در گذشته کالا برای عبور از کشورهای ما بین مسیر مبدا و مقصد باید تحت بازرسی و فرآیندهای گمرکی آن کشورها قرار میگرفت و بر اساس قوانین گمرکی آن کشورها ضمانت ها و عوارض گمرکی مختلفی پرداخت برای آن کالا می شد که این فرایند در اغلب اوقات موجب افزایش زملن حمل و حتی بروز خسارت یا مفقود شدن محموله می شد. تا اینکه در سال 1959 کشورهای اروپایی برای حل این معضل مقرراتی را تحت عنوان کنوانسیون گمرکی حمل و نقل بین المللی کالا در جاده ها توسط کارنه تیر وضع کردند.
بر این اساس مقرر گردید کشورهای عضو این کنوانسیون اجازه ورود و خروج وسایل نقلیه ای که در مبدا تحت قوانین این کنوانسیون بارگیری و پلمپ شده اند را بدون انجام تشریفات و بازرسی های گمرکی صادر کنند، مگر در شرایطی که کالا یا وسیله نقلیه مشکوک به نظر بیاید.
ایران در سال 1363 هجری شمسی به عضویت کنوانسیون کارنه تیر در آمده و با سپردن تضامین لازم از مزایای آن استفاده میکند که اتاق بازرگانی، صنایع و معادن به عنوان صادرکننده و ضامن کارنه تیر میباشد. بر اساس این کنوانسیون موسسه ضامن متعهد می شود که هرگونه حقوق گمرکی و عوارض واردات و صادرات و هرگونه جریمه تاخیر را طبق قوانین و مقررات کشوری که در آن در رابطه با عملیات تیر موارد تخلف مشاهده است پرداخت کند.
البته این تضمین رفع مسئولیت اشخاصی که از مقررات کنوانسیون تیر تخلف کرده اند نمیباشد؛ مسئولیت ضامن در قبال مقامات یک کشور عضو کنواسیون فقط از زمانی آغاز می شود که کارنه تیر از طرف مقامات گمرکی آن کشور مورد قبول قرار گرفته باشد. وسایل نقلیه ای که تحت کنوانسیون تیر مبادرت به حمل و نقل کالا میکنند میبایست دارای فضای بارگیری با قابلیت پلمپ باشند و همچنین پلاک فلزی که عبارت تیر بر روی آن درج شده است در جلو و عقب وسیله نقلیه میبایست نصب شده باشد.
برای این وسایل نقلیه دفترچه کارنه تیر صادر می شود که برای یک سفر یعنی بارگیری از مبدا تا تخلیه در آخرین مقصد معتبر است. این کنوانسیون قوانینی هم برای حمل کالاهای حجیم که قابلیت بارگیری در محفظه حمل وسیله نقلیه و یا کانتینر را نداشته باشند وضع کرده است و امکان حمل این محمولات نیز تحت قوانین خاص و توسط کارنه تیر وجود دارد. عملیات کارنه تیر به این شکل است که وسیله نقلیه پس از ورود به هر کشور توسط عوامل گمرک آن کشور مورد بازرسی قرار میگیرد و پس از بررسی اسناد و اطمینان از صحت و سلامت پلمپ و تطابق شرایط و شماره آن با اطلاعات مندرج در کارنه تیر اجازه ورود برای آن صادر شود و در زمان خروج از کشور نیز همین رویه اجرا و در نهایت اجازه خروج صادر میگردد.
در برخی از کشورها بنا به شرایط و اوضاع جاری آن ها ممکن است برای حفظ امنیت وسیله محدودیت های زمانی تردد مشخص گردد. همینطور ممکن است مسیر تردد و حرکت وسیله نقلیه نیز بطور دقیق مشخص گردد تا از هرگونه احتمال خطر جلوگیری شود. حتی در برخی موارد با توجه به نوع کالا و ارزش های آن ممکن است وسیله نقلیه تحت اسکورت امنیتی به کشور وارد و از آن خارج شود. اطلاعاتی که در کارنه تیر ثبت میشوند شامل اطلاعات و مشخصات مربوط به کشور مبدا، اطلاعات گمرک ورودی و خرویج کشورهای مسیر و در نهایت اطلاعات مربوط به گمرک و کشور مقصد است.
همینطور دستورالعمل و اطلاعات مربوط به کشورهایی که در آن ها عملیات بارگیری و همینطور عملیات تخلیه آن ها انجام میگیرد نیز در کارنه تیر درج میگردد.
اطلاعات دقیدق مربوط به کلیه محموله هایی که در وسیله مقلیه و در نقاط مختلف بارگیری و تخلیه می وشند نیز از دیگر اطلاعات مهمی میباشد که در کارنه تیر وحود دارد.
برخی از مزایای کارنه تیر
کاهش هزنیه و زمان
ایجاد بستری مناسب و مطمئن و قابل قبول برای کشورها، جهت تضمین حقوق و عوارض گمرکی و تسهیل در امر حمل و نقل و تشریفات گمرکی و تسهیل در امر حمل و نقل و تشریفات گمرکی
به حداقل رساندن سو استفاده ادر باز کردنم محمولات و تعویض آن ها و یا خطر سرقت و سایر خسارت های احتمالی
رعایت مقررات و قوانین ملی هر کشور
جلوگیری از دخالت های غیر مجاز
آسان شدن مراحل ثبت سفارش کالا
منبع:https://www.bloglovin.com/@behibr/6675611