بی اشتهایی یک اختلال خوردن و یک بیماری جدی سلامت روان است. افراد مبتلا به این اختلال سعی می‌کنند با نخوردن غذای کافی یا ورزش زیاد یا هر دو، وزن خود را تا حد امکان پایین نگه دارند. همچنین ممکن است فرد در طول روز اشتهای کافی برای خوردن وعده های غذایی را نداشته باشد. این عارضه اگر برای مدت کوتاه ایجاد شود مشکلی ایجاد نمی کند، اما طولانی شدن آن می تواند منجر به بروز مشکلات سلامتی شود.
مردان و زنان در هر سنی ممکن است به بی اشتهایی مبتلا شوند، اما این عارضه در زنان جوان شایع‌تر است و معمولاً در اواسط نوجوانی شروع می‌شود.
بی اشتهایی یا احساس سیری چیست؟
داشتن احساس سیری و بی اشتهایی بعد از خوردن یک وعده غذایی کاملا طبیعی است، اما داشتن چنین حالتی در کل روز می تواند نشان دهنده یک بیماری باشد. افرادی که دچار بی اشتهایی می شوند، میلی به خوردن وعده های مختلف غذایی یا غذا خوردن در جمع ندارند.
اختلال سیری زودرس به مرور زمان می تواند باعث کاهش وزن و لاغری بیش از حد و خجالت افراد از حضور در اجتماع شود. با اینکه بروز بی اشتهایی در زنان شایع تر است، اما ممکن است هر فردی از هر نژاد و جنسیتی به آن دچار شود.
علت
دلایل گوناگونی می توانند باعث بی اشتهایی و کاهش میل به غذا شوند و این عوامل در کودکان و بزرگسالان متفاوت هستند. دلایل بی اشتهایی معمولا در دو دسته فیزیولوژیک و دارویی یا پزشکی قرار می گیرند. رایج ترین دلایل کاهش اشتها شامل موارد زیر است:
حالت های روانی و احساسات منفی مثل افسردگی و اضطراب یا حتی هیجان و شاید زیاد
تغییرات هورمونی و بارداری
بیماری های زمینه ای مثل نارسایی کبد، کلیه و نارسایی قلبی هم می تواند منجر به بروز بی اشتهایی شود
مصرف برخی داروهای خاص مثل مسکن‌ها، برخی آنتی‌بیوتیک‌ها، انجام ایمونوتراپی، انجام شیمی درمانی و‌یا رادیو درمانی
ابتلا به برخی بیماری های ویروسی یا عفونی مثل آنفولانزا، سرماخوردگی و عفونت های تنفسی
ابتلا به بیماری های گوارشی مثل سندروم روده تحریک پذیر، رفلاکس معده، زخم یا میکروب معده و یبوست طولانی و مزمن
ابتلا به انواع سرطان ها
داشتن اعتیاد به مخدر هایی مثل هروئین، کدئین و کوکائین
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر مدت زمانی که دچار بی اشتهایی و سیری زودرس شده اید طولانی شود، باید برای تشخیص علت دقیق و درمان این اختلال به پزشک و درمانگر مراجعه کنید. در مراحل ابتدایی پزشک شرح حال بیمار را بررسی کرده و سپس معاینات بالینی انجام میدهد.
اگر پزشک به بیماری دیگری مشکوک نشود معمولا در مرحله اول معاینات برای بررسی بیماری های گوارشی انجام می شود. با توجه به سایر علائمی که بیمار مشاهده می کند، ممکن است نیاز به انجام آزمایشاتی مثل آندوسکوپی، سیگموئیدوسکوپی، آزمایش خون و مدفوع و غیره هم باشد.
درمان بی اشتهایی
قبل از اقدام به درمان بی اشتهایی، باید دلایل اصلی این عارضه مشخص شود. اما رایج ترین روش های درمان بی اشتهایی و سیری زودرس به شرح زیر است:
درمان خانگی
بهترین راه مقابله و درمان بی اشتهایی در کودکان و بزرگسالان، تقسیم وعده های غذایی سنگین به چندین وعده کوچک در طی روز است. البته این روش زمانی کاربرد دارد که بیماری یا علل زمینه ای دیگر عامل این اختلال نباشد.
مکمل افزایش اشتها
توصیه می شود در وعده های غذایی کوچک غذاهایی که کالری و پروتئین بدن را تامین می کنند استفاده شود. همچنین مقدار کافی فیبر و مایعات هم برای پیشگیری از یبوست باید مصرف شود.
مصرف مکمل های افزایش اشتها
مصرف برخی از مکمل ها می تواند به افزایش اشتها کمک کند که در ادامه برخی از آنها را معرفی میکنیم. البته توصیه میکنیم تا حد امکان از مکمل استفاده نکنید.
مصرف مکمل های آهن و زینک و مولتی ویتامین
قرص گیاهی مخمر آبجو (زیر نظر پزشک)
شربت سان استول
جلسات مشاوره یا مصرف دارو
اگر مشکلات اضطراب یا افسردگی باعث بی اشتهایی شده، کمک گرفتن از یک روان درمانگر و مصرف داروهای ضد افسردگی می تواند به بهبود این عارضه کمک کند.
همچنین اگه بی اشتهایی به دنبال مصرف یک داروی خاص اتفاق افتاده، پزشک تغییراتی در دستور مصرف آن خواهد داد.
علت بی اشتهایی و احساس سیری زودرس + راه های درمان - کلینیک پایتخت