یکی از مهم‌ترین مسائل پیش روی رانندگان جریمه رانندگی، استعلام و مشاهده خلافی خودرو است. اگر تجربه تلخ جریمه شدن را چشیده باشید احتمالا می‌دانید که این موضوع چقدر می‌تواند برای رانندگان دشوار و سخت باشد. این اتفاق زمانی بدتر می‌شود که خلافی خودرو شما دو برابر شده باشد. جریمه‌های رانندگی انواع مختلفی دارند و به روش‌های مختلفی ثبت می‌شوند. برخی از آن‌ها ممکن است پس از مدتی بخشیده شوند و برخی از آن‌ها نیز ممکن است بعد از مدتی دو برابر شوند. در این مطلب قصد داریم در مورد دو برابر شدن جریمه‌های رانندگی صحبت کنیم. هم‌چنین ببینیم که چه زمانی جریمه‌های شما دو برابر می‌شوند.
دو برابر شدن جریمه‌های رانندگی یعنی چه؟
جرایم رانندگی به ۵ دسته اصلی جریمه دوربین، تسلیمی، الصاقی، دوبرگی و روش خودداری تقسیم می‌شوند. برخی در اثر اتمام مهلت پرداخت جرایم رانندگی دو برابر می‌شوند و برخی با گذشت زمان بخشیده می‌شوند. اما آیا می‌دانید که کدام یک از قبوض خلافی دو برابر می‌شوند و علت آن چیست؟ در ادامه در خصوص هر یک از جرایم رانندگی صحبت می‌کنیم.
کدام جرائم بعد از ۶۰ روز دو برابر می‌شوند؟
برابر ماده 5 قانون تخلفات رانندگی پس از جریمه، تا 60 روز مهلت برای اعتراض به آن وجود دارد و اگر فردی طی این مدت دو ماه نسبت به پرداخت خلافی خودرو خود اقدام نکند، جریمه‌اش دو برابر خواهد شد. در روش‌های تسلیمی، الصاقی و خودداری مبلغ جریمه در صورت پرداخت نشدن و گذشت ۶۰ روز دو برابر می‌شود. اما در روش‌های دوبرگی و ثبت با دوربین این مبلغ جریمه در صورت پرداخت نشدن دو برابر نمی‌شود. طبق قوانین و مقررات راهنمایی و رانندگی جریمه‌های رانندگی ثبت شده توسط دوربین‌ها دو برابر نمی‌شوند. بدین ترتیب این جریمه‌ها در هر زمانی بدون احتساب جریمه دیرکرد صد در صدی که به تمام جرایم رانندگی دیگر تسری می‌یابد، پرداخت می‌شوند. این تنها استثنا بر جریمه دیرکرد صددرصدی است.
دو برابر شدن جریمه‌های تسلیمی
در قبض جریمه تسلیمی، مامور راهنمایی و رانندگی خودروی شما را در صورت مشاهده جریمه متوقف می‌کند. بعد از دریافت مدارک کامل خودرو و راننده مانند کارت شناسایی وسیله نقلیه و گواهینامه، قبض تسلیمی را می‌نویسد. در این قبض اطلاعات کامل راننده و خودرو درج شده است که در نهایت به راننده تحویل داده می‌شود. (یا به اصطلاح تسلیم می‌شود.) برخی از افراد به قبض تسلیمی، قبض دست‌نویس نیز می‌گویند. این نوع قبض در صورت عدم پرداخت به موقع دو برابر می‌شود.
دو برابر شدن قبض جریمه الصاقی
در قبض جریمه الصاقی معمولاً خودرو در محلی پارک شده (ساکن است) و خود راننده در محل حضور ندارد. اما مامور پلیس به دلیل تخلف خودرو (همانند پارک در محل ممنوع) قصد صدور قبض خلافی راهنمایی و رانندگی را دارد. به دلیل نداشتن مدارک خودرو و راننده قبض عمومی صادر شده و اطلاعات عمومی خودرو همانند شماره پلاک، نوع خودرو، شرح تلفن و مکان در آن درج می‌شود و به خود ماشین چسبانده (الصاق) می‌شود. برای مثال نوع قبض‌هایی که بر روی شیشه خودرو قرار داده می‌شوند از این نوع هستند. اما اگر این قبوض را به موقع پرداخت نکنید و مهلت زمان پرداخت جرایم رانندگی به پایان برسد، شما مشمول پرداخت جریمه دو برابر‌شده خواهید بود.
قبض جریمه دوربین
برخی از رانندگان در اثر بی‌توجهی به قوانین راهنمایی و رانندگی در سطح شهر جریمه می‌شوند. این جرائم توسط دوربین شناسایی و ثبت می‌شوند. همان‌طور که از نام این نوع قبض مشخص است، عامل صادرکننده آن دوربین‌های هوشمند راهنمایی و رانندگی یا اپراتور‌ها و مأموران بکار گیرنده از دوربین‌ها در اتاق فرمان هستند. دوربین‌های راهنمایی و رانندگی به دو نوع زیر تقسیم می‌شوند:
• دوربین‌های هوشمند
• دوربین‌های اپراتوری
برای اینکه تفاوت بین این دو جریمه دوربین را متوجه شوید، قصد داریم در خصوص این دو کمی در ادامه صحبت کنیم.
جریمه دوربین هوشمند
در دوربین‌های هوشمند کلیه فرآیند مکانیزه انجام شده و کلیه اطلاعات لازم از جمله شماره پلاک خودرو با استفاده از ابزارهایی همانند هوش مصنوعی و یادگیری ماشین استخراج می‌شود. این دوربین‌ها معمولاً در مکان‌هایی استفاده می‌شود که کمتر نیاز به تحلیل فردی باشد. برای مثال علی‌رغم اینکه این امکان به‌‌‌کارگیری دوربین‌ها در مکان‌هایی مانند پارک ممنوع وجود دارد اما ممکن است دچار اشتباه‌هایی نیز شود. به‌عنوان مثال خودرویی چند لحظه کوتاه توقف کرده و بعد شروع به حرکت می‌کند هم ممکن است در این شرایط جریمه شود.
یکی از بهترین دلایل استفاده از این دوربین‌های هوشمند، تشخیص سرعت غیر مجاز رانندگی با دوربین راهنمایی رانندگی و هم‌چنین طرح‌های ترافیکی (حوزه ترافیک و زوج و فرد) است. جریمه دوربین هوشمند و اپراتوری در صورت عدم پرداخت به موقع دو برابر نمی‌شوند اما بهتر است آن را پیش از بالا رفتن مبلغ جریمه پرداخت کنید تا در آینده مشکلی برای شما ایجاد نکند.
جریمه دوربین اپراتوری
در این دوربین‌ها اپراتور دوربین خلافی اقدام به بررسی تخلف و صدور برگه می‌کند. در مراکز مربوط به پلیس، تعداد زیادی اپراتور انسانی وجود دارد که هر کدام مسئول بررسی و نظارت بر دوربین‌های مختلف نصب شده در سطح خیابان‌ها و جاده‌ها هستند. این نظارت به صورت ۲۴ ساعته است و به دلیل ضبط امکان بررسی تخلفات و اتفاقات در آینده نیز وجود دارد. اپراتور‌ها با بررسی شرایط مختلف می‌توانند اقدام به تهیه قبض جریمه در همان زمان کنند و یا از مرکز پلیس در خواست ارسال مامور به محل کنند. جریمه‌هایی همچون پارک دوبله و پارک در محل ممنوع توسط دوربین‌های اپراتوری صادر می‌شوند.
دو برابر شدن قبض جریمه دوبرگی
گاهی اوقات پلیس با مشاهده تخلف از یک راننده یا احتمال وجود مشکل و شک کردن به یک خودرو، درخواست ایست و بررسی آن را می‌دهد؛ اما ممکن است راننده به عمد خودروی خود را متوقف نکند و به دستور پلیس بی اعتنایی کند. لازم به ذکر است حتی در صورتی که راننده متوجه دستور پلیس نشود و خودرو خود را نگه ندارد نیز شامل این حالت می‌شود. به عبارت دیگر چه به سهو و چه به عمد اگر به دستور توقف پلیس بی‌توجهی کنید، خودرو شامل این بند می‌شود. علت نام دو برگی برای این نوع جریمه، قبض آن است که پلیس اقدام به صادر کردن دو قبض جریمه برای راننده می‌کند. قبض اول مربوط به تخلف خودرو و قبض دوم به علت عدم توجه به دستور ایست پلیس است.
در این روش نیز مانند روش الصاقی قبض جریمه شامل مشخصات وسیله نقلیه (شماره پلاک و رنگ)، محل تخلف، نوع تخلف، تاریخ و زمان تخلف و مشخصات افسر مربوطه و کد ایشان می‌باید اما تفاوت این دو قبض در این است که جریمه دوبرگی از قبوض جریمه افسر پلیس جدا نمی‌شود.
مبلغ این نوع جریمه بعد از گذشت ۶۰ روز دو برابر نمی‌شود و می‌توانید خلافی خودرو یا موتور سیکلت خود را در هر زمان که صلاح می‌دانستید، پرداخت کنید.
دو برابر شدن جریمه خودداری
راننده متخلف در دو حالت زیر از گرفتن قبض جریمه خودداری می‌کند. اگر قبض خلافی خودرو را قبل از ۶۰ روز پرداخت نکنید، دو برابر می‌شود.
مانند حالت تسلیمی خودرو متوقف شده و راننده حضور دارد؛ قبض جریمه صادر می‌شود اما راننده متخلف به دلیل عصبانیت و اعتراض از پذیرفتن قبض خودداری می‌کند.
راننده متخلف بعد از تخلف به فرمان پلیس توجه نمی‌کند و از صحنه فرار می‌کند.
چه مدت زمان فرصت داریم جریمه رانندگی را پرداخت کنیم؟
مهلت پرداخت جریمه رانندگی تسلیمی، الصاقی، خودداری و کرونایی در سال ۱۴۰۰-۱۴۰۱، ۶۰ روز (تقریبا دو ماه) بعد از تاریخ مندرج در قبض جریمه است. بنابراین باید برای جلوگیری از دو برابر شدن جریمه‌های رانندگی آن‌ها را در زمان تعیین‌شده پرداخت کنید.
چطور به قبض جریمه رانندگی اعتراض کنیم؟
قبل از بررسی نحوه اعتراض به انواع جرائم رانندگی بهتر است بدانیم چه مدارکی برای اعتراض به جریمه‌های رانندگی مورد نیاز است. کارت شناسایی مالک یا نماینده قانونی، اصل سند مالکیت خودرو، اصل کارت خودرو و حضور مالک یا نماینده قانونی برای اعتراض به قبوض جرایم رانندگی الزامی است. از سوی دیگر مراجعین حتما باید جهت اعتراض به تخلفات، بومی یا ساکن منطقه باشند یا پلاک خودرو آن‌ها متعلق به استان مربوطه باشد.
روند ثبت اعتراض به قبض جریمه راهنمایی و رانندگی به شرح زیر است:
مراجعه به مرکز اجرائیات پلیس راهور
پر کردن فرم شکایت نامه
اعلام نتیجه از سوی پلیس راهور
نحوه اعتراض به قبض جریمه تسلیمی
اعتراض به قبض تسلیمی معمولاً از بابت اعتراض کمترین احتمال موفقیت را دارد. از آنجا که قبض، تسلیم راننده شده احتمال خطا بسیار پایین است و راننده قبلاً فرصت اعتراض را به خود مامور در زمان تسلیم قبض را داشته است.
اعتراض به جریمه الصاقی
در این قبض‌ها نیز به دلیل اینکه خودرو ساکن بوده و مامور پلیس به طور کامل و مسلط تخلف را بررسی و اقدام به صدور قبض و الصاق آن روی شیشه ماشین کرده، اعتراض‌های ثانوی کمتر مورد قبول واقع می‌شوند. برای پرداخت قبض جریمه الصاقی می‌توانید به سامانه پرداخت قبض قبضینو و استعلام خلافی قبضینو مراجعه نمایید.
اعتراض به قبض جریمه دوربین
سنگین‌ترین مبلغ جریمه و البته بیشترین شکایت ثبت‌شده در خصوص جریمه دوربین است. در مورد اعتراض به قبض دوربین رانندگی می‌توانید خواستار صدور تصویر تخلف باشید یا از طریق سایت‌های آنلاین مانند قبضینو عکس خلافی خودرو را مشاهده کنید. درصورتیکه تصویر پلاک خودرو واضح باشد، با اطمینان می‌توان گفت که اعتراض رد خواهد شد ولی در صورتی که تصویر پلاک ناخوانا باشد امکان درخواست تجدید نظر وجود دارد.
اعتراض به قبض جریمه دو برگی
در مورد اعتراض به جریمه رانندگی دو برگی نیز لازم به اشاره است که چون احتمال خطا به دلیل عدم ایست کامل خودرو وجود دارد، احتمال موفقیت در حذف قبض جریمه یا کاهش مبلغ آن نیز وجود دارد. مخصوصا درصورتیکه دلایل کافی برای اشتباه وجود داشته باشد. برای مثال ممکن است قبض در نزدیکی شهر یزد صادر شده باشد، ولی در تاریخ مذکور و در زمان حدودی صدور قبض شما در یک شهر دیگر حضور داشته باشید و دلیل کافی برای اثبات آن نیز دارید. توجه داشته باشید که پلیس در هنگام ثبت این نوع جریمه‌ها مشخصات کلی خودرو از قبیل نام کارخانه، نوع خودرو، رنگ و … را نیز در قبض درج می‌کند تا در صورت نیاز به بررسی‌های آتی اطلاعات کافی وجود داشته باشد.
اعتراض به جریمه دو برگی کرونا
محدودیت‌های کرونایی باعث شد تا بسیاری از افراد به دلیل تردد در ساعت‌های غیر مجاز شبانه‌روز جریمه شوند. جریمه‌های کرونایی از طریق پیامک برای مالک وسیله نقلیه ارسال می‌شود و رانندگان می‌توانند نسبت به پرداخت آن اقدام کنند. برای ثبت اعتراض به جریمه رانندگی کرونا باید حداقل ۱۰ روز منتظر بمانید تا جریمه شما ثبت شود و سپس مراحل لازم را طی کنید. البته فراموش نکنید اگر پیش از ۶۰ روز اعتراض خودتان را ثبت نکنید، دو برابر شدن جریمه‌های رانندگی شامل حال شما نیز خواهد شد.
نحوه اعتراض به جرائم رانندگی
درصورتیکه به جریمه‌های نوع دوربین اعتراض وجود داشته باشد، باید برای ثبت اعتراض به مرکز اجرائیات پلیس راهور مراجعه کنید. معمولاً این مراکز در محل پلیس راهنمایی و رانندگی قرار دارند. اما برای سایر قبوض، فرآیند به این گونه است که باید با مراجعه به یکی از دفاتر پلیس +۱۰ در سطح کشور، اقدام به تهیه گزارش و اعتراض خود به قبض‌های صادر شده کنید. شاید از این طریق بتوانید مبلغ خلافی خودرو یا موتور سیکلت را کاهش دهید. برای آشنایی با روش ثبت اعتراض به جرائم رانندگی در یکی از مراکز پلیس + ۱۰ نیاز است فرایند زیر را دنبال کنید.
با توجه به نوع قبض خود ابتدا نیاز است به یکی از دفاتر پلیس + ۱۰ مراجعه کنید و اعتراضتان را با پر کردن فرم ثبت کنید.
بعد از ثبت اعتراض، درخواست شما در این مرکز مورد بررسی قرار می‌گیرد و بعد از چند ساعت نتیجه اعلام می‌شود.
اگر به نتیجه شکایت داشتید، می‌توانید برای ثبت اعتراض به مرکز اجرائیات پلیس راهور مراجعه کنید.
بعد از تکمیل فرم ارائه‌شده درخواست شما توسط کارشناسان پلیس راهور مورد بررسی قرار می‌گیرد.
در نهایت قاضی رای خود را بر اساس وضعیت تخلف و اظهارات راننده و افسر صادر می‌کند.
در این شرایط امکان ثبت اعتراض دوباره وجود ندارد و باید مبلغ جریمه رانندگی خود را پیش از دو برابر شدن جریمه‌های رانندگی پرداخت کنید
سپس با ثبت در سیستم، پلیس راهور در اولین فرصت (معمولا ۲۴ تا ۴۸ ساعت) گزارش را بررسی می‌کند و جوابیه آن صادر می‌شود. در ادامه اگر راننده بازهم نسبت به رای صادر شده اعتراض داشته باشد، باید به واحد‌های بازرسی و رسیدگی به تخلفات راهور مراجعه نموده تا اعتراضشان بررسی دقیق‌تری شود. در غیر اینه صورت باید نسبت به پرداخت خلافی خودرو اقدام کند. اعتراض به جریمه معاینه فنی هم این روند را دارد.
مدارک مورد نیاز و شرایط لازم برای اعتراض به جرائم رانندگی عبارتند از: کارت خودرو، شناسنامه خودرو و حضور مالک یا نماینده قانونی برای اعتراض به قبوض جرایم رانندگی. از سوی دیگر مراجعین حتما باید جهت اعتراض به تخلفات بومی یا ساکن منطقه باشند و یا پلاک خودرو آن‌ها متعلق به استان مربوطه باشد.
آدرس مراکز اعتراض به خلافی خودرو در تهران
همان‌طور که پیش از این گفتیم برای ثبت اعتراض به جرایم راهنمایی و رانندگی باید به مراکز اجرائیات پلیس راهور مراجعه کنید. در جدول زیر می‌توانید لیستی از مراکز اعتراض به جریمه رانندگی را مشاهده کنید.
ردیف شماره منطقه تهران آدرس تلفن
۱ ۲۱ تهرانسر، انتهای بلوار یاس ۰۲۱-۴۴۵۳۸۸۰۸
۲ ۱۶ خ بعثت، خ رجائی جنوبی، خ هلال‌احمر، مقابل سیلو ۰۲۱-۵۵۳۳۰۳۰۷
۳ ۱۲ خ شوش، نرسیده به میدان شوش، پشت بوستان بهاران، کنار کلانتری ۱۱۲
۴ ۱۴ خ نبرد، میدان نبرد، انتهای خیابان شهید ابراهیم بیدی ۰۲۱-۳۳۰۵۷۵۲۸
۵ ۱ بزرگراه ارتش، بلوار اوشان، نبش میدان اوشان
۶ ۱۰ بزرگراه نواب، تقاطع خیابان محبوب مجاز (ویژه جانبازان و خانواده شهدا) ۰۲۱-۵۵۴۳۷۱۶۱
۷ ۲۰ شهر ری، خیابان استخر، روبروی فروشگاه شهروند ۰۲۱-۵۵۹۰۲۱۱۰
۸ ۳ بزرگراه حقانی، نرسیده به تقاطع جهان کودک، مقابل پارک آب و آتش ۰۲۱-۸۶۰۸۳۲۴۴
۹ ۲۲ همت غرب، آزادگان جنوب، شهرک گلستان، بلوار گل‌ها، خیابان یاسمن جنوبی ۰۲۱-۴۴۷۳۶۸۴۰
۱۰ ۱ خیابان آزادی، نبش رودکی پشت راهنمایی و رانندگی تهران بزرگ
جریمه غیر قابل پرداخت چیست؟
گاهی اوقات این سوال برای کاربران پیش می‌آمد که چرا بعد از استعلام خلافی خودرو یا موتور با جریمه‌های غیر قابل پرداخت روبرو می‌شوند؟ برای پرداخت این نوع قبض‌ها باید چه کاری انجام دهند؟
این نوع قبض‌ها قابلیت تسویه آنی و آنلاین را نداشتند یعنی مدت زمان زیادی طول می‌کشید تا جریمه‌های غیر قابل پرداخت در سامانه ثبت شوند. به همین دلیل برای پرداخت آن‌ها یا باید منتظر شناسه قبض و پرداخت می‌ماندید یا به صورت حضوری به پلیس + ۱۰ مراجعه می‌کردید. در حال حاضر جریمه غیر قابل پرداخت حذف شده و شما می‌توانید مبلغ خلافی وسیله نقلیه خود را با سامانه‌های آنلاین و غیر حضوری مانند قبضینو پرداخت کنید.
چطور خلافی خودرو و موتور سیکلت را به موقع پرداخت کنیم؟
اگر می‌خواهید جلوی دو برابر شدن جریمه‌های رانندگی را بگیرید و تمام خلافی وسیله نقلیه خود را به موقع پرداخت کنید باید از روش‌های زیر استفاده کنید.
یکی از روش‌های پرداخت و تسویه آنی جرائم رانندگی استفاده از یکی از سرویس‌های خلافی قبضینو است. اگر به اطلاعات مالک خودرو دسترسی دارید و می‌خواهید جزئیات خلافی خودرو را مشاهده کنید باید از سرویس استعلام جزئیات خلافی با پلاک استفاده کنید. در غیر این صورت برای مشاهده مبلغ کل خلافی خودرو می‌توانید از سرویس دوم استفاده کنید. اگر هم می‌خواهید به صورت رایگان مبلغ خلافی خودرو را مشاهده کنید باید به بارکد وسیله نقلیه خود دسترسی داشته باشید تا بتوانید از سرویس استعلام خلافی با راهور ۱۲۰ استفاده کنید.