار دهد.
برخی از وام ها با استفاده از فناوری بلاک چین پرداخت می شوند که راهی ایمن، آسان و کارآمد را برای کاربران مختلف ایجاد می کند. با استفاده از سیستم بانک اطلاعاتی پرداخت کاربران امن، محرمانه و محدود، مشتریان می توانند بر اساس شماره بین المللی وام دریافت کنند. چندین شرکت در این زمینه مشغول به کار هستند.
به عنوان مثال، دارما پروتکلی برای وام توکن است. هدف این پروتکل این است که ابزارها و استانداردهای مورد نیاز برای ایجاد بازارهای دوستیابی آنلاین را در اختیار توسعه دهندگان قرار دهد. در همین حال، پروژه بلوم میخواهد امتیازدهی اعتباری را به بلاک چین بیاورد و پروتکلی برای مدیریت شناسایی کاربر، ریسک و امتیازدهی اعتباری با استفاده از فناوری بلاک چین ایجاد کند.
جایگزین دیگری برای سیستم های وام سنتی، وام های همتا به همتا هستند. در این مدل، افراد و بنگاهها میتوانند به یکدیگر وام بدهند یا بدون اینکه با الزامات سختگیرانه بانکها مقابله کنند، وام بگیرند. این وام ها در بسترهای مالی ارائه می شوند. استارتآپهایی که در این زمینه فعالیت میکنند، فعالیتها را تسهیل میکنند، اما دوباره به یک نهاد واسطه متمرکز تبدیل میشوند.
بهترین گزینه استفاده از پلتفرم های وام های مالی غیرمتمرکز (DiFi) است. در این پلتفرمها، قراردادهای هوشمند واسطهها را حذف میکنند. DeFi Lending، تامین مالی واقعی همتا به همتا را امکان پذیر می کند. وام دهندگان و وام گیرندگانی که از ارز دیجیتال استفاده می کنند مستقیماً با مسئولیت خود از سیستم استفاده می کنند و نیازی به اعتماد به یکدیگر ندارند. تا ژانویه 2022، ارزش کل بسته شده در فضای DeFi 92 میلیارد دلار بود که نسبت به سال قبل 35 میلیارد دلار افزایش داشت.
وامدهی DeFi از وامگیرندگان میخواهد تا بیش از مقدار وام مورد نیاز را به عنوان وثیقه در سیستم قفل کنند تا سرمایه خود را در برابر نوسانات ارز دیجیتال محافظت کنند. معمولاً بالاتر از سیستمهای وامدهی سنتی است، اغلب بیش از 10٪، اما جذابیت این روش این است که سکههای قرضی میتوانند ارزششان را افزایش دهند و بازده خوبی به وام گیرنده بدهند.
BankSocial یک پلتفرم مبتنی بر اتریوم است که ادعا می کند اولین پلتفرم وام دهی همتا به همتا مبتنی بر بلاک چین است. این پلتفرم از یک استخر وام اجماع جامعه استفاده میکند و به اعضای خود برای جمعآوری نشانههای مورد استفاده برای تامین مالی پول میپردازد. اعضا این یادداشتها را به اشتراک میگذارند تا سهمی از درآمد ایجاد شده در فرآیند وامدهی و کسب سود کسب کنند. امروزه، بسیاری از پلتفرمهای وام دهی در DeFi و شبکههای مختلف بلاک چین فعال هستند که بسیاری از کاربران از آنها برای وام دادن و قرض گرفتن استفاده میکنند.
مشکل میراث
وصیت نامه سندی است که شخص برای تقسیم ارث پس از مرگش نوشته است. در صحت وصیت و تفاسیر گوناگونی که می توان از آن کرد، مسائل زیادی وجود دارد. اگرچه فناوری بلاک چین نمی تواند این مشکلات را به طور کامل حل کند، اما می توان از آن برای شناسایی اطلاعات واقعی و ارائه تراکنش های تایید شده استفاده کرد. یک استارت آپ ژاپنی به نام Zweispace در حال توسعه یک سیستم مبتنی بر بلاک چین است که به طور خودکار دارایی های مشترک را پس از تایید مرگ متولی بین ذینفعان توزیع می کند و نیازی به مجریان و دادگاه ها برای تقسیم ارث را از بین می برد.
صنعت بیمه
امروزه بیشتر برنامه های بلاک چین در صنعت بیمه بر بهبود کارایی عملیاتی متمرکز شده اند. شرکت های بیمه به جای توسعه محصولات جدید به دنبال راه هایی برای کاهش هزینه ها، افزایش سرعت ورود به بازار و ارائه تجربیات بهتر به مشتریان هستند. به عنوان مثال، استفاده از بلاک چین برای ایجاد یک منبع واحد برای تراکنشهای بین طرفین، پتانسیل کاهش قابل توجه زمان پردازش و هزینههای شرکتهای بیمه را دارد. بسیاری از نوآوری در بیمه به مشارکت های بین المللی، پرداخت های فرامرزی و بهره برداری از جنبه های تغییر ناپذیر بلاک چین مرتبط است.
Insurwave یک سرمایه گذاری مشترک بین مشاور EY و شرکت چتر Guardtime برای ارائه یک پلت فرم بیمه دریایی با استفاده از فناوری Insurwave است. این پروژه بر اساس دفتر کل توزیع شده Gorda ساخته شده است که یک پایگاه داده تغییرناپذیر بین شرکت های بیمه و مالکان کشتی برای ارزیابی ریسک با سرعت بالا و تسویه سریع تر خسارت ایجاد می کند. به گفته PwC، حوزه دیگری که از فناوری whip سود زیادی خواهد برد، بیمه اتکایی (بیمه برای شرکت های بیمه) است که می تواند 10 میلیارد دلار در هزینه ها صرفه جویی کند. کاربردهای بلاک چین در این زمینه شامل بهبود فرآیندهای تحلیل ریسک، خودکارسازی فرآیندها و تسویه سریع تر حساب ها می شود.
جدای از بیمه در دنیای واقعی، افزایش استفاده از قراردادهای هوشمند برای تراکنش های مالی، صنعت بیمه را نیز وارد عرصه کرده است. از آنجایی که قراردادهای هوشمند توسط برنامه نویسان و توسعه دهندگان ایجاد می شوند، می توانند حاوی خطاهای منطقی باشند که هکرها از آنها برای سرقت دارایی های موجود سوء استفاده می کنند. شرکت های بیمه قرارداد هوشمند، خود قراردادهای هوشمند، با قبول درصدی از سرمایه گذاری، کل سرمایه افراد را در قراردادهای هوشمند بیمه می کنند تا در صورت بروز مشکل، کاربران سرمایه خود را از دست ندهند و امنیت سرمایه گذاری خود را افزایش دهند.
خیریه
بلاک چین به موسسات خیریه و شرکت ها اجازه می دهد تا از جهان برای پیشبرد اهداف خود استفاده کنند. بلاک چین به اهداکنندگان خیریه اجازه می دهد تا کمک های خود را به طور دقیق ردیابی کنند. بلاک چین تعیین می کند که چه زمانی کمک ها خرج می شوند و چه مقدار اهداکنندگان میتوانند با استفاده از یک سازمان غیرمتمرکز مستقل (DAO) نظرسنجی کنند و پول جمعآوریشده را میتوان صرف مواردی کرد که اکثریت مردم به آن رأی میدهند.
موسسات خیریه مبتنی بر بیت کوین مانند بنیاد BitGive از یک دفتر کل توزیع شده، ایمن و شفاف استفاده می کنند تا دید بهتری نسبت به دریافت و استفاده از وجوه جمع آوری شده فراهم کنند. این موسسه ابزاری به نام GiveTrack راه اندازی کرده است، یک پلت فرم خیریه چند بعدی مبتنی بر بلاک چین که امکان انتقال، ردیابی و ارائه رکورد دائمی تراکنش های مالی خیریه در سراسر جهان را فراهم می کند. با استفاده از این بستر، موسسات خیریه می توانند اعتماد بیشتری را با اهداکنندگان ایجاد کنند.