آیا تا به حال شده با دیدن یک ایده خلاقانه با خودتان بگویید: «کاش منم می‌توانستم همچین چیزی خلق کنم!» حقیقت این است که خلاقیت، یک توانایی ذاتی برای تعداد محدودی از افراد نیست؛ بلکه مهارتی است که میشود یادش گرفت، تمرینش کرد و تقویتش کرد.
خلاقیت فقط مخصوص هنرمندها یا نویسنده‌ها نیست. ما هر روز در زندگی شخصی، کار، ارتباطات و حتی تصمیم‌گیری‌های ساده مان مانند کتاب خریدن به خلاقیت نیاز داریم.
خلاقیت چیست؟
خلاقیت یعنی دیدن چیزهایی که دیگران هم می‌بینند، اما جورِ دیگه‌ای دیدنشان. یعنی وصل کردن نقطه‌هایی که انگار برای بقیه هیچ ربطی به هم ندارند. یک جور نگاه تازه به دنیا، یک جور فکر کردن خارج از مسیرهای همیشگی ذهن.
برخلاف تصور خیلی‌ها، خلاقیت فقط دربارهٔ نقاشی کشیدن یا نوشتن شعر نیست. گاهی یک روش ساده برای درست کردن یک غذای جدید، یک راه حل متفاوت برای یک مشکل کاری، یا حتی یک جمله خاص که حالِ دوستتان را بهتر می‌کند، هم می‌تواند خلاقانه باشد.از نظر علمی خلاقیت به فرایندی گفته می شود که تخیلات و ایده ها به واقعیت تبدیل شود.از نظر گیلفورد تفکر به دو دسته همگرا و واگرا تقسیم میشود. تفکر واگرا به تفکرجانبی گفته میشود که چندین موضوع را در برمیگیرد ولی تفکر همگرا شامل جستجو و جمع اوری حقایق برای یک موضوع است.
اما یه سوال مهم، آیا آدم‌ها ذاتاً خلاق به دنیا میایند؟ یا خلاقیت یادگرفتنی است؟
پاسخ خوشحال‌کننده این است که بله، خلاقیت مثل عضله‌ست. اگه تمرینش بدهید، رشد می‌کند. اگر از ان استفاده نکنید، تحلیل می رود.
راه‌های افزایش خلاقیت
همه ما در وجودمان جرقه‌هایی از خلاقیت داریم. فقط بعضی از ما یادمان رفته چطور باید اون جرقه رو به آتیش تبدیل کنیم. خبر خوب این است که خلاقیت یک مهارت است، نه یک راز ژنتیکی. با چند عادت و تمرین ساده می‌توانی ذهن خلاق‌تری داشته باشید. چند راه واقعا کارساز برای بیدار کردن خلاقیت درونتان:
•نوشتن آزاد
هر روز صبح، بدون وقفه، سه صفحه هر چیزی که درون ذهنتان هست را بنویسید. حتی اگه ساده ترین جزئیات است! نوشتن باعث میشود ذهن از تفکر کردن دست بردارد و ذهنی ارام را ایجاد کند.
•تفکر معکوس
به جای اینکه بپرسید "چطور این مشکل رو حل کنم؟"، بپرسید "چطور می‌توانم این مشکل رو بدتر کنم؟" این تکنیک باعث میشود مغزتان از مسیرهای عادی خارج بشود و راه‌های تازه‌ای پیدا کند. یه جورایی مثل ورزش دادن به ذهن هست.
•از تنهایی نترس
بعضی از بهترین ایده‌ها در لحظه‌هایی میایند که ساکتی، بی‌صدا، و با خودتانید. پیاده‌روی تنهایی، خاموش کردن گوشی برای یکی دو ساعت، یا حتی نشستن توی کافه بدون هدف خاص، فضا رو برای جرقه‌های خلاقانه فراهم می‌کند.
•مصرف محتوای الهام‌بخش
ذهن خلاق، نیاز به خوراک دارد. کتاب بخوان، موسیقی تازه گوش کن، فیلم‌هایی ببینید که خارج از سبک همیشگیتان هستند. چیزهای جدید، ذهن رو از خواب بیدار می‌کنند.
•شکست رو بغل کن
یکی از بزرگ‌ترین قاتلان خلاقیت، ترس از اشتباه کردن است. یادت باشد، خلاق بودن یعنی امتحان کردن چیزهایی که قبلاً امتحان نشده. حتی اگه شکست بخورید، باز هم یاد گرفتید. خودتان را آزاد بذارید برای خراب کردن، و از همون خرابکاری‌ها کلی ایده درمیاد!
•محیط را عوض کن
همیشه در یک جای ثابت کار کردن باعث رکود ذهن میشود. بعضی وقت ها فقط با جابه‌جا کردن میز، کار کردن توی کافه یا حتی تغییر نور اتاق می‌توانید به ذهنتان یک شوک مثبت بدهید.
•بازی کن!
بازی کردن (نه فقط بازی‌های فیزیکی، حتی فکری یا خلاقانه مثل ساختن چیزی با لگو یا حل پازل) یکی از بهترین راه‌ها برای روشن نگه داشتن موتور خلاقیت است. بازی ذهن را بدون ترس از قضاوت فعال می‌کند.
شما نیازی ندارید یک نابغه باشید تا خلاق باشید. فقط کافی است ذهنتان را آزاد کنید، خودتان را از چارچوب‌های تکراری رها کنید و جرات کنید متفاوت فکر کنید.
•کتاب خواندن
اگر خلاقیت را مثل یک موتور بدانید، کتاب‌ها سوخت پاک و قدرتمند ان اند. وقتی کتاب می‌خوانید، مغزتان مدام در حال تصویرسازی، ارتباط دادن مفاهیم و ساختن دنیاهای جدید هست. مخصوصاً وقتی کتاب‌هایی بخوانید که ذهن رو به چالش می‌کشند یا از زاویه‌ای متفاوت به زندگی نگاه می‌کنند.
کتاب خواندن باعث میشود دایره واژگانتان گسترده‌تر بشود، خلاقانه‌تر فکر کنید و راحت‌تر ایده‌پردازی کنید چون مغزتان دائم در حال تمرین دادن خودش است. حتی یک جمله از یک کتاب می‌تواند جرقه یک ایده بزرگ را بزند.
اگر به دنبال کتاب‌هایی الهام‌بخش برای بیدار کردن خلاقیتتان هستید، سایت کاغذی یکی از جاهایی است که باید به ان سر بزنید.
سخن پایانی
خلاقیت جادویی نیست که بعضی افراد داشته باشند و بعضی ها نه بلکه یک مهارت است، مثل ماهیچه‌ای که با تمرین و تغذیه درست رشد می‌کند. هر روز حتی یک قدم کوچک هم می‌تواند شما را به ذهنی آزادتر، جسورتر و خلاق‌تر نزدیک‌تر کند. پس شاید وقتش شده اولین قدم را با یکی از ان کتاب هایی بردارید که منتظرتان است در کاغذی...