تاریخچه سوهان اصل قم
سوهان یکی از انواع شیرینی های سنتی ایران است که با دستورهای بسیار متنوعی تهیه می شود. این شیرینی خوشمزه که معمولا به همراه نوشیدنی های داغ مثل چای سرو می شود از سوغاتی های بسیار معروف شهر قم است .
تاریخ پیدایش این خوراکی خوشمزه به دوره قاجار در شهر قم نسبت داده می شود ، حلواپزی که در سالهای ۱۲۸۹ تا ۱۲۹۰ هجری قمری هنگامی که قرار بود در صحن اتابکی بارگاه حضرت معصومه در شهر قم افتتاح گردد .
بزرگان قم اقدام به برگزاری مراسم باشکوهی جهت افتتاح نمودند و قرار بود ناصر الدین شاه شخصا برای افتتاح حاضر شود .
این گرد هم آیی بر اساس مقتضیات زمان و به خصوص مسائل امنیتی آن زمان ، بدون حضور پادشاه و با حضور رئیس ایل قاجار برگزار می شود .
در هنگام برپایی مراسم با توجه به آداب و رسوم آن دوره هر یک از بزرگان شهر جهت احترام هدایایی را به نماینده شاه از قبیل صنایع دستی و … پیشکش کردند .
در این بین یکی از بزرگان بنام ملا ابراهیم شماعی جهت پیشکش ، حلوایی که به آن شکر افزوده شده بود را به رئیس ایل قاجار که نماینده شاه محسوب می شد تقدیم کرد .
ایشان پس از صرف ناهار این شیرینی را میل نمود که بسیار به ذائقه‌اش خوش آمد . روایت شده ایشان پس از خوردن حلوا عنوان کردند که این شیرینی همانند سوهانی که آهن را می‌برد، غذای مرا برید و هضم کرد.
وی اعلام می نماید که از این شیرینی مطبوع برای شاه با خود خواهد برد. به این ترتیب از آن زمان نام سوهان بر روی این حلوا گذاشته شد و پس از آن تولید و مصرف سوهان شروع می شود که البته در ابتدا مخصوص بزرگان و اشراف بود .
سوهان به شکل‌ها و انواع مختلفی نظیر : سوهان زعفرانی ، عسلی،کنجدی ، حلوایی ، بادامی ، گزی ، لقمه ، کره‌ای ، پشمکی و دسر سوهان تولید و عرضه می‌شود .
در ادامه با مواد لازم و طرز تهیه سوهان زعفرانی بیشتر آشنا می شویم.
مواد لازم
• شکر ۲ پیمانه
• آرد جوانه گندم یک پیمانه
• آرد سفید نصف پیمانه
• کره دو قاشق چایخوری
• زعفران دم کرده یک قاشق چایخوری غلیظ
• آب جوش چهار قاشق غذاخوری
• خلال پسته و بادام به مقدار دلخواه
• کاغذ روغنی به اندازه مورد نیاز
ابتدا یک قابلمه با اندازه مناسب در نظر می گیریم ، شکر را در آن پخش می کنیم و بدون هم زدن صبر می کنیم با حرارت به تدریج آب شود. [ همزدن باعث می شود ، شکر سفت شود به همین دلیل از هم زدن شکر در حال ذوب خودداری کنید ]
وقتی شکر کاملا ذوب شد ، کره را به شکر اضافه می کنیم و پس از آب شدن کره نیز زعفران دم کرده و هردو نوع آرد را به مواد اضافه می کنیم [ می توان از قبل هر دو نوع آرد را با هم ترکیب کرد و در ماهیتابه کمی تفت داد تا بوی خامی آرد گرفته شده باشد ]
مواد را خیلی سریع هم می زنیم تا همگی بطور یکنواخت مخلوط شوند .
از قبل کاغذ روغنی را روی میزکار پهن و آماده کرده ایم. مواد را با قاشق به صورت داغ روی کاغذ روغنی می ریزیم و پهن می کنیم .
وقتی خوب پهن شد خلال پسته و بادام را به صورت منظم روی خمیر سوهان می پاشیم و با گوشت کوب دستی آن ها را محکم روی خمیر فشار می دهیم .
بشقابی را روی سوهان می گذاریم و آن را به اندازه بشقاب برش دایره ای شکل می دهیم. دوباره آن را به اندازه های کوچکتر به صورت مربعی برش می زنیم و حدوداً پانزده دقیقه در دمای محیط قرار می دهیم تا سفت شود .
سوهان زعفرانی شما آماده شده ؛ می توانید از عطر و طعم آن به همراه چای داغ و تازه دم لذت ببرید.
نوش جان !
بیشتر بخوانید : طرز تهیه نان برنجی کرمانشاه