اعتماد به نفس در کودک نکته ی بسیار مهمی می باشد که والدین می بایست به آن اهمیت بدهند و اگر این کار انجام نشود در دراز مدت اثرات منفی آن را خواهند دید.
کودکی که فاقد اعتماد به نفس باشد نمی تواند به درستی رشد کند و همچنین در هر جایی سکوت کرده و می گذارد که به راحتی حق او خورده شود.
او خود را لایق چیزی نمی داند و به همین شکل بزرگ خواهد شد و وجود چنین انسانی در جامعه واقعا به صورت یک سم عمل می کند.
اما می توان به واسطه انجام کارهایی اعتماد به نفس در کودکان را شکل داد و آن را در کودک به وجود آورد که در این مقاله قصد توضیح دادن آن را برای شما دارم.
در ابتدا باید بگوییم که اعتماد به نفس و عزت نفس چیست؟
اعتماد به نفس و عزت نفس را اگر بخواهیم در یک جمله توضیح دهیم به معنی آن است که شخص ارزش های خود را بشناسد و توانایی انجام کاری را در خود ببیند.
شخصی که این ویژگی ها را ندارد شخصی با حرمت نفس پایین شناخته می شود و زندگی برای این افراد بسیار سخت خواهد بود چرا که نمی توانند آنگونه که می خواهند زندگی کنند و آن هم تنها به دلیل یک عامل ذهنی می باشد که همان کمبود عزت نفس می باشد.
حال که از اعتماد به نفس و عزت نفس تعریفی اجمالی را به دست آوردیم در زیر راهکارهایی برای افزایش اعتماد به نفس در کودکان را برای شما توضیح خواهم داد.
به فرزند خود عشق بورزید
سعی کنید که در هر لحظه و در همه حال به فرزند خود عشق بدهید .
عشق به تمام معنای آن در هر زمینه از زندگیش، یعنی اگر می خواهد با او بازی کنید این کار را انجام بدهید، اگر می خواهد در فلان موقع فلان خواسته اش انجام بشود(به صورتی که برای او تبدیل به عادت نشود)برایش این کار را انجام بدهید و در کل به خواسته هایش اهمیت دهید و عاشقانه نسبت به او رفتار کنید.
اگر کاری را انجام می دهد و حتی نادرست هم بوده او را تشویق کنید و هرگز نخواهید که کم کاری او را یا بد انجام دادن کاری که به او محول شده بود را به چشم او بیاورید در هر صورت او را تشویق کنید و او را به انجام کارهایی جدید تر وادارید.
سنگ تمام نمی خواهد بگذارید همین که به اندازه کشیدن یک نقاشی ساده با او، یا قدم زدن در پارک و ... باشد برای یک کودک کافیست به خاطر داشته باشید که کارهای بزرگ تر ها نزد کودکان به خصوص پدر و مادر بسیار بزرگ است و به نوعی کودکان پدر و مادر خود را قهرمانان زندگی خود می دانند.
به او با خرید یک هدیه عشق بورزید و برای او چیزی که میخواهد را تهیه نمایید. این مورد به شکلی نباشد که زیاد در آن افراط شود اما به شکلی هم نباشد که کودک همیشه چشم به انتظار چیزی باشد که برایش می خواهید بخرید.
با تندخویی با او برخورد نکند، حتی زمانی که او یک کار اشتباه انجام داده است یا ضرری به شما رسانده است تندخویی و حرف زدن با عصبانیت با او باعث می شود که در او کم کم روزنه های کمبود عزت نفس به وجود بیاید و بعد از مدتی اعتماد به نفس و عزت نفس او به طور کامل کاهش پیدا کند.
به واسطه انجام این کار ها به فرزند خود می آموزید که خود را دست کم نگیرد.
در کشف استعداد ها و نبوغ او کمک کنید
به کودک خود کمک کنید که بتواند استعداد خود را بشناسد و به او در جهت رشد در همان استعداد کمک نمایید.
برخی از افراد را حتما شما هم دیده اید که ممکن است چندین دهه از زندگی آنها گذشته باشد اما هنوز نمی دانند به چه کاری علاقه دارند و بیشتر در کدام کار پیشرفت می کنند.
یا افرادی را هم حتما دیده اید که نبوغ خود را کشف کرده اند ولی پدر و مادر و والدین آنها این اجازه را نمی دهند که نبوغ خود را دنبال کنند تنها به این دلیل که ممکن است سود آوری خاصی نداشته باشد یا ...
اما به یاد داشته باشید این کار ها فقط کودک را از لذت زندگی محروم میکند ! تا به حال چند نفر را دیده اید که در کاری وارد شوند که نسبت به آن علاقه ندارند اما به پیشرفت برسند؟
پس به کودک خود بها بدهید حتی اگر سلایق او متفاوت بود.
او را در کارش تشویق کنید و همیشه کلمه زیبای آفرین را به او هدیه بدهید.
سعی کنید اگر کودک دوست دارد او را به کلاس های آموزشی در کاری که نسبت به آن علاقه دارد بفرستید تا کم کم زمینه رشد و پیشرفت او به وجود بیاید و همچنین با هر بار رشد کوچک یا بزرگ در زمینه علاقه شخصی خودش سعی کنید به او هدیه ای بدهید که به عنوان مشوقی باشید برای انجام این کار البته به یاد داشته باشید که این کار را زیاد انجام ندهید چرا که کودک شرطی می شود و ممکن است دیگر کاری را به جهت رسیدن به علاقه شخصی خودش انجام ندهد بلکه برای رسیدن به آن هدیه این کار را بکند.
دوستان فرزندانتان را مد نظر داشته باشید
می توان گفت که بیشترین تاثیر را بر روی فرزندان دوستان او می گذارند و او همانگونه خواهد شد که دوستانش هستند پس سعی کنید در انتخاب دوست واقعی به او کمک کنید و به او راه و چاه را نشان بدهید.
هرگز او را به انجام کاری وادار نکنید یعنی اگر دوست دارد با کودکی که رفتارهایی به ظاهر بی ادبانه دارد رفت و آمد داشته باشد و برخورد کند هرگز برای اینکه او را از این کار رهایی ببخشید (و صرفا طبق نظر خود عمل کنید) این کار را انجام ندهید چرا که به جای اینکه به او کمک کنید بیشتر باعث می شوید که او با شما لجبازی کند و احساس کند که شما می خواهید به جای او تصمیم بگیرید پس در انتخاب دوست به او کمک کنید اما او را وادار نکنید.
سعی کنید دوستان او را که می دانید خوب هستند و به رشد و پیشرفت فرزند شما کمک می کنند را به روش های مختلف به فرزند خود نزدیک کنید مثل گرفتن مهمانی و دعوت آنها یا ... انجام این کار باعث می شود که بدون آنکه فرزند را وادار به انجام این کار بکنید خود او نیز با آن شخص رابطه ی صمیمی تری برقرار کند.
بازی و همکاری کنید
سعی کنید به کودک با انجام بازی های مختلف و همکاری کردن بفهمانید که هیچگاه لازم نیست که تنها باشد و همیشه می تواند از دیگران درخواست کمک کند.
متاسفانه در جامعه ما درخواست کردن را برابر می دانند با ضعف یا شخصی نمی تواند کارش را به درستی انجام دهد اما درخواست کردن به این معنا نیست بلکه معنی واقعی آن این است که شخصی می تواند آن کار را انجام بدهد اما اگر از دیگران درخواست کند کارش سریعتر پیش خواهد رفت و همچنین اعتماد به نفس و عزت نفس در او بیشتر می شود.
سعی کنید در بازی کردن ها از او راه حل بخواهید و یا ایده هایی برای اینکه چطور می توان یک بازی را بهتر انجام داد تا هیجان بیشتری داشته باشد و سعی کنید حتی اگر ایده ای هم که به شما می دهد ایده خوبی نبود باز همان را به کار بگیرید و فرزند را تشویق کنید. تشویق کردن همیشه باعث می شود که یک کار تکرار بشود و در صورت تشویق فرزنداتان برای داشتن اعتماد به نفس و ... امر در او تجدید می شود.
گاهی سعی کنید بازی هایی را انجام دهید که به رشد فرزندتان کمک می کند به خصوص در زمینه صحبت کردن اگر بازی را انجام دادید بسیار بهتر است چرا که یکی از نشانه های کمبود اعتماد به نفس و عزت نفس این است که شخص می ترسد و یا خجالت می کشد که حرفی را به زبان بیاورد چرا که می ترسد که اشتباه آن را بیان کند،دیگران متوجه منظورش نشوند و ...
در زیر چند بازی جهت رشد فرزندتان در این زمینه نام برده شده و توضیح داده شه که امیدوارم برایتان مثمر ثمر واقع شود
- تلفن بازی
سعی کنید با فرزندتان تلفن بازی کنید به این صورت که یک تلفن همراه به دست او بدهد و تلفنی دیگر در دست خود شما باشد و شروع به صحبت کردن بکنید.
از او سئوال های کنید و با تشویق کردن او را وادار به پاسخ دادن بکنید.
با انجام این کار کم کم صحبت کردن فرزند شما بهبود بخشیده خواهد شد و بهتر و روان تر می تواند صحبت کند
- رادیو بازی
سعی کنید رادیو یا تلویزیون را روشن کنید و سپس به حرف های گوینده توجه کنید و از فرزندتان بخواهید که به صحبت های او گوش کند و بعد صدا را کم کنید و از فرزندتان بخواهید که ادامه صحبت های گوینده یا مجرب را بگوید. انجام این کار هم می تواند تا حد خیلی زیادی به رشد او کمک کند .
- داستان سازی
افراد خانوده را دور هم جمع کنید و خود یک داستان را شروع کنید کمی از آن را ادامه دهید وبعد به فردی که کنار شما نشسته بخواهید با خلاقیت خود بخشی دیگر از داستان را تعریف کند و سپس همینطور ادامه پیدا کند و هر کدام از افراد قسمتی از داستان را تعریف نمایند.
تمریناتی برای فرزندان نوجوان
- بازی رادیو
سعی کنید یک برنامه ساده تلویزیون یا رادیویی را انتخاب کنید و از فرزندتان بخواهید که به آن گوش دهد و سپس به او بگویید که این مجری به جای فلان کلمه چه کلمه ای را می توانست به کار ببرد؟ و از او ایده بخواهید جهت اینکه صحبت های مجری را به شکلی دیگر نقل کند!
- بازی مترادف ها
بازی مترادف ها هم می تواند تا حد خیلی زیادی به شما کمک کند یعنی یک کلمه را به او بگویید و از فرزند خود بخواهید که مترادف آن کلمه را به کار ببرد
با انجام دادن همین بازی های به ظاهر ساده فرزند شما در فن بیان و صحبت کردن بسیار قوی خواهد شد و همین هم باعث می شود که در خیلی از جاهایی که ممکن است هم سن و سالان او خجالت بکشند که سخن بگویند یا حرف خود را بزنند او به راحتی صحبت کند.
نام فرزند
خیلی از خانواده ها نام ها و لقب هایی نامناسب بر روی فرزندان خود می گذارند و فرزندانشان را با آن نام صدا می کنند.
یادتان باشد که این بر روی اعتماد به نفس کودک شما تا حد خیلی زیادی تاثیر می گذارد سعی کنید نام اصلی فرزندتان را صدا کنید و هرگز برای او لقبی نگذارید که دیگران هم ترغیب شوند که آن لقب را دوباره به زبان بیاورند و اگر چنین کاری دیدید از دیگران با جدیت تمام اما با احترام از آن ها بخواهید که دیگر این کار را انجام ندهند .
به جای لقب هایی ماننداسم حیوانات و ... سعی کنید از کلمه هایی مثل عزیزم و ... استفاده کنید که به جای کاهش اعتماد به نفس و عزت نفس او اعتماد به نفس فرزند بیشتر و بیشتر بشود.
هرگز برای احترام به دیگران فرزند را کوچک نکنید
این بسیار بسیار امر مهمی می باشد که می بایست به آن توجه داشته باشید اینکه در خیلی از جاها ممکن است شما فرزندتان را کوچک کنید و شخصیت او را زیر سئوال ببرید و خودتان هم متوجه آن نباشید.
به عنوان مثال زمانی که با یکی از افراد فامیل در حال صحبت هستید و می خواهید فرزند خود را به او معرفی کنید اینطور می گویید که کنیز شماست یا غلام شماست و همین واژه کنیز یا غلام در ذهن فرزند شما ثبت می شود و همیشه خود را با همین نام خواهد شناخت به جای اینگونه کلماتی سعی کنید که شخصیت کودک را نزد افراد فامیل بالا ببرید.
سعی کنید همیشه فرزند خود را در ابتدای لیست قرار دهید البته نه اینکه بخواهید حق کسی دیگر را ضایع کنید یا کمبودی برای بقیه کودکان یا افراد دیگر پیش بیاید .
مقایسه نکنید
هرگز فرزند خود را با دیگران مقایسه نکنید. به عنوان مثال فرزند برادر شما در ریاضی نبوغ خاصی دارد اما فرزند شما خیر و مدام سرکوب پسر عموی او را به اوبزنید که او فلان نبوغ را دارد اما تو هیچ چیز نیستی و یا هیچ نبوغ خاصی نداری.
به یاد داشته باشید که هر فردی دارای 2 یا 3 زمینه فعالیت می باشد که نسبت به آنها علاقه دارد و اگر شما بتوانید این علایق کودک را پیدا کنید به او در این زمینه کمک خواهید کرد و زمینه نبوغ او هم پیدا خواهد شد.
اگر دیگران در زمینه ای نبوغ دارند فرزند شما هم در زمینه ای دیگر می تواند این نبوغ را از خود نشان بدهد و اگر نشان نمی دهد بخش عظیمی از آن به خاطر عملکرد شما بوده است که یا نتوانسته اید به پیدا کردن علایق او کمک کنید، یا اعتماد به نفس او را کاهش داده اید و حتی او علایق را پیدا کرده اما جرات قدم گذاشتن در آن را ندارد یا ترس از مسخره شدن توسط شما را دارد یا ...
سعی کنید که توانایی های فرزندتان را پیدا کرده و فقط بر روی همان ها تمرکز کنید و اینکه دیگران چه هستند و چه می کنند را بگذارید کنار و تنها هدفتان این باشد که فرزند شما پیشرفت داشته باشد نسبت به دیروز خود و نه دیگران.
محول کردن کار
به فرزند خود کاری را محول کنیدو از او بخواهید که آن کار را انجام بدهد. مهم نیست که آن کار به درستی انجام می شود یا خیر مهم این است که در ذهن کودک این مسئله شکل می گیرد که او هم مهم است و در خانه نقشی به عهده دارد ونادیده گرفته نمی شود.
سعی کنید به نسبت به توانایی هایی که از کودک خود سراغ دارید کار را مشخص سازید تا همیشه فرزند شما از ان نتیجه مثبتی بگیرد و همواره اعتماد به نفس او افزایش داشته باشد و رو به بهبود باشد.
به فرزند خود به واسطه اینکه کار اعتماد به نفس زیادی می دهید و او به خود می گوید من قدرتمندم و توانایی انجام کارهای محول شده به خودم را دارم.
پنهان کردن احساسات
ممکن است بسیاری از کودکان احساسات خود را پنهان کنند و بروز ندهند.
شما ممکن است خیلی از افرادی که هم اکنون سن وسال زیادی دارند را هم مشاهده کنید که خوب نمی توانند احساس خود را توصیف کنند.
یعنی اگر از آنها بپرسید که هم اکنون دقیقا در چه حس و حالی هستید فقط می توانند بگویند ناراحت هستم یا خوشحالم و دقیقا نمی دانند که چه حسی در آنها وجود دارد یعنی مثل اینکه نگرانند، مضطرب هستند، هیجان زده هستند یا ...
به فرزندان خودتان آموزش دهید که همیشه هر حسی که دارند را در میان بگذارند و احساسات خود را بروز دهند.
متاسفانه این مورد را خود من زیاد دیده و شنیده ام که به کودک پسری که نهایتا 7 یا 8 سال دارد و در حال گریه کردن است می گویند گریه نکن، مرد که گریه نمی کند!
این یعنی سرکوب کردن احساسات کودک و این برای او تبدیل به یک باور می شود که هر بار که گریه کند یعنی از خود ضعف نشان داده وباعث می شود دیگران او را زیر سئوال ببرند; این اتفاق می افتد و هرگز فکر نکنید که فرزند شما به سادگی از کنار آن می گذرد.
سعی کنید بازی هایی را در همین جهت انجام بدهید با فرزند خود مثل اینکه افراد خانواده را دور هم جمع کنید و هریک از حس ها را داخل کاغذی بنویسید و از یکی از افراد بخواهید که یک کاغذ را بردارد و حسی که داخل کاغذ نوشته شده را به صورت پانتومیم اجرا کند.
این کار باعث می شود که با انواع حس ها آشنا بشوند و بدانند که در هر لحظه دقیقا چه حس و حالی دارند.
برایتان بهترین ها را آرزومندم.
موفق باشید
کپی تنها با ذکر منبع (لینک مقاله) مجاز است