به دنبال عکاسی از لحظه قطعی باشید

هنری کارتیه برسون یکی از اولین عکاسان خیابانی جهان بوده که به دلیل نقش اساسی او در ابداع و گسترش فتوژورنالیسم، به او لقب پدر عکاسی خبری را داده‌اند. برسون که در سال ۱۹۰۸ در فرانسه متولد شد از بنیانگذاران آژانس عکس مگنوم به شمار می‌رود که عکاسی لحظه آخری او شهرت جهانی پیدا کرده اشت و بسیاری از هنرمندان در این زمینه از سبک هنری کارتیه برسون در عکاسی استفاده کردند. او با دوربین مشهور لایکا ۳۵ میلی متری خود به نقاط مختلفی از دنیا سفر می‌کرد و صحنه‌ها را با صبر و تامل زیادی به تصویر می‌کشید.

هنری کارتیه برسون
هنری کارتیه برسون

کتاب‌های فراوانی از کارتیه برسون در دهه‌های ۶۰ و ۵۰ میلادی چاپ شد که معروف‌ترین آنها «لحظه قطعی» نام دارد. در این کتاب متوجه می شوید که برسون فقط یک عکس از یک صحنه نمی‌گرفت. اگر صحنه خوبی می‌دید، بر روی آن کار می‌کرد. گاهی اوقات ۲۰ عکس از یک صحنه می‌گرفت و بهترین عکس ممکن از آن صحنه را انتخاب می‌کرد.

یکی از جذاب ترین موضوعات درباره کارتیه برسون این است که او عمیقا به نقاشی علاقه‌مند بود. در حقیقت عکاسی را راهی برای کشیدن «طرح های فوری» یافته بود. می‌توان گفت که او در درون خود به دنبال این بود تا تماما وقت‌اش را به نقاشی اختصاص دهد. اما عکاسی را نیز به عنوان ندایی از دورن خود یافته بود.

شکار لحظه ها کارتیه برسون
شکار لحظه ها کارتیه برسون

بعضی از منتقدان، هنری کارتیه برسون را فردی فراتر از یک شکارچی لحظات نمی‌دانند. اینکه یک عکاس با دوربینی معمولی فقط به ثبت لحظات بپردازد، ممکن است فکر شکار لحظه‌ای و تصادفی را به ذهن مخاطب منتقل کند. اما بهتر است بدانیم والاترین نکته کار برسون نگرش ژرف به احساسات و ویژگی‌های انسان و نشان دادن آنها در قاب تصویر بوده است.

هنری کارتیه برسون در مصاحبه‌ای درباره به تصویر کشیدن «لحظه قطعی» می‌گوید:

« گرفتن عکس از لحظه قطعی به معنای این است که همزمان و در عرض یک ثانیه هم سوژه و هم ترکیب بندی دقیق اشکال بصری را بتوانیم تشخیص دهیم. این امر به معنای این است که عکاس سر، چشم و قلب خود را در یک محور قرار دهد.»

اگرچه در اواخر عمر کارتیه برسون به جای استفاده از عبارت «لحظه قطعی» از «تیر عکاسانه» یاد می‌کند. عبارتی که یادآور یک بازی در شهر بازی‌ها بود که شخصی به هدف تیراندازی می‌کرد و هنگامی که تیرانداز به وسط هدف می‌زد دوربینی فعال می‌شد و از تیرانداز عکس می‌گرفت و در نتیجه جایزه او همان عکس اش بود. واژه «لحظه قطعی» بیشتر از هرچیز به سوژه عکاسی اشاره دارد اما «تیر عکاسانه» مفهومی است که شاید بیشتر به مهارت عکاس اشاره می کند.

کارتیه برسون عکاس شکار لحظه ها
کارتیه برسون عکاس شکار لحظه ها

کارتیه برسون در سال 2003 بنیاد هانری کارتیه برسون را به همراه همسرش مارتین فرانک و دخترش ملانی تاسیس کرد. این بنیاد هم اکنون از آثار او و همسرش حفاظت می کند. او در سوم اوت 2004 درگذشت. شما می‌توانید در مقاله لحظه قطعی کارتیه برسون پروانه آنچه که این هنرمند در عکاسی به ثبت رسانده است را ببینید.