بسیاری از افرادی که کارت معافیت پزشکی دریافت کرده اند، اما از شرایط دریافت معافیت از طریق کفالت هم برخوردار هستند، به دنبال تبدیل آن به کفالت می باشند. لذا معافیت سربازی محدودیت هایی را نیز در زمینه شغلی به همراه دارد.
مطابق قوانین آن دسته از مشمولانی که کارت معافیت پزشکی خود را دریافت کرده اند، نمی توانند به هیچ عنوان به دلیل حائز شرایط کفالت بودن، کارت معافیت پزشکی خود را ابطال کنند.
کفالت برای مادر از رایج ترین روش های دریافت معافیت سربازی می باشد. از شرایط دریافت این نوع معافیت، وفات پدر و طلاق پدر و مادر می باشد، به شرطی که نیازمند بودن مادر به فرزند خود تائید شده باشد.
لازم به ذکر است شخص مشمول باید تنها پسر بالای ۱۸ سال در خانواده باشد. اقدام برای این نوع معافیت در صورتی امکان پذیر است که مشمول از قبل برای دریافت معافیت پزشکی اقدام نکرده و همچنین کارت معافیت پزشکی را نیز دریافت نکرده باشد.
سازمان نظام وظیفه عمومی ناجا جدیدترین موارد معافیت کفالت اعلام کرده است، که به شرح زیر می باشد:
مادر یا پدر بالای ۷۰ سال سن داشته باشند.
تنها پسر بالای ۱۸ سال خانواده باشد که سرپرستی و نگهداری از والدین خود را به عهده دارد.
فرد در صورتی که سرپرستی خواهرش که والدین و همسر قانونی ندارد، برعهده داشته باشد معافیت کفالت به وی تعلق می گیرد.
یگانه نوه پسر بالای سن ۱۸سال دارای جد بدون فرزند باشد که به علت معینی نیاز به مراقبت داشته باشد.
فرد مشمولی که همسرش فوت کرده باشد و از او فرزند کوچک به جا مانده تا زمانی که ازدواج نکرده باشد، معاف از خدمت سربازی خواهد بود.
اگر متقاضی همسری داشته باشد که بعد از ازدواج دچار معلولیت یا بیماری خاصی شده باشد که نیازمند مراقبت باشد نیز از سربازی معاف خواهد شد.
اگر سرباز در حین انجام خدمت سربازی فوت کند، یکی از فرزندانش می تواند از معافیت استفاده کند و در صورتی که از فرزندان خانواده در حین خدمت سربازی فوت کند، یکی از پسران خانواده می توانند از این معافیت بهره‌مند شوند.
نکته ی قابل توجه در این زمینه این است که مشمولان باید پس از لغو معافیت پزشکی به خدمت سربازی دو ساله بروند!
همچنین متقاضیان باید به وضعیت سلامتی خود نیز توجه داشته باشند؛ چرا که می تواند مانع باطل شدن کارت معافیت شود. در واقع فرد باید درسلامت کامل باشد تا بتواند برای لغو معافیت خود اقدام کند.
شرایط باطل کردن کارت معافیت پزشکی، از موضوعات مهمی است که باید قبل از اقدام در این خصوص تحقیق و مطالعه بپردازید. علاوه بر سلامت بدنی که شرط اساسی باطل شدن کارت معافیت می باشد، انجام این امر شرایط دیگری نیز دارد که در ادامه به بررسی آنها خواهیم پرداخت.
مشمول در هر سنی نمی تواند برای ابطال کارت معافیت پزشکی اقدام کنند و برای افراد با مدارک تحصیلی متفاوت شرایط سنی هم متفاوت است. به طور مثال افراد با مدرک تحصیلی دیپلم یا فوق دیپلم تنها تا پایان ۳۰ سالگی می توانند معافیت خود را لغو نمایند.
در ادامه ی این مقاله به سایر مدارک تحصیلی که در سن افراد برای ابطال کارت معافیت تاثیر دارد، می پردازیم که در جدول زیر قابل مشاهده است.
شرایط سنی افراد مشمول با مدرک تحصیلی مختلف که قصد ابطال کارت معافیت پزشکی را دارند!مدرک تحصیلیسن مشمولانزیر دیپلم و یا دیپلم ۳۰ سالکارشناسی (لیسانس) ۳۳ سالکارشناسی ارشد ۳۶ سالدکتری ۴۰ سال
از دیگر موضوعات چالش برانگیز، امکان تبدیل معافیت پزشکی به کفالت می باشد؛ چرا که متقاضی باید بلافاصله پس از باطل شدن کارت معافیت خود به خدمت سربازی اعزام شود.
به طور کلی افرادی که معافیت پزشکی خود را باطل می کنند، نمی توانند از هیچ کدام از معافیت های دیگر مانند کفالت، ایثارگری و… استفاده نمایند و باید بلافاصله به خدمت سربازی اعزام شوند.
در ابتدا باید بگوییم که این مدارک برای تمام مشمولان یکسان می باشد؛ بنابراین اگر یکی از مدارک زیر را ندارید، امکان ابطال کارت تحت هیچ شرایطی امکان پذیر نخواهد بود.
ارائه ی مدارک شناسایی مانند کارت ملی، شناسنامه، عکس پرسنلی که به تازگی گرفته شده باشد و مدارکی از این قبیل که برای اثبات هویت شخص مشمول لازم است.
کارت معافیت پزشکی بدون شک از جمله مدارکی می باشد که باید در پرونده شخص متقاضی وجود داشته باشد. همچنین فردی که برای لغو معافیت پزشکی خود اقدام می کند، باید متعهد شود که بلافاصله به خدمت سربازی اعزام خواهد شد.
فردی که قصد باطل کردن معافیت پزشکی را دارد، باید علاوه بر مدارک ذکر شده برای معاینه‌ی پزشکی و دریافت تاییدیه سلامت نیز اقدام نماید.
افرادی که کارت معافیت پزشکی دارند، بهتر است مشاغلی را انتخاب کنند که مناسب با وضعیت جسمانی شان باشد، زیرا بعضی از مشاغل نیاز به توانایی جسمی و فیزیکی بالایی دارند.
لازم به ذکر است معافیت های پزشکی که به دلیل چاقی یا لاغری اعمال می شوند، معمولا مشکلی در فرایند استخدام نخواهند داشت. از طرفی افرادی که به دلایلی مانند مشکلات و بیماری های تنفسی، قلبی، بینایی، مغز و اعصاب و… معافیت پزشکی دریافت کرده اند، از استخدام در برخی از شرکت ها و شغل ها منع شده اند.
به طور مثال افرادی که دچار کم بینایی هستند، ممکن است برای مشاغلی که با تایپ و نوشتن مطالب سرو کار دارد، مناسب نباشند؛ اما دربرخی مشاغل آزاد مانند فروشندگی در گل فروشی و یا بوتیک لباس توانمند و موفق باشند.
هزینه باطل کردن معافیت پزشکی، توسط سازمان نظام وظیفه و دیگر ارگان های مربوطه تعیین می شود.
فردی که می خواهد کارت معافیت خود را به هر دلیلی باطل کند، باید هنگام مراجعه به این سازمان، هزینه ی تعیین شده را به نظام وظیفه پرداخت نمایند. طبیعی است که ابطال کارت و انجام معاینات پزشکی مختلف برای تایید سلامت متقاضی و طی مراحل اداری مربوطه نیازمند پرداخت هزینه هایی می باشد.
لازم به ذکر است هزینه ای که برای ابطال کارت معافیت پزشکی از متقاضی اخذ می شود، هزینه‌ی زیادی نیست.