حق ملاقات با فرزند پس از طلاق

حق ملاقات با فرزند پس از طلاق

طلاق چیست؟

طلاق به معنی پایان قانونی ازدواج و جدا شدن زوجین از یکدیگر است و با طلاق رابطه زوجیت میان زن و شوهر به پایان می رسد، همچنین و در پی آن حقوق و تکالیف متقابلی که بین زوجین در هنگام ازدواج وجود داشته از میان می ‌رود.

طبق ماده ۱۱۳۳ قانون مدنی، مرد حق طلاق دارد، از این رو طلاق جزو ایقاعات محسوب می شود، یعنی یک طرفه است و تنها از سوی مرد انجام می ‌شود.

طبق ماده ۱۱۳۹ قانون مدنی، طلاق مخصوص عقد دائم بوده و زن در عقد موقت با پایان مدت یا بذل آن از سوی شوهر از زوجیت خارج می ‌شود.

برای دریافت راهنمایی و مشاوره رایگان در خصوص کلیه دعاوی طلاق با وکلای طلاق موسسه حقوقی دادآرمان تماس بگیر. (02122904873-02122904874-09128400921-09336267676-09336267878)

انواع طلاق براساس رجوع در طلاق

رجوع در طلاق به معنی بازگشت مرد به همسر خود پس از طلاق و ادامه زندگی مشترک در ایام عده طلاق است و با این رجوع ازدواج قبلی با تمام آثاری که داشته، ادامه پیدا می کند و نیازی به جاری شدن نکاح مجدد نمی‌ باشد. البته ثبت رجوع توسط مرد الزامی است و در صورت عدم ثبت رجوع به پرداخت جزای نقدی و یا تحمل حبس محکوم خواهد شد.

براساس حق رجوع، طلاق به دو دسته تقسیم می شود که عبارتند از:

* طلاق بائن (طلاق بدون رجوع)

* طلاق رجعی

طلاق بائن (طلاق بدون رجوع)

طلاق بائن به طلاقی گفته می ‌شود که پس از طلاق، رابطه زوجیت به طور کامل بین زن و شوهر از بین می رود و مرد در دوران عده طلاق بائن نمی تواند به همسر سابق خود رجوع کند. طلاق بائن نیز به چند دسته تقسیم می شود، که عبارتند از:

۱- طلاق زن باکره: طلاق زنی که بعد از ازدواج با او آمیزش نشده است.

۲- طلاق دختر صغیره: طلاق دختری که نُه سالش تمام نشده است.

۳- طلاق زن یائسه

۴- طلاق خُلع

۵- طلاق مُبارات

۶- طلاق سوم یا سه طلاقه

۷- نوع دیگری از طلاق نیز وجود دارد که طلاق حاکم شرع نام دارد. در این نوع طلاق، حاکم شرع همسر مردی را که نه نفقه او را می ‌پردازد و نه طلاقش می ‌دهد، خود طلاق می ‌دهد.

طلاق رجعی

در طلاق رِجعی مرد می ‌تواند تا زمانی که عده طلاق پایان نیافته، بدون نیاز به عقد نکاح جدید به همسر خود رجوع نماید و زندگی مشترک خود را دوباره شروع کنند. در ایام عده طلاق رجعی زوجین از یکدیگر ارث می برند و به زوجه نفقه تعلق می گیرد و زن می تواند در منزل مرد اقامت داشته باشد.

همچنین در طلاق خلع و مبارات که از انواع طلاق بائن هستند و زن با بذل مهریه اش طلاق می گیرد، در صورتی که زن در ایام عده طلاق مهریه ای را که بخشیده مطالبه نماید طلاق از حالت بائن خارج و به طلاق رجعی تبدیل می شود و مرد می تواند در ایام عده طلاق به زن رجوع کند و زن و مرد دوباره زندگی مشترک خود را شروع کنند.

انواع طلاق براساس درخواست کننده طلاق

در صورتی که زن و مرد بخواهند طلاق بگیرند باید ابتدا برای ثبت دادخواست طلاق اقدام کنند تا درخواست زن یا مرد برای طلاق در دادگاه بررسی شود و سپس دادگاه در این خصوص رأی مقتضی صادر نماید.

بربراساس اینکه چه کسی دادخواست طلاق را به دادگاه تقدیم می کند، طلاق به دو دسته تقسیم می شود:

* طلاق یک طرفه: در طلاق یک طرفه فقط یکی از زوجین برای طلاق اقدام کرده و تصمیم به طلاق دارد. طلاق یک طرفه ممکن است از طرف مرد و یا زن مطرح شود، از این رو طلاق یک طرفه به دو دسته تقسیم می شود:

۱- طلاق از طرف مرد

۲- طلاق از طرف زن

* طلاق توافقی: در طلاق توافقی زن و مرد هر دو برای طلاق با هم توافق دارند.

طلاق از طرف زن

طلاق از طرف زن یک طلاق یک طرفه است که فقط زوجه تصمیم به طلاق دارد. از این رو دادخواست طلاق از طرف زن را به دادگاه خانواده تقدیم می کند.

طبق قانون طلاق در ایران زن حق طلاق ندارد از این رو برای طرح دادخواست طلاق باید دلایل محکمه پسندی به دادگاه ارائه نماید در این صورت به درخواست او حکم طلاق صادر می شود.

عسر و حرج یکی از مهمترین دلایل موجه طلاق از طرف زن است. طبق ماده ۱۱۳۰ قانون مدنی، در صورتی که دوام زوجیت موجب عسر و حرج زوجه باشد، وی می تواند به حاکم شرع مراجعه و تقاضای طلاق نماید.

همچنین طلاق از طرف زن با شروط دوازده گانه عقدنامه نیز امکانپذیر است و زن با اثبات هر یک از این شروط می تواند درخواست طلاق کند.

همچنین زن می تواند به دلیل کراهتی که از شوهرش دارد با بذل مهریه اش و یا دادن مالی بیشتر از مهریه (فدیه) از دادگاه درخواست طلاق خلع نماید و در این صورت دادگاه به درخواست زن رای طلاق را صادر می کند.

اگر زن با داشتن حق طلاق از دادگاه درخواست طلاق نماید، طلاق از طرف محسوب نمی شود و طرح دادخواست طلاق با استفاده از حق طلاق، طلاق توافقی می باشد.

طلاق از طرف مرد

طبق ماده ۱۱۳۳ قانون مدنی، مرد حق طلاق دارد و هر موقع که بخواهد می تواند زن خود را طلاق دهد و برای درخواست طلاق از طرف مرد نیازی به ارائه دلایل موجه در دادگاه نمی باشد. مرد می تواند حتی بدون دلیل موجه زن خود را طلاق دهد، اما برای طلاق زن، باید ابتدا حقوق مالی زوجه یعنی، مهریه، نفقه، اجرت المثل ایام زوجیت، تنصیف اموال زوج در طلاق و استرداد جهیزیه را که توسط دادگاه خانواده تعیین شده است را پرداخت کند، همچنین دادگاه برای مسائل غیر مالی طلاق مانند حضانت فرزند پس از طلاق در صورت داشتن فرزند مشترک و حق ملاقات با فرزند پس از طلاق تصمیم گیری می نماید و سپس رأی طلاق یا همان گواهی عدم امکان سازش را به درخواست مرد صادر کند.

یکی از نکات مهم که در طلاق از طرف مرد باید به آن توجه شود دلایل طلاق مردان است، چرا که در صورتی که مرد بخواهد زن خود را با دلیل موجه مانند نشوز طلاق دهد تنصیف اموال مرد در طلاق به زن تعلق نمی گیرد.

طلاق از طرف توافقی

در طلاق توافقی برخلاف طلاق یک طرفه، زن و شوهر هر دو برای طلاق با هم توافق دارند و برای پایان دادن به زندگی مشترک خود تصمیم به طلاق می گیرند، از این رو دادخواست طلاق توافقی را به دادگاه تقدیم می کنند. در طلاق توافقی زن و شوهر بدون دخالت دادگاه در خصوص مسائل مالی و غیرمالی طلاق با هم توافق می کنند و توافقات خود را به صورت مکتوب به دادگاه خانواده ارائه می دهند.

همچنین باید به این نکته اشاره کرد که تغییر توافقات زوجین در طلاق توافقی امکان پذیر است و زن و مرد می توانند توافقات خود را تغییر دهند و پس از طلاق طبق آن عمل نمایند.

یکی از مسائلی که در طلاق توافقی زن و مرد در مورد آن تصمیم گیری می کنند، حضانت فرزند و حق ملاقات با فرزند پس از طلاق توافقی است.

نکته: اگر مرد در عقدنامه شرط تنصیف اموال زوج را امضا کرده باشد، برای اجرای آن باید درخواست طلاق از طرف مرد باشد، از این رو تقسیم اموال زوج در طلاق توافقی اجرا نمی شود و تنصیف اموال زوج به زن تعلق نمی گیرد.

حق ملاقات با فرزند پس از طلاق

در هنگام طلاق هر یک از زوجین طبق قانون دارای حقوق مالی و غیرمالی هستند که با توجه به نوع و ماهیت طلاق متفاوت خواهد بود.

حضانت فرزند مشترک و حق ملاقات با او پس از طلاق از جمله حقوق مهمی هستند که در طلاق به آن پرداخته می شود و دادگاه برای سرپرستی و حضانت فرزند که بر عهده ی کدامیک از والدین باشد تعیین تکلیف می کند.

دادگاه با توجه به مصلحت کودک و شرایط والدین، حضانت کودک را به یکی از آنها واگذار می کند و برای والد دیگر که حضانت فرزند را برعهده ندارد، حق ملاقات با فرزند را پس از طلاق تعیین می کند و هیچ کس نمی تواند والدین را از این حق قانونی و شرعی منع نماید؛ حتی اگر پدر یا مادر دچار فساد اخلاقی یا اعتیاد باشند و یا در زندان باشند، در این صورت نیز از ملاقات والدین با فرزند جلوگیری نمی شود و ملاقات با فرزند با توجه به مصلحت کودک و با تدارکات لازم برای ملاقات در محیط مناسب و با حضور اشخاص مورد اعتماد فراهم می شود.

حق ملاقات با فرزند پس از طلاق توافقی

تصمیم گیری در مورد حضانت فرزند و نحوه ملاقات با او پس از طلاق توافقی بر عهده زوجین است و زن و مرد با توجه به شرایط خود و مصلحت کودک، حضانت فرزند را به یکی از والدین واگذار می کنند و باید برای ملاقات با فرزند پس از طلاق توافقی برای طرف مقابل که حضانت فرزند را ندارد، نیز تعیین تکلیف کنند و پس از طلاق باید طبق توافقات عمل نمایند.

نکته: زوجین می توانند توافقات خود در خصوص زمان و مکان ملاقات با فرزند پس از طلاق توافقی را پس از ثبت طلاق تغییر دهند، ولی باید پس از اعلام تغییرات در خصوص ملاقات با فرزند براساس آن عمل کنند.

تعیین زمان و مکان ملاقات با فرزند پس از طلاق

پس از طلاق، حضانت فرزند برعهده یکی از والدین می باشد و حق ملاقات با فرزند برای والد دیگر است که با توجه به سن کودک و رابطه با هر یک از والدین، ساعت ملاقات با فرزند از ۲۴ تا ۷۲ ساعت در پایان هفته تعیین خواهد شد.

طبق ماده ۱۱۷۴ قانون مدنی، اگر زوجین در مورد تعیین زمان و مکان ملاقات با فرزند پس از طلاق اختلاف داشته باشند، باید به دادگاه خانواده مراجعه نمایند و قاضی دادگاه در این مورد و با توجه به مصلحت کودک تصمیم گیری می کند.

هر یک از والدین می توانند از دادگاه درخواست افزایش یا کاهش زمان ملاقات با فرزند را بنماید و دادگاه مطابق با مصالح کودک، حکم افزایش یا کاهش مدت زمان ملاقات را به درخواست یکی از والدین صادر می کند.

خارج کردن کودک از محل سکونت پس از طلاق

طبق تبصره ۱ ماده ۱۴ قانون حمایت خانواده، هر یک از والدینی که حضانت فرزند را بر عهده دارد، نمی ‌تواند کودک را از محل حضانت خارج کند؛ مگر آنکه در شرایط ضروری از دادگاه برای انتقال کودک اجازه گرفته باشد.

طبق قانون قیم، مادر یا هر شخصی که حضانت کودک را پس از طلاق برعهده دارد، نمی ‌تواند کودک را بدون رضایت پدر از محل سکونت توافق شده بین طرفین یا محل اقامت قبل از طلاق زوجین، به محل دیگر یا خارج از کشور بفرستد؛ مگر اینکه دادگاه تغییر محل زندگی کودک را به مصلحت کودک بداند و با در نظر گرفتن حق ملاقات برای طرف مقابل اجازه این امر را صادر کند.

* نکته: در صورتی که دادگاه، خارج کردن کودک از کشور را به صلاح او بداند، با درخواست طرف دیگر، برای تضمین بازگرداندن کودک به کشور تأمین مناسبی دریافت می‌ کند.

دستور موقت فوری ملاقات با فرزند پس از طلاق چیست؟

اگر یکی از والدین که پس از طلاق، حضانت فرزند به او سپرده شده است، برخلاف توافقات مانع از ملاقات والد دیگر با کودک شود، طرف دیگر می‌ تواند با مراجعه به دادگاه خانواده، درخواست ملاقات با فرزند را نماید و باید دستور موقت فوری ملاقات با فرزند را از دادگاه درخواست کند و دادگاه برای او حق ملاقات با فرزند را تعیین می کند، البته برای صدور رأی در این خصوص، مصلحت کودک نیز مدنظر قرار می گیرد.

ضمانت اجرای ملاقات با فرزند پس از طلاق

طبق ماده ۶۳۲ قانون مجازات اسلامی، ضمانت اجرای ملاقات با فرزند پس از طلاق، حبس درجه ۷ می ‌باشد.

همچنین اگر یکی از والدین که حضانت فرزند را پس از طلاق برعهده دارد، از انجام تکالیف خود در خصوص ملاقات با فرزند، خودداری کند و یا مانع ملاقات کودک با والد دیگر شود، طبق ماده ۵۴ قانون حمایت خانواده، برای بار اول به پرداخت جزای نقدی درجه هشت و در صورت تکرار به حداکثر مجازات تعیین شده محکوم خواهد شد.

قوانین فوق در مورد حق ملاقات با فرزند پس از طلاق، در مورد انواع طلاق یکسان است و زوجین پس از طلاق باید طبق تصمیم گیری دادگاه در خصوص حضانت فرزند پس از طلاق و حق ملاقات با فرزند عمل نمایند و نمی توانند خلاف آن عمل کنند.

کلام آخر

وکیل طلاق یک وکیل پایه یک دادگستری است که در زمینه دعاوی مربوط به طلاق فعالیت و قبول وکالت می نماید و به همه ی قوانین طلاق خصوصا قوانین جدید و همچنین روند رسیدگی دادگاه خانواده به دعاوی طلاق آشنایی کامل دارد، بنابراین وکیل طلاق، بهترین کسی است که می تواند هر یک از زوجین را برای طلاق و مطالبه ی حقوق آنها در طلاق و پس از آن راهنمایی کند.