یکی از آخرین و مهم‌ترین مراحل خرید و فروش خودرو ، مرحله تعویض پلاک است. چه شما خریدار خودرو باشید چه فروشنده آن، پیش از هر چیزی باید بر اساس تاریخ و ساعت دقیقی که در قولنامه برای حضور در مرکز پلاک مشخص شده، به یکی از این مراکز مراجعه کنید.
فراموش نکنید که فرآیند تعویض پلاک زمان‌بر است چرا که معمولاً این مراکز شلوغ هستند. بنابراین بهتر است یک روز کاری را باید به این موضوع اختصاص دهید.
در این مقاله قصد داریم صفر تا صد مراحل تعویض پلاک خودرو در سال ۱۴۰۱ را برای شما شرح دهیم.
پلاک خودرو چیست؟
پلاک خودرو صفحه‌ای فلزی است که شماره خودرو روی آن حک شده است. شماره پلاک هر خودرو از اعداد و حروف مشخصی تشکیل شده و یک شماره منحصر به فرد و یکتاست که فقط مربوط به همان خودرو است.
چرا تعویض پلاک ماشین ضروری است؟
از نظر قانون و پلیس، اگر تخلفی توسط یک خودرو صورت بگیرد، مالک آن مسئول خواهد بود. بنابراین ضروری است که پلاک هر خودرو به نام مالک حقیقی‌اش باشد. در صورتی که پس از نقل و انتقال یک خودرو، پلاک آن تعویض نشود، در صورت بروز هر تخلفی، پلیس مالک قبلی را مسئول می‌داند که مسلما این امر منجر به بروز مشکلات متعددی خواهد شد.
با توجه به اهمیت این موضوع، توصیه می‌شود که پس از خرید یک خودرو، حتما و در اسرع وقت نسبت به فک پلاک آن اقدام کنید. همچنین بهتر است قبل از نهایی کردن معامله، یک استعلام از پلاک خودرو بگیرید تا از میزان تخلفات ثبت شده و همچنین صحت مالکیت آن اطمینان کسب کنید.
پلاک فک شده چیست و چه زمانی باید فک پلاک انجام شود؟
زمانی که شما اقدام به خرید خودروی صفر می‌کنید، نصب پلاک توسط پلیس انجام می‌شود. در واقع در این مرحله، پلاک با نام شما در سامانه راهور rahvar120 ثبت می‌شود. زمان فروش خودرو یکی از کارهایی که باید انجام شود، فک پلاک خودرو است. یعنی جدا کردن پلاک خودرو فروخته شده و نصب پلاک جدید به جای آن!
در این زمان استعلام پلاک‌های فک شده انجام می‌شود تا مالک از آخرین وضعیت پلاک مطلع شود. البته این کار را باید با کمک نرم‌افزار استعلام پلاک فعال خودرو با کد ملی در یکی از دو حالت زیر انجام دهید.
• استعلام قبل از بستن مبایعه‌نامه (سندی که خریدار و فروشنده در خصوص فروش خودرو با همدیگر توافق می‌کنند) و پرداخت بیعانه برای اطمینان از سرقتی نبودن خودرو
• انجام استعلام قبل از دریافت وکالت‌نامه
نکته: انجام مراحل فک پلاک اجباری است. در غیر این صورت تمام تخلف و جرمی که از سمت راننده جدید انجام شود، بر عهده شما خواهد بود.
مراحل تعویض پلاک خودرو
برای فک پلاک خودرو باید مراحلی را پشت سر بگذارید. در ادامه این مراحل را به‌صورت خلاصه شرح خواهیم داد:
۱- مراجعه به مراکز تعویض پلاک: برای شروع فرآیند تعویض پلاک خودرو، باید به یکی از مراکز تعویض پلاک مراجعه نمایید. توصیه می‌شود به مراکزی مراجعه کنید که خلوت تر هستند. در این صورت، کمتر معطل می‌شوید و برگه نوبت خود را زودتر دریافت خواهید کرد. برای مثال در شهر تهران مراکز میثم و چیتگر از عملکرد بهتر و روان‌تری برخوردار هستند.
۲- ارائه مدارک لازم: پس از فراخوانی نوبت باید مدارک موردنیاز که در ادامه مطلب خواهیم گفت را به متصدی تحویل بدهید. در برخی شهرها، جهت اعلام سکونت باید قولنامه هولوگرام دار و همچنین قبوض مصرفی خود را نیز ارائه بدهید.
۳- فک پلاک قدیمی: در این مرحله، پلاک خودرو از بدنه جدا می‌شود. مالک فعلی به همراه مالک قبلی باید برای مراحل مربوط به انتقال برگه سبز را انجام دهند.
۴- تحویل پلاک و بررسی فنی خودرو: در مرحله چهارم، خودروی شما توسط یک کارشناس مورد بررسی قرار می‌گیرد تا شماره شاسی آن با قرارداد همخوانی داشته باشد. پس از تایید، می‌توانید پلاک را به انبار تحویل بدهید.
۵- دریافت پلاک جدید: حالا نوبت به دریافت پلاک جدید برای خودرو می‌رسد. برای این منظور باید کمی منتظر بمانید.
۶- نصب پلاک جدید: در این مرحله کار شما برای تعویض پلاک به اتمام می‌رسد. باید به محل تعیین شده برای نصب پلاک مراجعه کنید. یک متصدی این کار را برای شما انجام می‌دهد و پلاک را روی خودرو نصب خواهد کرد.
مدارک لازم برای تعویض پلاک در سال ۱۴۰۱
هنگام تعویض پلاک و انتقال سند خودرو لازم است که خریدار و فروشنده هر دو حضور داشته باشند. توجه داشته باشید که اگر یکی از طرفین امکان حضور در روز تعویض پلاک نداشته باشد، باید به طرف مقابل وکالت قانونی داده شود که کارهای تعویض پلاک و انتقال سند را انجام دهد.
البته پیشنهاد می‌شود که حتماً خودتان در مرکز تعویض پلاک حاضر شوید، به‌خصوص اگر فروشنده خودرو هستید، چرا که تا زمانیکه پلاک وسیله‌نقلیه به نام شما باشد، هر رویدادی به اسم شما ثبت می‌شود.
همچنین، پیش از مراجعه به مرکز تعویض پلاک خودرو مدارک موردنیازتان را آماده کنید تا همراه خودتان داشته باشید.
مدارک لازم فروشنده برای تعویض پلاک
فروشنده خودرو باید مدارک زیر را جهت تعویض پلاک به همراه داشته باشد:
• اصل شناسنامه و کارت ملی
• اصل کارت خودرو
• اصل بیمه‌نامه خودرو
• اصل سند مالکیت ثبت شده در دفتر اسناد (اگر دارد)
• برگ سبز یا برگه شناسایی خودرو
• برگه عدم خلافی خودرو (در صورت وجود خلافی، فروشنده می‌تواند در همان مرکز خلافی خودرو را پرداخت کند)
• اصل کارت معاینه فنی (برای خودروهایی که بیشتر از ۴ سال از تولیدشان گذشته است)
• کارت عابر بانک برای پرداخت هزینه‌ها
• حضور فروشنده یا وکیل قانونی او در محل تعویض پلاک
مدارک لازم خریدار برای تعویض پلاک خودرو
مدارک مورد نیاز خریدار در زمان تعویض پلاک خودرو عبارتند از:
• اصل شناسنامه و کارت ملی
• سند احراز محل سکونت (سندی که نشان دهد شما ساکن همان شهری هستید که تعویض پلاک در آن انجام می‌شود. اسنادی مانند سند قطعی خانه، اجاره‌امه دارای کد رهگیری و هولوگرام، جواز کسب معتبر، گواهی اشتغال به تحصیل فرزندان با ذکر آدرس محل سکونت والدین که به تایید آموزش و پرورش منطقه رسیده باشد و …)
• یکی از قبوض آب، برق یا گاز محل سکونت (که آدرسش با آدرس سند بالا یکی باشد)
• کارت عابر بانک برای پرداخت هزینه‌های مربوط
• حضور خریدار یا نماینده قانونی او در محل تعویض پلاک
مدارک احراز سکونت تعویض پلاک خودرو
احراز محل سکونت بخش مهمی از فرایند تعویض پلاک است که باید مدارکی برای آن ارائه شود:
• سند مالکیت ملک یا جواز کسب معتبر به نام مالک خودرو
• قبض آب، برق یا گاز که مشخصات آن با سند ملک ارائه شده یکسان باشد
• سند اجاره ملک مسکونی همراه با هولوگرام و کد رهگیری
• اگر فرد در منزل والدین خود زندگی می‌کند باید سندی که به نام پدر یا مادر است، ارائه شود
• تاییدیه معتبر که توسط شورای محل یا روستا مهر شده است
• نامه رسمی از ادارات عشایر
• برای کارکنان دولت و نیروهای مسلح، معرفی نامه از اداره محل خدمت ضروری است
• سارمان‌ها و شرکت‌های متقاضی نباید بیشتر از دو سال از تاریخ ثبت در روزنامه گذشته باشد
• ادارات و سازمان‌هایی که شعبه‌هایی در سایر شهرستان‌ها دفتر داشته باشند،باید آدرس محل دقیق شعبه توسط اداره ثبت منطقه، تایید شده باشد
مدارک لازم جهت شماره‌گذاری خودروهای وارداتی
جهت شماره‌گذاری خودروهای وارداتی نیز باید مدارک زیر را با خود به همراه داشته باشید:
• اصل شناسنامه و کارت ملی مالک یا نماینده قانونی او
• اصل سند خودرو
• تایید اسناد و مدارک توسط کارشناس حقوقی که در مرکز تعویض پلاک حضور دارد
• بررسی وضعیت تبصره ۱۳ در مورد خودروهای وارداتی
• تایید کاردکس که برای احراز اصالت خودرو به وسیله کارشناس عالی تصادفات انجام شده است و در مرحله بعد مهمور کردن کاردکس با مهر و امضای افسر بازدید کننده
• مدارک مبنی بر مفاصا حساب دیوان دولتی
• ثبت پلاک بر اساس محل سکونت مالک
• حضور مالک یا نماینده قانونی او
• پرداخت هزینه‌های مربوطه بابت نقل و انتقال خودرو و صدور کارت هوشمند مشخصات خودرو