تغییر نام در شناسنامه
چه کسانی میتوانند برای تغییر نام و نام خانوادگی در شناسنامه اقدام کنند؟
طبق ماده 997 قانون مدنی، هر فردی باید دارای نام خانوادگی باشد و طبق ماده 40 قانون ثبت احوال تغییر نام خانوادگی اشخاص منحصرا با تصویب سازمان ثبت احوال کشور خواهد بود.
افراد زیر می توانند برای تغییر نام و یا نام خانوادگی خود در شناسنامه به اداره ثبت احوال محل اقامت خود مراجعه کرده و درخواست تغییر نام یا نام خانوادگی نمایند:
* اشخاص بالای ۱۸ سال
* افراد کمتر از ۱۸ سال که دارای حکم رشد باشند.
* پدر یا جد پدری با ارائه شناسنامه خود جهت فرزندان کمتر از ۱۸ سال
* سرپرست قانونی (قیم، امین، وصی) برای افراد محجور (کودک، مجنون، سفیه) با ارائه مدارک مستند که سمت او احراز شده باشد.
برای دریافت راهنمایی و مشاوره رایگان در خصوص کلیه دعاوی طلاق با وکلای طلاق موسسه حقوقی دادآرمان تماس بگیر. (02122904873-02122904874-09128400921-09336267676-09336267878)
کدام اسامی را نمی توان در شناسنامه انتخاب کرد؟
طبق ماده 20 قانون ثبت احوال انتخاب نام های زیر برای افراد ممنوع است و دارندگان این اسامی می توانند برای تغییر نام خود در شناسنامه اقدام نمایند:
1- نام هایی که موجب هتک حیثیت مقدسات اسلامی می شود، مانند عبدالات و عبدالعزی
2- نام های ساده و مرکب مانند خان، حاجیه سلطان و...
3- اسامی مستهجن و زننده
4- نام هایی که معرف صفات مذموم و مغایر با ارزش های والای انسانی است مانند گرگ و...
5- نام هایی که با عرف و فرهنگ غالب و مقدسات مذهبی مردم مغایر باشد.
6- نام هایی که موجبات اشاعه و ترویج فرهنگ بیگانه شود.
7- نام هایی که موجب تحقیر اشخاص شود یا معنای لغوی آن در جامعه قابل پذیرش نباشد.
کدام اسامی را می توان در شناسنامه تغییر داد؟
در صورتی که نام شخص هر یک از موارد فوق که در ماده 20 قانون ثبت احوال به آن اشاره شده است، باشد و هر یک از موارد زیر، افراد می توانند درخواست تغییر نام در شناسنامه را نمایند:
* نام های نامتناسب با جنس متقاضی
* حذف کلمات اضافه و غیرضروری در نام اشخاص
* تصحیح اشتباهات املایی در نام اشخاص
* هم نام بودن فرزند با پدر یا مادر در یک خانواده
* هم نام بودن برادران و یا خواهران در یک خانواده
* تغییر نام از صورت عربی رسم الخط به شکل فارسی
* تغییر نام کسانیکه نام آنها اسامی ایام هفته باشد.
* تغییر نام افرادی که تغییر جنسیت داده باشند.
* پیشوند «عبد» خاص اسامی و صفات ذات پروردگار است.
* تغییر نام کسانی که دارای اسم مستعار باشند.
مرجع تغییر نام و نام خانوادگی در شناسنامه
در صورتی که شخصی بخواهد نام یا نام خانوادگی خود و یا هر دوی آنها را در شناسنامه تغییر دهد، برای این کار باید به مرجع صالح مراجعه نماید. مرجع تغییر نام و نام خانوادگی در شناسنامه اداره ثبت احوال محل صدور شناسنامه می باشد.
در صورتی که متقاضی با مراجعه به اداره ثبت احوال موفق به تغییر نام خود نشود، می تواند برای تغییر نام از طریق دادگاه اقدام نماید، می تواند در محل سکونت خود تقاضای تغییر نام را مطرح نماید، هر چند اداره ثبت احوال مربوطه در آن حوزه یا شهر نباشد که در این صورت مرجع رسیدگی یک نسخه از دادگاه و ضمائم را برای اداره ثبت احوال مربوطه ارسال می نماید و اداره مزبور نیز در مهلت مناسب نسبت به ارائه لایحه دفاعیه اقدام خواهد کرد.
آیا تغییر اسامی مذهبی در شناسنامه امکانپذیر است؟
یکی از سوالات متداولی که در خصوص تغییر نام در شناسنامه مطرح می شود، در مورد تغییر نام های مذهبی در شناسنامه است. اگر کسی نام مذهبی داشته باشد، آیا می تواند نام خود را در شناسنامه تغییر دهد یا خیر؟
در پاسخ به این سوال باید گفت، چنانچه متقاضی برای تغییر نام مذهبی خود به اداره ثبت احوال و یا به مراجع قضایی مراجعه نماید با تغییر اسامی مذهبی مخالفت خواهد شد. اما در شرایطی در قانون ثبت احوال، منعی برای تغییر نام مذهبی وجود ندارد و افرادی که دارای نام مذهبی هستند، نیز میتوانند برای تغییر نام اقدام نمایند.
شرط تغییر نام مذهبی در شناسنامه این است که نام جدید که متقاضی انتخاب کرده است فراوانی بیشتری نسبت به نام قبلی داشته باشد. بدین معنا که باید نام جدیدی که فرد انتخاب میکند از نام اول او فراوانی بیشتری داشته باشد. مثلا تغییر نام عبدالله به علی یا حسین که فراوانی بیشتری دارند.
مراحل تغییر نام در شناسنامه از طریق اداره ثبت احوال
مراحل تغییر نام در شناسنامه از طریق اداره ثبت احوال به ترتیب زیر می باشد:
1- رجوع به اداره ثبت احوال
2- ارائه مدارک لازم به همراه درخواست مورد نظر
3- بررسی اصالت و صحت اسناد توسط کارشناسان اداره ثبت
4- بررسی درخواست متقاضی بر طبق قانون
تغییر نام در شناسنامه از طریق دادگاه چگونه است؟
افرادی که شامل ماده ۲۰ قانون ثبت احوال نمی شوند و قصد تغییر نام خود را دارند، باید برای تغییر نام از طریق دادگاه عمومی حقوقی اقدام نمایند. در این روش متقاضی تغییر نام، اقدام به طرح دعوی نموده و سپس با ارائه توضیحات و دفاعیات، قاضی دادگاه را برای تغییر نام خود متقاعد مینماید.
نکته: در صورتی که متقاضی برای اولین بار درخواست تغییر نام در شناسنامه را نماید، اگر نامی که درخواست تغییر آن داده می شود از اسامی مقدس و مذهبی نباشد و یا نام مقدس است و با نام مقدس دیگری تقاضای تغییر داده شود، جهت اثبات در دادگاه الزاما نیاز به استشهادیه و حضور شهود در دادگاه می باشد.
مراحل تغییر نام در شناسنامه از طریق دادگاه
مراحل تغییر نام در شناسنامه از طریق دادگاه به ترتیب زیر می باشد:
1- مراجعه به دفاتر الکترونیک قضایی و تنظیم و ثبت دادخواست تغییر نام
2- ارائه مدارک و ادله به همراه دادخواست، مانند شهادت شهود است که میتوان استشهادیهای را از قبل تنظیم نموده و به امضای شاهدین رساند.
3- دادگاه جلسهای به منظور رسیدگی تشکیل میدهد که زمان آن با پیامک به متقاضی اطلاعرسانی میشود.
4- در جلسه دادگاه، قاضی ضمن اینکه توضیحات متقاضی تغییر نام را میشنود، اگر شهود حضور داشته باشند قاضی میتواند قرار استماع شهادت شهود صادر کند و اظهارات شهود در صورتجلسه دادگاه قید میشود. در موارد معدودی هم دادگاه بدون استماع شهادت شهود، حکم به تغییر نام صادر مینماید.
* نکته: وکیل و نماینده قانونی اداره ثبت احوال نیز در جلسه دادگاه حاضر میشود و غالباً با دادخواست تغییر نام مخالفت مینمایند.
5- دادگاه پس از بررسی مدارک و دفاعیه و طرف مقابل رأی خود را صادر مینماید.
این حکم ظرف بیست روز از ابلاغ دادنامه، قابل تجدیدنظرخواهی است.
مدارک لازم برای تغییر نام در شناسنامه
برای تغییر نام در شناسنامه متقاضی باید مدارک زیر را ارائه نماید:
1- ارائه اصل شناسنامه و دو برگ تصویر آن
2- تکمیل فرم درخواست تغییر نام
3- فیش بانکی نزد کلیه شعب بانک ملی ایران به نام سازمان ثبت احوال کشور
هزینه تغییر نام در شناسنامه چقدر است؟
با توجه به اینکه تغییر نام یا نام خانودگی در شناسنامه جزء دعاوی غیر مالی محسوب می شود، بنابراین هزینه تغییر نام براساس دعاوی غیرمالی محاسبه خواهد شد.