همانطور که اشاره کردیم، به انجام خدمت سربازی در سازمانهای دولتی و مراکز غیرنظامی امریه سربازی می‌گویند. امریه سربازی این امکان را برای افراد فراهم می‌کند که دوره خدمت خود را در سازمان‌ها و نهادهای دولتی سپری کنند و از مزایای آن بهره ببرند. البته این نهادها باید سربازان امریه را بپذیرند و برای بکارگیری این افراد اعلام نیاز کنند. سازمان نظام وظیفه، این راهکار را با این هدف پیش روی مشمولان قرار داده تا دیگر نیازی به حضور تمام وقت در پادگان نداشته باشند و بدون پوشیدن لباس سربازی، خدمت اجباری خود را سپری کنند.
هر ساله برخی سازمان‌ها بر اساس نیازی که دارند اطلاعیه جذب نیروی سرباز امریه را منتشر می‌کنند. همه افراد نمی‌توانند سربازی خود را به این شکل سپری کنند و باید شرایط خاص آن را داشته باشند. متقاضی گذراندن سربازی به این شکل بسیار زیاد است، چرا که امکان استخدام افراد پس از طی دوره سربازی وجود دارد و همچنین فرد تنها نیمی از روز را در محل خدمت خود حاضر می‌شود. متأسفانه افراد بسیاری با وجود داشتن شرایط لازم به دلیل عدم آگاهی از آن استفاده نمی‌کنند.
با توجه به تعداد سربازان کشور میتوان گفت که خدمت در ارگانهای نظامی و دولتی تحت عنوان نیروی امریه برای همه‌ی مشمولان خدمت وظیفه‌ی عمومی امکان‌پذیر نیست. لذا شرایطی عمومی برای امریه تعریف شده و تنها متقاضیانی می‌توانند این امکان را دریافت کنند که تمامی شرایط اعلام شده توسط ارگان مورد نظر را دارا باشند. عموما خود این ارگان ها شرایط اختصاصی جذب نیروی انسانی را تعریف کرده و در قالب اطلاعیه های اینترنتی و یا آگهی‌های استخدامی امریه، در مجلات و روزنامه ها منتشر می کنند. نکته ی دیگری که درباره ی امریه سپاه مطرح است ؛ نوع امریه میباشد . که انواع امریه سپاه ، امریه در دستگاه های نظامی و امریه در دستگاه های غیر نظامی میباشد . که خود فرد مشمول میتواند یکی از این دو را انتخاب کند . اما اخذ هر یک از این موارد فرآیندی زمان بر و پیچیده میباشد .
از مهمترین موارد ذکر شده به عنوان شرایط عمومی که شانس شما را برای دریافت سهمیه نیروهای امریه افزایش می دهد، میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- عضویت در یک خانواده‌ی ایثارگران (فرزند یا برادر شهید، مفقودالاثر، جانباز، آزاده و رزمنده‌ی دارای حداقل ۶ ماه سابقه‌ی جبهه).
- عضوپت و تحت پوشش قرار گرفتن در نهاد امداد امام خمینی (ره) .
- عضویت و تحت پوشش قرار گرفتن در نهاد بهزیستی.
- تاهل
- برخورداری از درجه معاف از رزم.
- علاقه مند به خدمت در مناطق محروم.
- سابقه عضویت در پایگاه مقاومت بسیج داشته باشند
- عضویت در بنیاد جزء نخبگان، استعدادهای برتر
- عضویت در میان حافظان قرآن یا قاریان برتر کشور
نکته‌ی مهم: مشمولان متقاضی امریه شدن در دستگاه‌های دولتی باید حداقل ۳ ماه قبل از پایان مهلت مراجعه به دفاتر پلیس ۱۰+ برای ارسال درخواست به منظور اعزام به خدمت زیر پرچم، درخواست خود را ارسال کنند. سپس با در دست داشتن برگ اعزام به خدمت به سازمان ارائه دهنده‌ی امریه مراجعه کنند یا از طریق وبسایت آن سازمان، درخواست دهند.
به طور کلی میتوان سازمانهای جذب کننده‌ی نیروهای امریه را به سه دسته‌ی کلی تقسیم‌بندی کرد:
- شرکت‌های دانش‌بنیان
- وزارت‌خانه و سازمانهای دولتی
- قرارگاه و ارگان های نظامی
شرکت های دانش بنیان عموما نهادهای دولتی و یا خصوصی هستند که به موجب توافق ستاد کل نیروهای مسلح و معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری، امکان جذب و بکارگیری مشمولان سربازی را تحت شرایط مشخصی را دارا هستند. شرکت های دانش بنیان عمدتا در حوزه های مرتبط با تکنولوژی و توسعه فناوری فعالیت داشته و افراد برای ورود به عنوان نیروی امریه باید دارای رزومه مناسبی برای فعالیت در این شرکت ها باشند.
طبق قانون، هر شرکت دانش‌بنیان مجاز است حداقل یک نفر نیروی امریه جذب نماید. البته به ازای هر شش میلیارد ریال فروش سالیانه، شرکت میتواند یک نفردیگر نیروی امریه جذب کند. همچنین شرکت دانش‌بنیان مجاز است به ازای هر ۱۰ نفر از کارکنان خود نیز یک نفر دیگر نیروی امریه جذب نماید.
همچنین براساس شیوه‌نامه‌ی امریه دانش بنیان، مشمول باید دارای مدرک کارشناسی یا بالاتر از آن باشد و در شش ماه گذشته، بیمه تمام وقت در شرکت جذب کننده برای او رد شده باشد.
نکته مهم: افرادی که فارغ التحصیل رشته‌های علوم پزشکی باشند، نمی‌توانند در شرکت‌های دانش‌بنیان امریه شوند.
وزرات خانه‌های مختلف شامل آموزش و پرورش، دفاع، نیرو، جهاد کشاورزی، بهداشت، نفت، ارتباطات و فناوری، فرهنگ و ارشاد اسلامی، راه و شهرسازی، اقتصاد و امور دارایی، کار، تعاون، کار و رفاه اجتماعی و … هر ساله پذیرای نیروهای امریه هستند. البته، ظرفیت پذیرش نیروهای امریه‌ی وزارت‌خانه‌های مختلف در سال‌های مختلف متفاوت است و ممکن است در بعضی از سال‌ها، بعضی از وزارت‌خانه‌ها، ظرفیتی برای جذب نیروی امریه نداشته باشند. در ادامه به چند مورد از این ارگان های دولتی اشاره میکنیم.
وزارت آموزش و پرورش معمولا با مشکل تأمین معلم به ویژه برای مناطق دورافتاده مواجه است و بنابراین، میتواند به میزان نیاز خود، امریه سرباز معلم دریافت کند. بکاریگیری نیروی امریه در این سازمان عموما تحت عنوان نیروی سرباز معلم انجام گرفته و متقاضیان بعد از ثبت درخواست، در قالب یک سیستم امتیازدهی به رقابت پرداخته و بر حسب امتیاز تفکیک می شوند. توجه داشته باشید که این نوع امریه صرفا مخصوص مدارس مناطق محروم و کمتر توسعه‌یافته است و شامل مناطق شهری و مراکز استان‌ها نمی‌شود.
وزارت بهداشت نیز میتواند در قالب طرحی تحت عنوان «پیام‌آوران بهداشت» دارای ظرفیت پذیرش نیروهای امریه است. تنها متقاضیانی می‌توانند به عنوان امریه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی خدمت کنند که فارغ‌التحصیل این وزارت باشند. پذیرش نیروهای امریه در وزارت بهداشت عمدتا بر حسب نیاز هر مرکز انجام گرفته و اولویت با مناطق محروم و کمتر توسعه یافته است. وزارت بهداشت در رشته‌های پزشکی تخصصی، پزشکی عمومی، دندانپزشکی، داروسازی، پرستاری، علوم آزمایشگاهی، رادیولوژی، اتاق عمل، هوشبری، فوریت‌های پزشکی، بهداشت دهان و دندان، و بهیاری در مقاطع مختلف از دیپلم گرفته تا دکترا، نیروی امریه جذب می‌کند. البته مقطع تحصیلی مورد پذیرش برای هر یک از مقاطع فوق، متفاوت است. به عنوان مثال، تنها رشته‌ای که میتوان با مدرک دیپلم آن، امریه‌ی وزارت بهداشت گرفت، بهیاری میباشد.
امریه وزارت علوم از محبوب‌ترین انواع امریه در بین مشمولان تحصیل‌کرده است. این وزارت‌خانه برای به خدمت‌گیری کارکنان وظیفه شرایط نسبتا دشوارتری دارد. متقاضیان انجام خدمت زیر پرچم در وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، باید دارای حداقل مدرک کارشناسی ارشد باشند. حداقل معدل متقاضیان برای امریه شدن در وزارت علوم، معدل ۱۵ برای کارشناسی ارشد و معدل ۱۶ برای دارندگان مدرک دکترا است.
وزارت جهاد کشاورزی نیز یکی دیگر از ارگانهای دولتی است که هر ساله در قالب طرح «سربازان سازندگی» اقدام به پذیریش نیروی امریه می کند. عمدتا یکی از شرایط ذکر شده برای متقاضیان دریافت امریه این ارگان تحصیل در رشته تحصیلی های مرتبط با حوزه کشاورزی عنوان می شود.
وزارت نفت کشور نیز از جمله وزارت‌خانه‌هایی است که در رشته‌های متنوعی، نیروهای امریه پذیرش می‌کند. این وزارت‌خانه، در قالب طرح «نظام صنعت نفت» از میان کارکنان وظیفه‌ی عمومی که دارای مدرک تحصیلی و شرایط لازم هستند، امریه می‌پذیرد. اکثر نیروهای امریه در این سازمان، در مناطق عملیاتی بد آب و هوا و محروم مورد استفاده قرا می‌گیرند. متقاضایان برای این منظور باید شش ماه پیش از درخواست اعزام به خدمت، درخواست امریه‌ی خود را در سایت وزارت نفت کشور، به ثبت برسانند.
امریه ارگان های نظامی مربوط به چند سازمان و قرارگاه نظامی خاص می شود که به دلیل حساسیت موضوع متقاضیان برای ورود به این نهادها عمدتا باید دارای سوابق و کارت سبز بسیج باشند. قرارگاه خاتم انبیاء سپاه از جمله این مراکز نظامی اس که سوابق افراد پیش پذیرشطی چندین مرحله مورد بررسی قرار میگیرد.