با توجه به عیوب مختلف فولاد (ناپایداری الاستیک نیمرخ‌های فلزی، خوردگی و زنگ‌زدگی، فزونی بهای تولید و …) امروزه اغلب پل‌ها و ساختمانهای بزرگ از بتن پیشتنیده ساخته می‌شوند. استفاده از سقف پیش تنیده در ایجاد ساختمان‌ها از حدود 50 سال پیش تا کنون در سطح وسیع متداول شده است.
مزایای سقف پیش تنیده:
در ساخت دالهای پیش تنیده (Flat P.T Slabs) امکان ایجاد دهانه های بزرگتر یا افزایش فواصل بین ستونها مهمترین ویژگی بتن پیشتنیده نسیت به سقف غیر پیش تنیده می باشد.
به دلیل بالانس نمودن تمام یا درصدی از بارهای ثقلی، افزایش دهانه مفید میسر خواهد بود به گونه ای که دهانه‌ها تا مرز 15 الی 30 متر یا بیشتر کاملاً قابل اجرا و اقتصادی می باشند.
از ویژگیهای این سیستم ( پیشتنیده ) در ساختمانهای مسکونی، سهولت تأمین پارکینگ و مسیر حرکتی آن، آرایش ساده تر پلانها بدون ستونهای مزاحم، امکان ایجاد فضاهای کاملاً باز (Open Office) در ساختمانهای اداری و تجاری، ویلا و خانه های چوبی، امکان تأمین پارکینگ بیشتر در پارکینگهای طبقاتی، امکان آرایش پلانهای متنوع در پروژههای ساختمانی انبوه سازی، انعطاف پلان در مراکز خرید و هتلها و نهایتاً در پروژه های مختلف امکانات بسیاری در دسترس کارفرمایان، طراحان و کاربران پروژه قرار می دهد.
3- کاهش ضخامت سقف و وزن سازه پیش تنیده :
در این روش( پیشتنیده ) بتن تحت فشار قرار میگیرد و مقطع بتنی ایجاد شده از ظرفیت بالاتری نسبت به سقف غیر پیش تنیده برخوردار خواهد شد. به همین جهت میتوان ضخامت دال بتنی ( پیشتنیده ) را با استفاده از این روش تقریباً تا 30% کاهش داد.
کاهش ضخامت بتن دال پیش تنیده مستقیماً بر ارتفاع کل ساختمان اثر دارد که در نهایت به استفاده بهینه از ارتفاع منجر می گردد.
برای مثال میتوان در مناطقی که قید محدود کننده ارتفاع و یا ضوابط مربوط به آن مطرح است طبقات بیشتری احداث (با کمک سقف پیش تنیده ) نمود و یا ارتفاع سازه هایی که در خاک مدفون هستند را کمتر کرده و از حجم عملیات خاکبرداری کاست.
همچنین در پارکینگهای طبقاتی از طول رمپ مسیرها کاسته شده به فضای مفید پارکینگ افزوده می‌گردد.
علاوه بر مزایای فوق در سیستم پیش تنیده کاهش ضخامت سقف باعث کاهش وزن سازه گردیده که به تبع آن المانهای باربر سازهای مانند ستونها و دیوارها نیز برای همین وزن کاهش یافته محاسبه می شوند.
با توجه به کمتر شدن مقدار وزن سازه و همچنین کاهش ارتفاع ساختمان (کاهش در بازوی لنگر واژگونی) نیروهای زلزله اعمال شده به سازه ( پیشتنیده ) کاهش یافته و در مجموع سیستم عملکرد مطلوبتری در مقابل نیروهای زلزله خواهد داشت.
مطابق آئین نامه زلزله ایران در صورت استفاده از دیوار برشی، با استفاده از تکنیک پس کشیدگی ( پیشتنیده ) امکان حذف کامل تیرها تا 15 طبقه وجود دارد.
در ساختمانهای بلندتر که نیاز به سیستم مقاوم جنبی دوگانه الزامی است نیز میتوان از ترکیب دیوارهای برشی و قاب پیرامونی بهره جست.
با حذف آویز تیرها تعبیه شبکه های تأسیساتی در زیر سقف پیش تنیده به راحتی انجام می شود و عملیات نازک کاری و ایجاد سقف کاذب برای مدفون کردن تیرهایی که به لحاظ معماری باید پوشیده شوند حذف خواهد گردید.
5- انعطاف بیشتر در پلان ها:
به دلیل ماهیت درجا بودن عملیات پس کشیدگی ( پیشتنیده ) و نیز قابلیت نصب کابلها در پلان و ارتفاع به صورت منحنی میتوان هرگونه شکل را در پلان پیش تنیده ایجاد نمود.
ساخت پلانهای خاص نظیر بیضی، دایره، قطعاتی از منحنی، ترکیب خطوط صاف و منحنی کاملاً میسر بوده و طراح قادر خواهد بود تا طراحی با استفاده از عناصر معماری مدرن را به سادگی ارائه دهد.
به جهت امکان حرکت کابلها در پلان و وجود نوارهای تیری مدفون، الزامی به در امتداد هم بودن محورهای ستونها نبوده و قابلیت ستون گذاری در محورهای دلخواه سقف پیش تنیده ( نه الزاماً روی محورهای از پیش تعیین شده) را به طراح می دهد.
منبع: https://artachoobaria.com/